Thời gian qua, sản xuất công nghiệp do thành phố Yên Bái quản lý đã phát huy được tiềm năng thế mạnh, tiếp tục duy trì và đóng góp quan trọng vào sự tăng trưởng kinh tế của địa phương. Tuy nhiên, gần đây, tình hình sản xuất công nghiệp trên địa bàn vẫn chưa có sự phát triển đúng với tiểm năng, thế mạnh và không ít ngành, lĩnh vực sản xuất công nghiệp đang đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức. Trong đó, nổi bật là những thách thức, khó khăn về thị trường, vốn, mặt bằng, công nghệ, lao động lành nghề...

Công ty TNHH Minh Nghĩa Yên Bái là doanh nghiệp đầu tiên được tạo điều kiện vào xây dựng nhà máy chế biến tinh dầu quế tại Cụm công nghiệp Âu Lâu từ năm 2013. Bước đầu, Công ty gặp không ít khó khăn do mặt bằng sạch chỉ có trên 1 ha, nên Công ty phải tự đầu tư san tạo thêm gần 2 ha để xây dựng nhà xưỏng. Đồng thời, phải tự đầu tư hệ thống điện, nước để phục vụ sản xuất. Với một dây chuyền chế biến tinh dầu quế trị giá 3,5 tỷ đồng,  cộng với diện tích nhà xưỏng gần 3 ha, Công ty đã duy trì hoạt động ổn định với nguyên liệu đầu vào từ 6.000 - 7.000 tấn lá quế một năm và cho sản lượng trên 40 tấn tinh dầu quế. Công ty đã thu hút và tạo việc làm cho 30 lao động địa phương với mức lương trung bình từ 5 - 6 triệu đồng/người/tháng.

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Minh Hiệp - Giám đốc Công ty thì về nguồn lao động khá dồi dào, thợ kỹ thuật đảm bảo, nguồn nguyên liệu và thị trường tiêu thụ ổn định, song do đặc thù là hoạt động chế biến tinh dầu từ cành, lá quế, nên vào thời điểm cuối năm bà con mới thu hoạch và chặt tỉa cành quế. Bởi vậy, Công ty vừa phải sản xuất, vừa tập trung mua nguyên liệu để đảm bảo sản suất liên tục, lại vừa dự trữ để đủ nguyên liệu sản xuất đến tháng 3/2017. Do đó, Công ty rất cần thêm mặt bằng để chứa nguyên liệu đầu vào cũng như chất thải sau chế biến. Để giải quyết vấn đề này, Công ty đã làm các thủ tục để xin mua thêm khoảng 1 ha mặt bằng tại Cụm công nghiệp Âu Lâu nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết.

Công ty TNHH Cơ khí xây lắp Hồng Hà, đóng tại phường Nam Cường hiện nay cũng đang duy trì hoạt động có hiệu quả với thế mạnh là chế tạo máy nông cụ, máy chế biến các sản phẩm từ nông nghiệp. Sở dĩ, Công ty duy trì hoạt động có hiệu quả, thu hút trên 30 lao động là do đã chú trọng về thương hiệu sản phẩm, nắm bắt được xu thế thị trường, tự chủ động được nguồn vốn.

Hàng năm, Công ty luôn dành từ 10 - 20% lợi nhuận để nghiên cứu chế tạo máy móc, phát triển mặt hàng mới phục vụ nông nghiệp, nông dân và nông thôn. Đồng thời, áp dụng máy móc làm ra trên thực tế các mô hình trình diễn để có thể chuyển giao ngay dây chuyền cho tổ chức, cá nhân có nhu cầu như máy hấp bịch nấm, máy ép miến, chè, máy bóc và sấy gỗ…

Hiện nay, với ngành nghề chủ yếu là sản xuất, chế tạo máy móc nông cụ nên Công ty đang có kế hoạch mở rộng xưởng sản xuất cơ khí, Công ty đang rất cần nguồn nhân lực là thợ cơ khí lành nghề và tâm huyết với nghề, nhưng theo ông Vũ Hữu Lê - Giám đốc Công ty thì hiện nay Công ty đang phải đối mặt với việc thiếu thợ lành nghề do lao động không mấy mặn mà với nghề cơ khí nặng nhọc.

Theo đánh giá,  tình hình hoạt động sản xuất công nghiệp trên địa bàn thành phố Yên Bái thời gian qua vẫn duy trì và phát triển ổn định. Tuy nhiên, trên thực tế nhiều đơn vị, doanh nghiệp sản xuất công nghiệp ở thành phố đang phải đối mặt với không ít khó khăn. Nguyên nhân chủ yếu do các đơn vị, doanh nghiệp quy mô nhỏ, lẻ; một số doanh nghiệp chưa năng động, sáng tạo, chậm đổi mới dây chuyền công nghệ sản xuất nên không đáp ứng được nhu cầu của thị trưòng. Do đó, khi gặp tác động xấu của nền kinh tế, hoặc cơ chế chính sách thay đổi, đã tác động trực tiếp đến doanh nghiệp, dẫn đến phá sản, giải thể hoặc tạm ngừng sản xuất. Theo thống kê, trên địa bàn có 127 doanh nghiệp, đơn vị sản xuất công nghiệp do thành phố quản lý thì đến nay chỉ còn 55 đơn vị đang duy trì hoạt động sản xuất.

Các đơn vị, doanh nghiệp này cũng đang phải đối mặt với nhiều khó khăn. Trong đó, đối với hoạt động của một số doanh nghiệp, cơ sở chế biến gỗ thì việc thu mua nguyên liện gỗ khan hiếm, giá nguyên liệu tăng cao. Các doanh nghiệp sản xuất đũa, gỗ ván ép xuất khẩu còn chịu ảnh hưởng do khách hàng giảm sản lượng mua.

Các doanh nghiệp chế biến đá gặp khó khăn do không tìm được hợp đồng tiêu thụ, chất lượng đá nguyên liệu không đồng đều, lẫn tạp chất ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm. Sản xuất tinh dầu quế cũng có thời điểm nguyên liệu khan hiếm… Đó chỉ là những khó khăn trước mắt, còn nếu doanh nghiệp, đơn vị muốn phát triển về quy mô thì đang vấp phải những thách thức về thị trường, vốn, mặt bằng, công nghệ, lao động lành nghề...

Những thách thức, khó khăn trong hoạt động sản xuất kinh doanh là không thể tránh khỏi. Vì vậy, cộng đồng doanh nghiệp nói chung và các đơn vị, doanh nghiệp sản xuất công nghiệp ở thành phố nói riêng, đang cần hơn nữa các chính sách kích cầu của Nhà nước, cộng với cơ chế ưu đãi của tỉnh, đặc biệt là sự hỗ trợ đầu tư phát triển của thành phố trong thời gian tới.

Minh Chín - Tiến Bình (Đài TT-TH thành phố Yên Bái)