Xăng sinh học E5 RON 92 được triển khai kinh doanh tại Yên Bái bắt đầu từ ngày 01/12/2015 theo Kế hoạch số 87/KH-UBND ngày 25/6/2015 của UBND tỉnh Yên Bái. Theo Kế hoạch này, từ ngày 01/12/2015, 100% cửa hàng xăng dầu trên địa bàn tỉnh thực hiện bán xăng E5 và từ ngày 01/12/2017 tất cả sẽ thực hiện bán xăng E10. Tuy nhiên, tính đến thời điểm này, tỉnh Yên Bái mới có 2/102 cửa hàng xăng dầu (xấp xỉ 2%) kinh doanh xăng E5.

Thực tế kinh doanh xăng E5 của Yên Bái cho thấy khá nhiều khó khăn. Hệ thống cửa hàng bán lẻ xăng dầu cơ bản được đầu tư đã lâu, nhiều cửa hàng chỉ có từ 1 - 2 bể chứa nên chi phí chuyển đổi ban đầu lớn như: đầu tư cơ sở vật chất, vệ sinh bồn bể, cột bơm, chi phí tạo nguồn (do thay đổi điểm nhận hàng), chi phí bảo quản hàng hóa, hao hụt, giá vốn mặt hàng cao.

Tổng lượng xăng E5 bán ra tại các cửa hàng đã triển khai kinh doanh chiếm tỷ lệ rất thấp so với xăng khoáng RON 92 bởi người tiêu dùng có thói quen sử dụng xăng khoáng truyền thống cũng như tâm lý e ngại về tính chất, đặc tính của xăng E5, trong khi đó công tác tuyên truyền, quảng bá về xăng E5 đến người tiêu dùng còn hạn chế, chưa có sự vào cuộc tích cực của các cấp, các ngành.

Việc tuyên truyền để khách hàng hiểu, chấp nhận sử dụng xăng sinh học E5 còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt ở nơi dân trí chưa cao và họ thường so sánh, ngại chuyển đổi, sợ ảnh hưởng đến phương tiện.

Đối với tỉnh miền núi như Yên Bái, vì chưa có các trạm phối trộn xăng E5 nên nếu triển khai kinh doanh thì các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu phải khai thác tạo nguồn tại Kho Đức Giang - Hà Nội hoặc kho tại Hải Phòng nên việc đảm bảo nguồn xăng E5 cho các doanh nghiệp khó khăn hơn do thời gian tạo nguồn lâu hơn và khó kiểm soát chất lượng trong khâu vận chuyển.

Công tác triển khai, giám sát, hỗ trợ các đại lý trong công tác chuyển đổi kinh doanh xăng sinh học, thực hiện lộ trình kinh doanh xăng sinh học của các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối còn nhiều hạn chế. Nguyên nhân chính làm hạn chế số lượng cửa hàng kinh doanh xăng E5 là nhiều doanh nghiệp đầu mối chưa triển khai phân phối xăng E5 dẫn đến các đại lý bán lẻ thuộc hệ thống đại lý chưa triển khai được.

Các doanh nghiệp đầu mối không đủ nguồn để phân phối nên các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh không có nguồn cung ứng cho thị trường bên cạnh việc chưa có chế tài xử lý đối với các địa phương, các doanh nghiệp cố tình không triển khai thực hiện.

Để đảm bảo lộ trình kinh doanh xăng E5 theo Kết luận số 255/TB-VPCP ngày 06/06/2017 của Văn phòng Chính phủ, UBND tỉnh Yên Bái đã có Công văn số 1292/UBND-NLN ngày 27/6/2017 về việc tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền về nhiên liệu sinh học; chỉ đạo, giao nhiệm vụ cho các sở và UBND các huyện, thị xã, thành phố tăng cường công tác tuyên truyền đến các tổ chức, cá nhân kinh doanh xăng dầu và người dân; giao Sở Công Thương chủ trì, làm đầu mối tổng hợp kết quả triển khai về công tác tuyên truyền trên địa bàn tỉnh.

Trước hết, trở lại với Kế hoạch số 87/KH-UBND ngày 25/6/2015 của UBND tỉnh về việc thực hiện lộ trình áp dụng tỷ lệ phối trộn nhiên liệu sinh học với nhiên liệu truyền thống trên địa bàn tỉnh Yên Bái, Sở Công Thương sẽ tiếp tục tăng cường sự phối hợp với các cơ quan, ban, ngành, địa phương trong công tác tuyên truyền, phổ biến về tác dụng của việc sử dụng xăng sinh học E5 tới người tiêu dùng; tham gia giám sát hoạt động của doanh nghiệp trong quá trình triển khai, tổ chức thực hiện lộ trình phân phối xăng sinh học trên địa bàn.

Trong tháng 7/2017, Sở Công Thương tổ chức hội nghị tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn, chỉ đạo các thương nhân kinh doanh xăng dầu thực hiện việc kinh doanh xăng sinh học E5 trên địa bàn tỉnh kể từ ngày 01/01/2018; chỉ đạo các thương nhân kinh doanh xăng dầu trên địa bàn tỉnh xây dựng kế hoạch cải tạo bồn bể và các điều kiện của cửa hàng bán lẻ xăng dầu phục vụ cho việc bán xăng E5; phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan trong việc hướng dẫn doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu thực hiện các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về đo lường, chất lượng nhiên liệu sinh học và kiểm tra, giám sát việc thực hiện các quy định về đo lường, chất lượng xăng sinh học.

Sở Công Thương cũng có kế hoạch phối hợp với các cơ quan truyền thông trên địa bàn đẩy mạnh công tác tuyên truyền về nhiên liệu sinh học, về lộ trình thực hiện kinh doanh xăng E5 để người tiêu dùng nhận thức rõ hơn về lợi ích của việc sử dụng nhiên liệu sinh học, dần thay đổi thói quen sử dụng xăng khoáng truyền thống.

Từ những khó khăn thực tế, Sở Công Thương đề nghị Chính phủ, Bộ Công Thương chỉ đạo các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối xây dựng các trạm phối trộn xăng E5 trên địa bàn các tỉnh miền núi phía Bắc để các thương nhân kinh doanh xăng dầu trên địa bàn tỉnh Yên Bái chủ động được nguồn cung, tiết kiệm được tiền cước vận chuyển để tiết kiệm được giá thành cũng như đẩy nhanh được tiến độ bán xăng E5 trên địa bàn tỉnh.

Xác định rõ nguyên nhân các khó khăn trong thực tế kinh doanh xăng sinh học E5 RON 92 trên địa bàn cũng chính là cơ sở để tỉnh Yên Bái chủ động tháo gỡ, xử lý, giải quyết các khó khăn một cách kịp thời, đồng bộ, hiệu quả.

Đảm bảo đúng lộ trình đề ra của Chính phủ về sản xuất, kinh doanh xăng sinh học, Yên Bái sẽ góp phần bảo đảm mục tiêu an ninh năng lượng, giảm dần sự lệ thuộc vào xăng khoáng, cải thiện môi trường; đồng thời, thực hiện tốt cam kết của Chính phủ Việt Nam với quốc tế về giảm khí thải nhà kính, góp phần tạo thu nhập bền vững cho khu vực nông nghiệp và thúc đẩy tái cơ cấu ngành nông nghiệp.

Nguyễn Thơm