Nằm ở cửa ngõ vùng Tây Bắc, trên trục hành lang kinh tế trọng điểm Côn Minh - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, Yên Bái còn là địa phương giữ vị trí trung tâm kết nối giao thông của các tỉnh miền núi phía Bắc, có đầy đủ hệ thống giao thông đường sắt, đường bộ, đường thủy và đường hàng không trong tương lai, do đó rất thuận lợi trong việc vận chuyển hành khách, vận tải hàng hóa đi tới các vùng, miền và các địa phương trong tỉnh và khu vực. Đặc biệt, tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai chạy qua Yên Bái đã rút ngắn khoảng cách giữa tỉnh Yên Bái với thủ đô Hà Nội xuống còn 120 km, Yên Bái đi cửa khẩu quốc tế Lào Cai còn dưới 130 km và Yên Bái đi cảng Hải Phòng còn dưới 190 km. Ngoài ra, tuyến đường sắt Hà Nội - Lào Cai - Trung Quốc chạy qua địa phận tỉnh với chiều dài trên 80 km rất thuận lợi cho vận tải hành khách và hàng hóa, đó chính là tiềm năng, thế mạnh rất lớn của tỉnh.

Bên cây chè cổ thụ Suối Giàng. (Ảnh: Thanh Miền)

Tiềm năng phong phú

Có thể khẳng định rằng, nguồn tài nguyên khoáng sản của Yên Bái rất đa dạng, phong phú và có trữ lượng lớn. Đây là một lợi thế để thu hút các nhà đầu tư đến khai thác, chế biến và kinh doanh tăng thu ngân sách nhà nước, đóng góp cho đầu tư phát triển kinh tế, xã hội của địa phương. Toàn tỉnh hiện có 257 mỏ và điểm mỏ thuộc các nhóm năng lượng, vật liệu xây dựng, khoáng chất công nghiệp, kim loại và nước khoáng... Đặc biệt, có một số loại khoáng sản có trữ lượng cao và chất lượng tốt như: cao lanh, fenspad, đá vôi trắng, quặng sắt. Đá vôi trắng của Yên Bái có độ trắng trên 90%, có thể chế biến thành các sản phẩm hữu dụng, phục vụ cho sản xuất công nghiệp và dân sinh như: đá ốp lát, đá mỹ nghệ, đá hạt, đá bột siêu mịn (CaCO3) dùng làm nguyên liệu phụ gia cho các ngành sản xuất hóa mỹ phẩm, cao su, nhựa, giấy...

Ngoài ra, Yên Bái còn có nhiều loại đất thích hợp cho trồng lúa nước, cây màu, cây công nghiệp hàng năm và lâu năm, trồng rừng phòng hộ, trồng rừng kinh tế. Cánh đồng Mường Lò có diện tích gần 3.000 ha, lớn thứ hai khu vực Tây Bắc và nức tiếng là vùng gạo trắng nước trong, có nhiều giống lúa nổi tiếng: Chiêm hương, Séng cù, ĐS1, JO1, JO2... hàng năm cung cấp hàng ngàn tấn gạo ngon cho các thành phố lớn. Yên Bái còn có nếp thơm Tú Lệ, nếp cẩm vùng cao... đều là những loại lúa đặc sản truyền thống mà không nơi nào có được.Nói tới Yên Bái không thể không nhắc đến vùng chè cổ thụ Suối Giàng từ lâu đã nổi tiếng thế giới, nay người ta lại biết thêm vùng chè Sùng Đô, Suối Bu, Phình Hồ... với nhiều cây chè 200 - 300 năm tuổi, xứng danh "đại lão" chè thế giới...

Cùng với đó, Yên Bái còn có phong cảnh thiên nhiên tươi đẹp, đa dạng, môi trường sinh thái trong lành, có nhiều di tích lịch sử, văn hóa, danh lam thắng cảnh như: động Xuân Long, động Thủy Tiên (Yên Bình), khu danh thắng Quốc gia hồ Thác Bà với diện tích trên 19.000 ha cùng 1.300 đảo lớn nhỏ, Danh thắng Quốc gia ruộng bậc thang Mù Cang Chải với 2.300 ha; khu bảo tồn thiên nhiên Nà Hẩu (huyện Văn Yên); khu đầm Vân Hội và Đầm Hậu (huyện Trấn Yên); khu du lịch sinh thái Suối Giàng, khu nước nóng Bản Hốc, Bản Bon (huyện Văn Chấn); vùng Mường Lò (thị xã Nghĩa Lộ), khu di tích Nguyễn Thái Học và 16 chí sỹ yêu nước trong cuộc khởi nghĩa Yên Bái tại thành phố Yên Bái...

