Từ vụ đông xuân năm 2015 - 2016 đến nay, trên cánh đồng thôn 8, xã Đại Phác (Văn Yên) không chỉ có cây ngô đông xanh mướt mà xen giữa màu xanh ấy còn có trên 30 loại rau, củ, quả như: rau cải, mùng tơi, rau ngót, rau muống, bí xanh, bí đỏ, xu hào, cải bắp, dưa chuột, dưa lê… của Hợp tác xã Thanh niên Q&C ứng dụng tiến bộ kỹ thuật sản xuất rau an toàn theo chuỗi, cung cấp cho nhiều đơn vị trong và ngoài tỉnh. Đây là một mô hình mới của những thanh niên “chân lấm tay bùn” sáng tạo, dám nghĩ, dám làm bước đầu đang mang lại những kết quả khả quan.

Sau khi tốt nghiệp THPT, Phạm Văn Cường, Trần Văn Quân và Phạm Thị Mười ở xã Đại Phác tiếp tục đi học trung cấp, cao đẳng và đại học. Song, do hoàn cảnh gia đình khó khăn, Cường học được một năm hệ trung cấp điện tử - viễn thông, Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội thì nghỉ học về nhà lao động sản xuất. Còn Mười và Quân vẫn tiếp tục theo học hệ cao đẳng và đại học Khoa Quản trị kinh doanh - Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội.

Khi Mười và Quân tốt nghiệp trở về địa phương chưa xin được việc làm thì ba thanh niên cùng trăn trở, suy nghĩ phải chung tay, chung sức làm một nghề gì đó trên mảnh đất mình đang sinh sống. Sau nhiều ngày bàn bạc, ba thanh niên cùng thống nhất đi đến quyết định thành lập HTX Thanh niên Q&C (Quân và Cường) sản xuất rau an toàn theo chuỗi, cung cấp cho các đơn vị trong và ngoài tỉnh để có thu nhập nuôi bản thân và gia đình.

Ý tưởng sáng lập HTX sản xuất rau an toàn theo chuỗi của ba thanh niên được chính quyền xã và huyện, cùng ngành nông nghiệp ủng hộ và có chính sách hỗ trợ để HTX Thanh niên Q&C phát triển sản xuất.

Tháng 9/2015, sau khi thành lập HTX Thanh niên Q&C đã đấu thầu 1 ha đất 5% do UBND xã quản lý và thuê thêm 2 ha liền thửa để xây dựng nhà xưởng sản xuất và đóng gói rau, củ, quả.

UBND huyện Văn Yên giao cho Trạm Khuyến nông huyện lập Dự án “Ứng dụng tiến bộ kỹ thuật xây dựng chuỗi giá trị sản xuất rau an toàn tại huyện Văn Yên”, thời gian thực hiện 3 năm (2015 - 2017). Tổng kinh phí thực hiện là 924.350.000 đồng, trong đó nguồn ngân sách sự nghiệp khoa học là 450 triệu đồng; nguồn khác là trên 474 triệu đồng.

Chị Nguyễn Thị Thanh Huyền - Trạm trưởng Trạm Khuyến nông huyện Văn Yên cho biết: “Trong năm 2015 và 2016, Dự án hỗ trợ HTX Thanh niên Q&C 385 triệu đồng để xây dựng một nhà chế biến đạt tiêu chuẩn quy định (Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia: QCVN 01-132:2013/BNNPTNT), rộng 60m² ; một bộ dụng cụ sơ chế bằng Inox gồm: bồn rửa, bàn, giá, khay, dao cắt tỉa và sọt nhựa đựng rau; hỗ trợ đào và xây 4 giếng nước, 4 bể nước, 1 bể chứa rác, 4 máy bơm nước, ống dẫn nước, dây điện; hỗ trợ về giống, một phần vật tư phân bón xây dựng mô hình sản xuất rau an toàn mỗi vụ 3 ha; tổ chức tập huấn kỹ thuật sản xuất rau an toàn, vệ sinh an toàn thực phẩm, kỹ thuật sơ chế, bảo quản, đóng gói sản phẩm cho các thành viên HTX và tất cả các thành viên HTX đã được Chi cục Quản lý chất lượng Nông lâm sản và Thủy sản tỉnh Yên Bái xác nhận kiến thức an toàn thực phẩm và cấp chứng chỉ”.

Cùng với sự hỗ trợ của Dự án, các thành viên HTX Thanh niên Q&C đã góp trên 900 triệu đồng để đầu tư nhà, xưởng trồng, sơ chế rau, củ, quả an toàn.

Khi được hỏi về kết quả sản xuất của HTX trong thời gian qua, anh Phạm Văn Cường khiêm tốn cho biết: “Vụ rau năm 2015, HTX mới đi vào sản xuất nên sản phẩm chưa nhiều, doanh thu được khoảng 200 triệu đồng, lãi được 100 triệu đồng. Trong 8 tháng năm 2016, HTX sản xuất, tiêu thụ được trên 30 tấn rau, củ, quả, doanh thu đạt 400 triệu đồng, trừ chi phí còn lãi được gần 300 triệu đồng nhưng cả ba thành viên trong Hội đồng quản trị chưa ai mang được một đồng nào về nhà, mà lại tiếp tục đầu tư vào máy móc, hệ thống tưới, nhà trồng rau… để phát triển sản xuất”.

Sự năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm của ba thanh niên “chân lấm tay bùn” ở Đại Phác qua việc sáng lập HTX Thanh niên Q&C sản xuất rau an toàn theo chuỗi, cùng với sự giúp đỡ của xã và huyện cùng Trạm Khuyến nông huyện Văn Yên, mô hình sản xuất rau an toàn của HTX Thanh niên Q&C đang có bước phát triển khá thuận lợi.

Hiện nay, HTX đang sản xuất trên 30 loại rau, củ, quả hợp đồng cung ứng cho 3 cửa hàng thực phẩm sạch tại Hà Nội, Siêu thị BigC Vĩnh Yên; 2 cửa hàng rau an toàn tại thành phố Yên Bái; Trường Mầm non Hoa Hồng, Hoa Phượng ở thị trấn Mậu A, các lớp học bán trú của xã An Thịnh, Đại Phác, Mỏ Vàng (Văn Yên)…

Doanh thu ổn định hàng tháng của HTX đạt từ 50 - 60 triệu đồng, tạo việc làm thường xuyên cho 12 lao động ở địa phương với mức thu nhập từ 3,5 - 5 triệu đồng/người/ tháng… Nhưng cái được có ý nghĩa lớn hơn của HTX Thanh niên Q&C là họ đã làm ra một sản phẩm an toàn, bảo vệ sức khỏe cho nhiều người dân, trong khi các sản phẩm nông sản, thực phẩm bẩn trên thị trường vẫn chưa thể kiểm soát được chất lượng và độ an toàn vệ sinh thực phẩm.

Minh Hằng