Đây là một chương trình dài, nguồn vốn không hạn định, hằng năm Chính phủ cân đối ngân sách để bố trí vốn sang NHCSXH thực hiện cho vay. Chương trình cho vay này còn thể hiện quyết tâm của Đảng, Nhà nước để thực hiện bảo đảm các tiêu chí về nhà ở trong công tác bảo đảm an sinh xã hội.
Đối tượng vay vốn là: người có công với cách mạng; người có thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị; người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài khu công nghiệp; sĩ quan, hạ sĩ qua nghiệp vụ, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân và Quân đội nhân dân; cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức.
Các đối tượng nói trên phải không thuộc diện nộp thuế thu nhập thường xuyên theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân và đáp ứng những điều kiện sau về nhà ở. Các đối tượng trên phải có một trong những điều kiện về nhà ở như sau: chưa có nhà ở thuộc sở hữu của hộ gia đình; Có nhà ở nhưng chật chội diện tích bình quân dưới 10m2 sàn/người; có nhà ở nhưng nhà ở bị hư hỏng, dột nát (hư hỏng khung – tường, mái); có nhà ở nhưng đã bị hư hỏng khung, tường, mái nhà và diện tích khuôn viên đất của nhà ở thấp hơn tiêu chuẩn diện tích tối thiểu thuộc diện được phép cải tạo, xây dựng theo quy định của UBND cấp tỉnh; có đất ở tại địa phương nơi đăng ký hộ khẩu thường trú và diện tích khuôn viên đất phù hợp với quy hoạch xây dựng theo quy định của UBND cấp tỉnh; có nhà ở nhưng thuộc diện bị giải toả khi Nhà nước thu hồi đất; có đất ở gắn với nhà ở và phải di chuyển chỗ ở nhưng không đủ điều kiện được bồi thường về đất ở và không có chỗ ở nào khác.
Khi vay vốn tại NHCSXH, người vay vốn phải đáp ứng đủ các điều kiện sau: phải thực hiện gửi tiền tiết kiệm hàng tháng tại NHCSXH với thời gian gửi tối thiểu 12 tháng kể từ ngày ký Hợp đồng tín dụng với NHCSXH (Mức gửi hàng tháng tối thiểu bằng mức trả nợ hàng tháng của người vay vốn); Có đủ vốn tự có tối thiểu 20% giá trị Hợp đồng mua bán/Hợp đồng thuê mua nhà ở xã hội đối với vay vốn để mua/thuê mua nhà ở xã hội; tối thiểu 30% giá trị dự toán hoặc phương án tính toán giá thành đối với vay vốn để xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở; có đủ hồ sơ chứng minh về đối tượng, thực trạng nhà ở, điều kiện cư trú, thu nhập để được hưởng chính sách nhà ở xã hội theo quy định; có nguồn thu nhập và khả năng trả nợ theo cam kết với NHCSXH; chưa được vay vốn hỗ trợ ưu đãi nhà ở xã hội tại Ngân hàng khác hoặc các tổ chức tín dụng khác; Đối với vay vốn để mua, thuê mua nhà ở xã hội: có hợp đồng mua, thuê mua nhà ở xã hội với chủ đầu tư dự án mà dự án của chủ đầu tư đó có trong danh mục dự án xây dựng nhà ở xã hội thuộc chương trình, kế hoạch đầu tư nhà ở xã hội của cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Đối với vay vốn để xây mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở: có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất nơi đăng ký thường trú do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp theo quy định của pháp luật về đất đai; có thiết kế, dự toán hoặc phương án tính toán giá thành theo quy định của pháp luật về xây dựng;
Thời hạn cho vay tối thiểu là 15 năm và tối đa không quá 25 năm kể từ ngày giải ngân khoản vay đầu tiên. Trường hợp người vay vốn có nhu cầu vay với thời hạn thấp hơn thời hạn cho vay tối thiểu thì được thỏa thuận với NHCSXH nơi cho vay về thời hạn cho vay thấp hơn. Căn cứ vào số tiền vay, thời gian vay Ngân hàng và khách hàng thoả thuận số tiền trả nợ từng năm và chia ra tháng. Khách hàng được ân hạn chưa phải trả nợ gốc trong năm đầu tiên.
Bắt đầu từ năm thứ 2 hàng tháng khách hàng gửi vào tài khoản mở tại Ngân hàng số tiền tương ứng với số tiền trả nợ hàng tháng + tiền lãi tháng để chuyển khoản trả gốc và lãi. Lãi suất cho vay do Thủ tướng Chính phủ quyết định cho từng thời kỳ (Năm 2019 lãi suất là 4,8%/năm).
Ông Nguyễn Thanh Hải – Giám đốc NHCSXH tỉnh Yên Bái cho biết: Nghị định 100 của Chính phủ là cơ hội rất tốt để các đối theo quy định vay vốn làm nhà ở, đảm bảo cuộc sống. Với trách nhiệm của mình, NHCSXH sẽ phối hợp với chính quyền và các cơ quan, đơn vị có liên quan, xét duyệt hồ sơ, giải ngân kịp thời đúng đối tượng và phát huy hiệu quả. Từ đầu năm đến nay, NHCSXH đã được giao vốn cho chương trình này là 5 tỷ đồng. Nếu nhu cầu của các đối tượng tăng lên, chúng tôi sẽ tham mưu cho Ban đại diện, HĐQT đề nghị TW bổ sung thêm vốn, đáp ứng thỏa mãn nhu cầu của người dân.
Lê Phiên