Cánh đồng Tú Lệ - nơi có đặc sản nếp Tú Lệ ngon nức tiếng.

Đẩy mạnh thu hút đầu tư

Những năm qua, nhờ thủ tục đầu tư thông thoáng như thực hiện tốt cơ chế "một cửa" và "một cửa liên thông", nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh đã tạo điều kiện thu hút các nhà đầu tư đến với Yên Bái. Đến nay, trên địa bàn tỉnh đã có 5 khu công nghiệp, trong đó có 3 khu công nghiệp thuộc hệ thống các khu công nghiệp quốc gia với tổng diện tích 794 ha. Khu công nghiệp phía Nam là khu công nghiệp đa ngành, sản xuất các lĩnh vực: vật liệu xây dựng, chế biến khoáng sản, chế biến lâm nông sản... Đã có 21 dự án đầu tư với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt trên 4.000 tỷ đồng, trong đó có 12 dự án đã xây dựng xong và đi vào hoạt động, 7 dự án đang xây dựng.

Ngoài ra, Yên Bái còn có 13 cụm công nghiệp nằm ở các huyện: Yên Bình, Trấn Yên, Lục Yên, Văn Yên, thành phố Yên Bái... có tổng diện tích 425 ha, sản xuất may mặc, chế biến tinh bột sắn, chưng cất tinh dầu quế, sản xuất đá mỹ nghệ, đá ốp lát... Nhiều dự án đã đi vào hoạt động, thu hút hàng ngàn công nhân và người lao động. Đồng thời, các sản phẩm: tinh bột sắn, tinh dầu quế, đá ốp lát... đã được xuất khẩu sang các nước: Ấn Độ, Trung Quốc, Pakistan...

Đến cuối năm 2013, đã có 352 dự án trong nước chấp thuận đầu tư, số vốn đăng ký 31.696, tỷ đồng và 120,86 triệu USD. Trong năm 2014, tỉnh đã tiến hành thu hút, cấp giấy chứng nhận đầu tư cho các doanh nghiệp xây dựng 1 sân golf 27 lỗ đạt tiêu chuẩn quốc tế tại hồ Đầm Hậu với tổng diện tích là 198 ha; 1 nhà máy may xuất khẩu với công suất 3,7 triệu sản phẩm/năm tại khu công nghiệp Âu Lâu (thành phố Yên Bái). Ngoài ra, hỗ trợ cho nhà đầu tư Hàn Quốc hoàn thiện các thủ tục đầu tư, cơ sở hạ tầng trong quá trình đầu tư dự án hạ tầng Cụm công nghiệp Thịnh Hưng (huyện Yên Bình) từ đó thu hút thêm 2 nhà đầu tư vào cụm công nghiệp này.

Công ty cổ phần Nhựa và Khoáng sản An Phát - Yên Bái sản xuất và kinh doanh đạt hiệu quả cao khi đầu tư vào địa bàn.

Ông Đoàn Hữu Phung - Phó giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư cho biết: “Để các nhà đầu tư nắm bắt được những lợi thế của tỉnh được cho là ưu việt hơn các tỉnh khác, Yên Bái đổi mới phương thức xúc tiến đầu tư như nâng cấp các trang thông tin điện tử của địa phương, thành lập website chợ điện tử, trên các website đăng tải thông tin đầy đủ, thống nhất số liệu, minh bạch các thông tin cho nhà đầu tư. Đồng thời, thường xuyên cập nhật thông tin về cơ chế, chính sách chuyên ngành có liên quan đến hoạt động đầu tư; đổi mới nội dung, hình thức các tài liệu, in sách "Tiềm năng, môi trường đầu tư, thủ tục cấp, điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư trực tiếp nước ngoài" bằng tiếng Anh và tiếng Việt; chuẩn bị các tài liệu giới thiệu về tiềm năng du lịch, các khu giải trí, sân golf; các tài liệu này được giới thiệu tới các doanh nghiệp, nhà đầu tư: Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Thái Lan; thường xuyên rà soát danh mục dự án mời gọi đầu tư, bổ sung những thông tin chi tiết, đáp ứng được nhu cầu tìm hiểu thông tin cho nhà đầu tư..."

Với tiềm năng thế mạnh sẵn có, Yên Bái đã và đang phát huy nội lực, đồng thời có chính sách khuyến khích mở rộng, thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước đến với địa phương để góp sức xây dựng tỉnh tiếp tục phát triển trên con đường đổi mới và hội nhập.

Quang Thiều