Theo rà soát, tổng diện tích rừng và đất quy hoạch lâm nghiệp toàn tỉnh là 469.875 ha. Tuy nhiên, do địa hình chia cắt phức tạp, hiểm trở, nhiều khu rừng đan xen với các khu sản xuất và giáp ranh với nhiều tỉnh, do vậy, rừng và đất rừng rất dễ bị xâm hại; đời sống của một bộ phận người dân còn khó khăn, nhiều nơi, cuộc sống của nhân dân vẫn chủ yếu phụ thuộc vào các nguồn thu nhập từ rừng nên tạo sức ép không nhỏ cho quản lý, bảo vệ rừng (QLBVR).
Trước thực trạng trên, Chi cục Kiểm lâm tỉnh phối hợp chặt chẽ với đơn vị liên quan, chính quyền các địa phương triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm QLBVR và phát triển rừng.
Theo đó, ngay từ đầu năm, Chi cục đã chỉ đạo hạt kiểm lâm các huyện xây dựng kế hoạch bảo vệ 216.685 ha rừng phòng hộ, đặc dụng và rừng tự nhiên sản xuất; tăng cường lực lượng về cơ sở, đảm bảo 100% xã, phường đều có kiểm lâm địa bàn, tham mưu giúp chính quyền địa phương làm công tác QLBVR, quản lý lâm sản và phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR).
Để nâng cao nhận thức của người dân về các quy định pháp luật có liên quan và hạn chế các vi phạm về QLBVR và phát triển rừng, Chi cục đã chú trọng tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, vận động quần chúng tham gia QLBVR.
Riêng năm 2019, các địa phương đã tổ chức lồng ghép trên 100 hội nghị tuyên truyền về công tác QLBVR, PCCCR; in ấn 610 quyển tài liệu tuyên truyền Luật Lâm nghiệp; các văn bản hướng dẫn Luật Lâm nghiệp và 15.000 tờ rơi, áp phích tuyên truyền PCCCR cho các chủ rừng trên địa bàn tỉnh.
Tổ chức ký cam kết bảo vệ rừng cho trên 50.000 lượt người tham gia; tổ chức họp với dân, hướng dẫn kỹ thuật đốt nương làm rẫy và tu sửa hệ thống đường ranh cản lửa tại các khu vực, vùng trọng điểm cháy rừng.
Cùng đó, Chi cục chủ động xây dựng, thực hiện kế hoạch kiểm tra, truy quét, ngăn chặn và xử lý các đối tượng khai thác, mua bán, vận chuyển lâm sản trái phép, mua bán, săn bắt động vật rừng, lấn chiếm đất rừng trái phép.
Qua đó, năm 2019, lực lượng kiểm lâm đã kiểm tra, phát hiện và xử lý 147 vụ vi phạm, giảm 39 vụ so với năm trước. Tang vật, phương tiện bị tịch thu gồm: 54,926 m khối gỗ các loại, 1.095 kg nhựa thông, 5,4 kg động vật rừng, tịch thu 2 xe ô tô, 26 xe mô tô, bán hàng tịch thu, phạt vi phạm hành chính nộp ngân sách trên 2 tỷ đồng.
Tính riêng 2 tháng đầu năm 2020, lực lượng kiểm lâm tỉnh đã phát hiện và xử lý 13 vụ vi phạm, trong đó, có 7 vụ mua, bán, vận chuyển lâm sản trái pháp luật, 2 vụ khai thác rừng trái phép, 2 vụ phá rừng trái pháp luật, 1 vụ vi phạm thủ tục hành chính trong mua bán, vận chuyển lâm sản trái phép.
Nhờ thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, tình trạng phá rừng, khai thác rừng trái phép trên quy mô lớn được kiềm chế, giảm thiệt hại đến tài nguyên rừng và cơ bản đã kiểm soát được các "điểm nóng” phá rừng, khai thác rừng trái phép.
Cùng với việc bảo vệ tốt diện tích rừng hiện có, công tác phát triển rừng cũng được thực hiện tốt. Năm 2019, toàn tỉnh trồng mới trên 16.396 ha rừng các loại, góp phần nâng tỷ lệ che phủ rừng toàn tỉnh lên 63%.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, tình hình vi phạm pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng vẫn còn những tồn tại, hạn chế cần sớm được khắc phục: tình trạng phá rừng, xâm lấn đất rừng, chuyển đổi mục đích sử dụng rừng vẫn còn xảy ra ở một số địa phương như Văn Yên, Văn Chấn, Trấn Yên, Yên Bình.
Tình trạng khai thác, vận chuyển buôn bán lâm sản vẫn xảy ra ở một số địa bàn còn nhiều tài nguyên rừng như: Văn Chấn, Trạm Tấu, Văn Yên. Lực lượng kiểm lâm địa bàn còn mỏng nên công tác tham mưu với cấp ủy, chính quyền các cấp của kiểm lâm có nơi còn yếu, bị động.
Để khắc phục hạn chế trên, thời gian tới, Chi cục Kiểm lâm tỉnh tiếp tục phối hợp với chính quyền các cấp tăng cường tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật bằng nhiều hình thức nhằm hạn chế các vụ vi phạm; tăng cường tuần tra, kiểm soát, kiên quyết đấu tranh với các hành vi vi phạm pháp luật về QLBVR.
Cùng đó, ngành nông nghiệp tỉnh tiếp tục đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu lâm nghiệp theo hướng gia tăng giá trị sản xuất; trong đó, chú trọng phát triển tốt khâu giống và trồng rừng gỗ lớn, để phát triển canh tác rừng bền vững. Bảo vệ tốt diện tích rừng hiện có và làm tốt công tác PCCCR có hiệu quả, xây dựng đề án hỗ trợ phát triển cây gỗ lớn tỉnh Yên Bái cho giai đoạn tiếp theo.
Văn Thông
