Gia đình ông Nguyễn Xuân Tĩnh, thôn Minh Long, xã Tuy Lộc, thành phố Yên Bái vụ hè thu này trồng 4,5 sào mướp và 1,7 sào rau ngót. Đây là diện tích được ông duy trì trong vụ hè thu các năm qua.

Từ đầu vụ đến nay, rau ngót của gia đình sinh trưởng, phát triển tốt và cho thu hoạch ổn định, giá từ 2.000 - 4.000 đồng mỗi mớ. Đối với rau ngót, ông sử dụng toàn bộ bằng phân chuồng nên rau rất tốt lại bền đất.

Riêng với mướp, diễn biến thời tiết phức tạp, nắng nóng gay gắt ban ngày nhưng lại lạnh xuống ngay trong đêm là nguyên nhân khiến mướp không đậu quả do thụ phấn kém, chỉ đạt 50% năng suất so với mọi năm; nếu đậu quả thì cũng thường bị ruồi vàng phá. Vì không được mùa nên mướp được giá, đầu vụ là 15.000 đồng/kg.

Ông Tĩnh cho biết: “Trong vụ hè thu, đối với cây mướp, tôi luôn thực hiện lên luống cao, có hệ thống thoát nước tốt và treo bẫy côn trùng để phòng chống ruồi vàng hại quả”. Tính đến ngày 5/7/2017, các địa phương trên địa bàn thành phố đã trồng 73,1 ha rau các loại vụ hè thu như: rau muống, rau đay, rau mùng tơi, đỗ đũa, rau ngót, họ bầu bí, rau cải ăn lá các loại. Diện tích này chủ yếu ở xã Tuy Lộc là 33,5 ha, Âu Lâu 12,5 ha, Tân Thịnh 10 ha…

Hiện nay, trên các loại rau đều xuất hiện các đối tượng sâu bệnh hại nhưng không có diện tích nhiễm nặng mà chỉ ở mức độ trung bình và nhẹ. Cụ thể, ở đậu đỗ xuất hiện sâu cuốn lá, đục quả, gỉ sắt; xuất hiện đốm mắt cua, lở cổ rễ trên rau đay, mùng tơi; rau ngót là bệnh phấn trắng, sâu đo; rau muống bị thối nhũn, rầy, rệp; ở bầu, bí, mướp các loại thì nguy hiểm nhất là ruồi đục quả, bệnh phấn trắng, sương mai.

Theo bà Trần Thị Đường - Phụ trách Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật thành phố Yên Bái: để trồng và chăm sóc rau vụ hè thu đạt hiệu quả, người trồng rau cần thực hiện một số biện pháp cơ bản. Trước tiên, cần chú ý việc thoát nước tốt, lên luống cao, tránh để rau bị ngập úng, nhất là sau các trận mưa rào. Khi làm đất, không nên làm đất quá nhuyễn vì sẽ bị thiếu ô xi, cây bị nghẹt rễ.

Giống các loại rau trồng, cần chọn giống tốt, có nguồn gốc rõ ràng. Về phân bón, người trồng rau nên bón vôi lót, bón phân cân đối. Những ngày mưa, đất ướt thì không nên bón thúc phân vô cơ, khi nào đất khô ráo mới bón đạm.

Đối với việc làm cỏ, những ngày mưa vừa xong, đất còn ẩm, cần hạn chế lội vào ruộng, vào vườn nhổ cỏ. Do vụ hè thu thường hay mưa, nên việc chống ngập úng cho rau là vô cùng quan trọng. Sau mưa to, người trồng rau cần khơi thông mương, rãnh để nước thoát nhanh, tránh để ngập sẽ gây thối rễ, chết cây, tạo điều kiện cho nấm bệnh phát sinh gây hại. Nếu cây có nhiều lá già, cây bị bệnh thì phải dùng dao nhỏ để cắt tỉa lá. Người trồng rau cũng cần quan tâm làm giàn che phủ đơn giản cho rau bằng các loại vật liệu như: tre, gỗ, lưới ni - lông…

Nếu nắng nóng kéo dài, cần phải áp dụng làm vòm che thấp cho rau bằng cách che phủ ni - lông lưới đen trong khoảng thời gian từ 9 giờ sáng đến 16 giờ chiều hàng ngày. Nếu mưa kéo dài, phải che phủ bằng ni - lông trắng nhưng chỉ áp dụng cho một số loại cây trồng như: rau đay, rau mùng tơi, rau cải sớm các loại; còn đối với bầu, bí, mướp, rau muống, rau ngót thì chỉ cần nhanh chóng thoát nước sau mưa vì có khả năng chống chịu với điều kiện ngoại cảnh tốt hơn.

Nguyễn Thơm