Kiên Thành  Kiên Thành là xã 135 của huyện Trấn Yên, có 900 hộ đồng bào Tày, Dao, Mông... chung sống. Đời sống của nhân dân còn nhiều khó khăn, thiếu thốn, nhất là các hộ dân ở bản Đồng Ruộn, có 900 hộ đồng bào Tày, Dao, Mông... chung sống. Đời sống của nhân dân còn nhiều khó khăn, thiếu thốn, nhất là các hộ dân ở bản Đồng Ruộng.

Để giúp nhân dân thoát nghèo bền vững, những năm gần đây, Đảng bộ, chính quyền xã Kiên Thành đã lãnh đạo, chỉ đạo nhân dân phát huy nội lực, tiềm năng, thế mạnh của địa phương, đưa cây quế, cây tre măng Bát độ vào trồng đại trà thay thế các loại cây trồng hiệu quả kinh tế thấp. Nhờ trồng tre măng Bát độ và quế, nhiều hộ dân ở Kiên Thành đã thoát nghèo, trở thành hộ khá giả.

Bản Đồng Ruộng được thành lập cách đây gần 20 năm, do một số hộ đồng bào Mông di cư từ xã Suối Giàng, huyện Văn Chấn sang xã Mỏ Vàng, huyện Văn Yên, rồi về lập nghiệp lâu dài tại xã Kiên Thành từ năm 1994, đến năm 1998 mới lập đơn vị hành chính. Hiện nay, bản Đồng Ruộng có 44 hộ, đời sống dân bản dựa vào kinh tế rừng, bởi cả bản chỉ có hơn 3 ha lúa nước.

 

Năm 2000, việc làm lúa hai vụ ở đây rất khó khăn, do tháng Giêng thời tiết lạnh nên đồng bào ngại xuống nước, cộng với cấy chay không có phân và khi lúa chín thì chim rừng về phá sạch… khiến cán bộ xã và khuyến nông lo lắng. Bằng biện pháp "cầm tay chỉ việc”, đưa phân vi sinh vào bón thúc, cảnh báo đuổi chim rừng… đến năm 2005, người dân ở đây đã cấy lúa vụ xuân thành công, có thóc ăn vụ giáp hạt và xã không phải xin gạo cứu đói như trước.

 

Hiện nay, người dân bản Đồng Ruộng đã gieo cấy hai vụ lúa nước ổn định, không còn hộ đói, trong bản có hai hộ mua được ô tô vận tải hàng hóa; hàng năm, mỗi hộ còn đóng 1,5 triệu đồng sửa đường giao thông đi lại thuận tiện, để vận chuyển các sản phẩm quế, măng tre Bát độ đi tiêu thụ.

Để thoát nghèo bền vững, xã Kiên Thành đã vận động nhân dân trồng được 1.700 ha quế; các sản phẩm: lá quế, cành quế, quế vỏ, thân quế khi bóc vỏ… đều được thương lái mua tại vườn đồi, người dân không phải vất vả chở các sản phẩm đi bán.

 

Bước đột phá trong phát triển kinh tế rừng của Kiên Thành là từ năm 2000, cây tre măng Bát độ đã "bén duyên” với vùng đất ẩm, đồi dốc, nhiều khe, suối tại 12 thôn, bản trong xã. Đây là cây cho thu hoạch kéo dài cả mùa mưa, trồng một lần thu nhiều năm, năng suất đạt 20 tấn măng tươi/ha/vụ, đầu ra ổn định, hợp với cách canh tác của vùng cao, nên đưa vào thâm canh nhân dân rất phấn khởi.

Bí thư Đảng ủy xã Hoàng Văn Lũy vốn là người lăn lộn, vui buồn với cây tre măng Bát độ từ những ngày đầu đã chia sẻ: "Được sự hỗ trợ ban đầu của Nhà nước, dân hăng hái làm, diện tích tre măng tăng nhanh. Khi thu hoạch lứa đầu, không có đầu ra, người dân mang đổ đầy sân ủy ban xã để "bắt đền" khiến chúng tôi mất ăn, mất ngủ cả tháng. Đến nay, có Công ty TNHH Vạn Đạt và Công ty Yên Thành vào thu mua tại đồi, dân khai thác xuống đến đâu, các công ty thu mua trả tiền ngay với giá 3.500 đồng/kg măng bóc và mỗi héc - ta người dân thu nhập gần 70 triệu đồng. Toàn xã hiện có hơn 1.500 ha tre măng Bát độ. Niên vụ năm 2016, dân khai thác được hơn 21.000 tấn măng tươi, thu về hơn 16 tỷ đồng. Riêng người Mông ở bản Đồng Ruộng thu khoảng 1,8 tỷ đồng. Có tiền, dân tự làm đường giao thông lên các vườn đồi, đi xe máy lên chở măng tươi thuận lợi hơn trước rất nhiều...”.

 

Hai anh em Giàng A Măng, Giàng A Phà ở bản Đồng Ruộng, cách trung tâm xã 6 km, nhờ trồng tre măng Bát Độ đã có tiền tự đầu tư làm thủy điện công suất 5 KW, có điện thắp sáng, mua sắm ti vi, tủ lạnh... về dùng nâng cao chất lượng cuộc sống.

Về Kiên Thành hôm nay, đi trên các ngả đường đến các thôn, bản: Khe Tối, Khe Rộng, Đồng Cát, Đồng Song, Đồng Ruộng… đến đâu cũng thấy người dân bàn chuyện làm giàu. Nào chuyện chỉ bóc vỏ quế vụ ba (vụ tháng Ba khi cây bắt đầu ra lá non, tinh dầu nhiều hơn); chuyện dựng lò luộc măng tươi tại các chân đồi để bảo quản và vận chuyển măng không bị dập nát, bán được giá; chuyện đổ cột bê tông làm nhà sàn kiểu mới, vừa mát, vừa tránh được lũ quét, ẩm ướt mà lại hợp với tập quán người Tày... Nhờ phát triển trồng quế, tre măng Bát độ mà nhiều hộ dân ở Kiên Thành không chỉ thoát khỏi đói nghèo mà còn thoát nghèo bền vững và vươn lên làm giàu.

Nguyễn Thanh