Tính đến thời điểm ngày 14/1/2016, Nhà máy đã thu mua 42.000 tấn sắn củ tươi; trong đó, chủ yếu ở các xã: An Bình gần 8.000 tấn, Quang Minh khoảng 5.000 tấn, Mậu Đông và Đông Cuông mỗi xã chừng 4.000 tấn... và một số xã của huyện Lục Yên 9.000 tấn. Với giá sắn đầu vụ là 1.500 đồng/kg, ở thời điểm này là 1.200 đồng/kg, sắn cao sản vẫn được thu mua giá cao hơn so với sắn địa phương và tỷ lệ sắn cao sản chiếm khoảng 70%.

Ông Hà Hải Yến - Phó giám đốc Nhà máy Sắn Văn Yên cho biết: “Sản phẩm tinh bột sắn của chúng tôi tiêu thụ toàn bộ tại thị trường Trung Quốc. Năm 2015 là một năm khó khăn khi phía bạn chỉ mua trong mức giá 2.500 nhân dân tệ cho mỗi tấn tinh bột, năm trước còn được 2.700 nhân dân tệ cùng với tỷ giá đồng nhân dân tệ giảm. Bên cạnh đó, khó khăn cộng dồn bởi chi phí vận tải cao dù giá xăng dầu đã giảm, nghiêm túc thực hiện trọng tải xe và kho lưu trữ hàng tồn”.

Hiện nay, Nhà máy sản xuất 4.000 tấn tinh bột sắn một tháng nhưng chỉ bán được mỗi tháng 1.000 tấn sản phẩm. Lượng tinh bột sắn còn tồn kho tính ở thời điểm 14/1/2016 là hơn 6.000 tấn. Thực tế này cho thấy, nỗ lực vượt khó của đơn vị trong việc bảo đảm thu mua sắn củ tươi cho nhân dân địa phương.

Cũng theo ông Hà Hải Yến, niên vụ 2015 - 2016, chất lượng sắn củ tươi thấp hơn so với năm trước khi hàm lượng tinh bột chỉ đạt chừng 25% đến 26% lại nhiều xơ, củ nhỏ, củ không đẹp. Thời tiết vụ này cũng thất thường, ảnh hưởng không nhỏ tới quá trình thu mua, vận chuyển... sản phẩm của nhân dân cũng như của Nhà máy.

Tuy nhiên, thuận lợi cơ bản nhất là người dân các địa phương vùng nguyên liệu vẫn thu dỡ đủ cho hai dây chuyền sản xuất với công suất 600 tấn sắn củ tươi mỗi ngày, trong đó có 4 xã: An Bình, Quang Minh, Mậu Đông, Đông Cuông là các địa phương bán sắn củ tươi ổn định nhất cho Nhà máy.

Doanh nghiệp cam kết bảo đảm thu mua hết toàn bộ sắn củ tươi cho người dân và duy trì thu mua trung bình từ 600 tấn đến 700 tấn mỗi ngày, thậm chí có ngày đạt hơn 1.000 tấn. Quan điểm của đơn vị là hạn chế đến mức thấp nhất việc không thu mua hết sản phẩm cho người dân trong ngày. Hàng ngày, theo kế hoạch của Ban Nguyên liệu, Nhà máy sẽ phát phiếu thu mua cho từng đại lý ở các xã theo đầu xe.

“Năm ngoái, người dân bán sắn cho chúng tôi đến 26 tết mới dừng và bắt đầu từ mùng 6 tết lại tiếp tục cân. Từ giờ đến Tết Nguyên đán Bính Thân 2016, doanh nghiệp tập trung thu mua tới lúc nào người dân các địa phương vùng nguyên liệu không thu dỡ nữa thì thôi” - ông Hà Hải Yến khẳng định.

Xã Quang Minh nhiều năm nay được đánh giá luôn thực hiện tốt việc ký kết hợp đồng với Nhà máy Sắn Văn Yên. Hiện nay, địa phương có khoảng 580 hộ trồng sắn trên tổng số 601 hộ toàn xã, chiếm tỷ lệ 96,5% với diện tích sắn 500 ha. Niên vụ 2014 - 2015, Quang Minh thu về hơn 1,6 tỷ đồng từ bán sắn củ tươi cho Nhà máy. Niên vụ này, bên cạnh những thuận lợi nhất định, người trồng sắn cũng có khó khăn do giá thu mua thấp trong khi giá vật tư phân bón lại cao nên lợi nhuận cũng không cao.

Gia đình anh Triệu Văn Hùng ở thôn 1 Khe Ván có 2 ha sắn, hai vợ chồng đảm nhận khoảng 80% công chăm sóc, còn lại phải thuê thêm người làm. Theo anh Hùng, giá sắn củ tươi mấy năm gần đây được Nhà máy Sắn Văn Yên thu mua ổn định theo giá thị trường tuy có thấp hơn những năm trước. Nếu giá sắn năm tới không tăng thì anh dự định chỉ giữ lại một nửa và chuyển đổi cơ cấu cây trồng.

Đồng chí Triệu Quý Đức - Chủ tịch UBND xã Quang Minh cho hay: “Địa phương không khuyến khích nhân dân mở rộng mà giữ nguyên diện tích hiện có và tập trung đầu tư thâm canh tốt. Về phía Nhà máy Sắn Văn Yên luôn thực hiện đúng hợp đồng ký kết với địa phương và bảo đảm thu mua sản phẩm cho người dân một cách nhanh chóng, thuận tiện. Trong khó khăn chung, chúng tôi cũng tuyên truyền đến người dân để hiểu rõ, vượt khó và chia sẻ cùng doanh nghiệp”.

Cùng với nâng cao hơn nữa hiệu quả sản xuất, kinh doanh, Nhà máy Sắn Văn Yên đã luôn chú trọng công tác bảo vệ môi trường. Đó là việc quan tâm đầu tư xây dựng và đưa vào sử dụng hai quy trình xử lý nước thải bằng hệ thống hồ bi-ô-ga, góp phần giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường, giảm gần như tuyệt đối mùi hôi trong quá trình chế biến. Đặc biệt, Nhà máy đã tiếp cận công nghệ thu gom nước thải từ chế biến sắn để tạo thành nguồn nguyên liệu khí gas phục vụ sấy tinh bột sắn.

Đồng thời với việc hoàn thiện đầu tư hệ thống xử lý chất thải, đơn vị đã đầu tư lắp đặt dây chuyền sấy khô bã sắn làm nguyên liệu chế biến thức ăn gia súc trị giá 15 tỷ đồng. Từ tháng 9/2015, Công ty cổ phần Lâm nông sản thực phẩm Yên Bái đã tiếp tục đầu tư hơn 13 tỷ đồng để hoàn thiện hệ thống xử lý nước thải. Tuy nhiên, đến nay, do gặp khó khăn về thời tiết nên nhà thầu thi công là Công ty cổ phần Kỹ thương Đại Việt chưa hoàn thiện công trình trong niên vụ sản xuất 2015 - 2016 theo như kế hoạch đã đề ra.

Ông Hà Hải Yến cho biết quyết tâm của doanh nghiệp: “Đơn vị đang thúc giục nhà thầu thi công tranh thủ thời tiết thuận lợi để nhanh chóng hoàn thiện công trình. Chúng tôi trước nay không chỉ quan tâm tới hiệu quả sản xuất, kinh doanh mà còn bảo vệ môi trường một cách tốt nhất”.

Nguyễn Thơm