Từ sáng sớm, cùng thành viên trong Ban chỉ đạo (BCĐ) phòng chống rét cho gia súc xã Trạm Tấu, chúng tôi có mặt tại gia đình ông Thào A Phử - thôn  Tấu Trên. Chuồng nuôi nhốt gia súc của gia đình ông Phử đã được che chắn khá cẩn thận theo đúng hướng dẫn của cán bộ, tránh được gió lùa. Đang cùng gia đình băm cỏ voi cho 8 con trâu ăn tại chuồng, dừng tay ông Phử cho biết: Vừa xem ti vi và nghe trưởng thôn xuống báo là  trong mấy ngày hôm nay sẽ có rét đậm, rét hại nên gia đình tôi đã đưa đủ đàn  trâu về nhà nuôi nhốt cẩn thận. Trước đó vào cuối  tháng 11, cán bộ thú y xã cũng đã đến tận nhà để tiêm vắc-xin phòng chống bệnh lở mồn long móng nên tôi cũng yên tâm. Nhà  cũng vừa sửa xong chuồng cho trâu ở rồi, gia đình sẽ cố gắng chăm sóc tốt nhất  cho đàn  trâu trong những ngày rét đậm, rét hại này.

Hiện, xã Trạm Tấu có trên 1.000 con gia súc. Để chủ động phòng chống đói, rét và dịch bệnh, ngay khi bắt đầu thu hoạch vụ mùa, UBND xã đã chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể xuống các thôn, bản để vận động bà con tận dụng các phụ phẩm từ nông nghiệp như rơm, thân cây ngô để dự trữ thức ăn cho gia súc. Vì vậy, bà con đã hoàn thành 160 cây rơm theo đúng kế hoạch. Ông Mùa A Páo - Phó chủ tịch UBND xã cho biết: Do ở các thôn bản không có bãi chăn thả rộng nên hàng ngày, các hộ phải đưa trâu, bò lên rừng  kiếm thức ăn  theo hình thức chăn thả tự do. Do đó, để đảm bảo duy trì đàn gia súc trong mùa đông năm nay, xã đã kiện toàn BCĐ phòng chống rét, đồng thời triển khai nhiều giải pháp như : tuyên truyền, vận động bà con nông dân tuyệt đối không được thả rông gia súc trong những ngày rét đậm rét hại; tiến hành tổng khử trùng, tiêu độc... Đồng thời, phân công cán bộ phối hợp với ngành chuyên môn của huyện xuống cơ sở tuyên truyền, vận động, hướng dẫn hộ chăn nuôi tiếp tục dự trữ thức ăn thô, xanh, tinh; củng cố, che chắn chuồng trại, đặc biệt trong những ngày rét đậm, rét hại hiện nay.

Rời Trạm Tấu, chúng tôi đến Hát Lừu. Tình hình phòng, chống rét cho gia súc cũng đang rất khẩn trương. Ông Lò Văn Pầng - Phó chủ tịch UBND xã cho biết: Sau khi nghe dự báo thời tiết trên đài và ti vi là từ sáng sớm ngày 16/12, không khí lạnh tăng cường kéo nhiệt độ miền Bắc xuống thấp, BCĐ phòng chống rét cho gia súc xã đã phân công các thành viên  xuống các thôn bản trực tiếp kiểm tra việc phòng chống rét cho gia súc của từng hộ gia đình, xem có đảm bảo không. Nếu hộ chăn nuôi nào thực hiện không đúng theo yêu cầu thì xã sẽ có biện pháp xử lý. Đồng thời đối với những con gia súc còn nhỏ như bê, nghé, chúng tôi cũng chỉ đạo bà con nông dân tùy thuộc vào điều kiện sẵn có  để giữ ấm như: đun củi, than hay trấu... bên cạnh chuồng. Ngoài ra còn phải may áo tơi mặc ấm cho gia súc; đảm bảo cho gia súc uống đủ nước, tốt nhất những ngày này cho trâu, bò uống nước ấm có hòa muối với lượng khoảng 5g/100 kg thể trọng. Đặc biệt là phải theo dõi sức khỏe của gia súc hàng ngày, nếu có dấu hiệu bệnh phải báo ngay cho cán bộ thú y cơ sở để có biện pháp xử liý kịp thời.

Hiện nay, tổng đàn gia súc của huyện Trạm Tấu có trên 24.000 con. Thực hiện sự chỉ đạo của huyện, ngay từ đầu mùa rét các xã, thị trấn đã chủ động triển khai kế hoạch phòng chống rét. Đến nay, 100% gia súc đã được tiêm phòng đợt 2; tỷ lệ hộ gia đình chăn nuôi có chuồng trại nuôi nhốt gia súc đạt trên 70% và bà con nông dân trong huyện đã làm trên 1.700 cây rơm làm thức ăn dự trữ.

Để bảo vệ cho vật nuôi trước những diễn biến phức tạp của thời tiết, huyện đã chỉ đạo các xã tăng cường hướng dẫn bà con nông dân giữ khô nền chuồng, lót nền để sưởi ấm cho gia súc trong những ngày rét đậm, rét hại; giao trách nhiệm cho chính quyền cơ sở và người đứng đầu thôn, bản phối hợp với các đoàn thể huy động nguồn nhân lực tại chỗ bám sát địa bàn, khẩn trương áp dụng các biện pháp phòng, chống, cập nhật diễn biến thời tiết, khí hậu ở địa phương thông tin kịp thời trên loa, đài để người chăn nuôi biết, không chủ quan, bị động. Ngành chuyên môn phải thường xuyên kiểm tra, hướng dẫn hộ chăn nuôi áp dụng các biện pháp kỹ thuật phòng, chống đói, rét, dịch bệnh cho gia súc, không khuyến khích chăn thả tự do. Đặc biệt, lưu ý không hỗ trợ với gia súc bị chết đói, chết rét khi chủ nuôi không thực hiện nghiêm các biện pháp đã tuyên truyền, hướng dẫn, cụ thể là không che chắn chuồng trại, không có hệ thống sưởi ấm cho gia súc, nhất là bê, nghé; không chăn thả tự do để qua đêm trên rừng không đưa gia súc về chuồng trại quản lý khi nhiệt độ dưới 12 độ C. Cao hơn, chủ tịch UBND cấp xã sẽ phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND huyện nếu để xảy ra tình trạng gia súc chết đói, chết rét trên địa bàn do những nguyên nhân chủ quan và chưa chỉ đạo quyết liệt các biện pháp trên.

Mùa giá rét nữa lại về, tin tưởng rằng từ thực hiện tốt các biện pháp phòng, chống  rét và dịch bệnh cho gia súc trên địa bàn, Trạm Tấu sẽ giảm tới mức thấp nhất thiệt hại do rét đậm, rét hại gây ra  trong những ngày này và trong cả vụ đông xuân 2014 - 2015, để chăn nuôi gia súc tiếp tục được duy trì, phát triển góp phần xóa đói, giảm nghèo cho vùng cao.

Kim Thoa - Đinh Phú (Đài TT-TH Trạm Tấu)