Vụ ngô xuân hè năm 2014 của xã Khao Mang, huyện Mù Cang Chải vừa kết thúc. Niềm vui được mùa hiện rõ trên từng nét mặt của bà con nơi đây, đến nhà nào cũng thấy những bao ngô, bao thóc chất đầy và ấn tượng hơn cả là hàng ngô lai vàng ruộm treo trên vách. Nhờ trồng ngô, nhiều hộ dân đang có niềm tin thoát nghèo vững chắc.

Đã hơn 2 năm trồng ngô thay thế các diện tích lúa nương năng suất thấp, ông Giàng A Sình ở bản Nả Dề Thàng cho biết: "Những năm trước đây, người dân chúng tôi chỉ biết trồng lúa nương và chủ yếu trồng một vụ với phương thức canh tác lạc hậu, do vậy, vất vả quanh năm mà vẫn đói triền miên. Từ khi được cán bộ xã, trưởng bản tuyên truyền, chuyển đổi lúa nương năng suất thấp sang trồng ngô và chúng tôi đã làm theo.

Nhờ hiệu quả từ cây ngô mang lại, gia đình tôi và nhân dân trong bản đã từng bước xóa đói, giảm nghèo". Là hộ tiêu biểu chuyển đổi diện tích lúa nương năng suất kém sang trồng ngô, ông Lý Cáng Dờ ở bản Túa Mả Pán cho biết: "Khi cán bộ xã đến vận động, tôi cũng không tin tưởng lắm. Mặc dù tổng diện tích của gia đình có tới gần 6ha song đất canh tác chỉ có 2ha. Địa hình dốc, trước đây, gia đình chủ yếu trồng lúa nương, chỉ có vài trăm mét vuông sản xuất lúa nước nhưng cũng chỉ được một vụ. Nhà có tới 7 nhân khẩu nên năm nào cũng phải nhận trợ cấp gạo cứu đói. Vậy mà, năm đầu tiên chuyển đổi những diện tích lúa nương sang trồng ngô, tập trung làm hai vụ nên đã giải quyết dứt điểm cái đói lúc giáp hạt. Với 2ha ngô đồi, vụ đầu tiên gia đình thu về 8 tấn ngô, bán được gần 60 triệu đồng. Tôi không bao giờ dám nghĩ đến số tiền lớn thế".

Nhờ trồng ngô, nhiều hộ dân huyện Mù Cang Chải đã vươn lên thoát nghèo.

Bản Háng B, la, Ha A cách trung tâm 8km, có 116 hộ dân. Đây là bản khó khăn của xã do ruộng nước ít lại chỉ canh tác được 1 vụ, do vậy, tỷ lệ hộ nghèo  chiếm trên 70%. Thực hiện chủ trương của huyện, xã đã chỉ đạo nhân dân đưa cây ngô vào gieo trồng trên đất nương rẫy. Nhờ tích cực vận động, tuyên truyền, người dân đã hiểu được lợi ích trồng ngô cũng như cách chăm sóc, thu hoạch nên tỷ lệ hộ nghèo trong bản chỉ còn trên 60%. Vụ ngô vừa rồi, cả bản đưa vào gieo trồng 15ha ngô trên đất nương rẫy. Với nhiều gia đình nơi đây, ngô bây giờ không chỉ là nguồn lương thực mỗi khi giáp hạt mà đã trở thành hàng hóa.

Trưởng bản Lù A Phủ không giấu được niềm vui: "Bản mình nay khác rồi, từ khi đưa cây ngô vào thay thế diện tích lúa nương, nhiều gia đình đã mua được xe máy và ti vi nữa. Mình không biết năng suất bao nhiêu tạ trên một héc-ta nhưng chỉ biết cây ngô trồng trên đất lúa nương nó thích lắm, cho nhiều bắp to như cái chai coca-cola. Cán bộ về điều tra, thống kê bảo, năng suất đạt khoảng 40tạ/ha".

“Khi nhận chủ trương của huyện về chuyển đổi diện tích lúa nương sang trồng ngô, xã cũng rất phân vân bởi địa hình chủ yếu là núi cao, độ dốc lớn nên việc canh tác không dễ dàng. Hơn nữa, sẽ rất khó khăn trong việc thay đổi tập quán canh tác của người dân. Quyết làm, năm đầu tiên, xã chuyển đổi thành công 50,3ha diện tích lúa nương sang trồng ngô, góp phần giảm tỷ lệ hộ đói đứt bữa lúc giáp hạt. Vụ ngô xuân hè năm 2013, xã chuyển đổi tiếp 40ha và vụ xuân hè năm 2014 thêm 150ha” - đồng chí Giàng A Vàng - Chủ tịch UBND xã cho hay.

Vụ ngô xuân hè năm 2014 ở Khao Mang nói riêng và ở Mù Cang Chải nói chung không những được mùa mà còn được giá. Nếu ngô hạt khô năm 2013 có giá 6.000 đồng/kg thì nay đã đạt 7.000 đồng/kg. Xuất phát từ nhu cầu sử dụng ngô để chế biến thức ăn chăn nuôi nhiều thương lái đã đánh ô tô vào tận các xã để thu mua. Ngô đã trở thành cây nông nghiệp chủ lực thay thế cho lúa, sắn kém hiệu quả. Việc chuyển đổi này rất phù hợp với điều kiện kinh tế ở vùng cao, làm thay đổi cuộc sống của đồng bào dân tộc Mông, từng bước xóa đói, giảm nghèo, tăng thu nhập và phấn đấu hoàn thành các tiêu chí trong Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới của xã.

Quang Thiều