Những tháng đầu năm 2020, kinh tế tập thể mà nòng cốt là các hợp tác xã (HTX) chịu ảnh hưởng không nhỏ bởi dịch bệnh Covid-19.
HTX Dịch vụ tổng hợp Thiên An, xã Xuân Lai, huyện Yên Bình chuyên chăn nuôi trâu bò thương phẩm. Thông thường, HTX mua trâu, bò về nuôi vỗ béo từ 50 - 60 ngày là có thể xuất bán với giá trước dịch Covid-19 là 25.000 - 26.000 đồng/kg trâu hơi, nay giá bán chưa đến 20.000 đồng/kg, mà cũng chỉ có thể bán nội địa với số lượng thấp.
Dẫn đến các hộ thành viên phải nuôi kéo dài từ 90 - 100 ngày, trong khi đó chi phí thức ăn cho một con trâu lên đến 60.000 đồng/ngày. Theo báo cáo của HTX, thời gian qua, các gia đình, hộ thành viên trong HTX thua lỗ khoảng 450 triệu đồng, việc tái đàn trở lại đến nay mới chỉ đạt 50% khả năng chuồng trại.
Trong lĩnh vực trồng trọt, một số HTX đã liên kết ký hợp đồng sản xuất gắn với xuất khẩu, nhưng không xuất bán được do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 như HTX Nông nghiệp và Dịch vụ tổng hợp Lũng Lô với sản phẩm ớt tươi xuất khẩu khoảng 150 tấn HTX đã ký hợp đồng thu mua với người dân từ 8.000 - 10.000 đồng/ kg, nay chỉ bán được với giá 5.000 đồng/kg.
Giá xuất bán thấp hơn rất nhiều so với giá ký kết hợp đồng dẫn đến HTX thiệt hại ít nhất khoảng 450 triệu đồng. Khó khăn hơn cả phải kể đến các HTX sản xuất và chế biến tinh dầu quế. Hàng tồn kho nhiều, giá bán sụt giảm, dẫn đến các HTX đều thiếu vốn đầu tư thu mua cành lá quế cho bà con thành viên và nhân dân.
Theo khảo sát của Liên minh HTX tỉnh phần lớn các HTX đều suy giảm mạnh cả về sản xuất tiêu thụ và doanh thu, khiến thu nhập và đời sống của thành viên và người lao động gặp nhiều khó khăn.
Trước thực trạng trên, Liên minh HTX tỉnh đã thành lập các đoàn công tác nắm bắt tình hình hoạt động của các HTX để có các kiến nghị đề xuất kịp thời tháo gỡ khó khăn cho các HTX.
Để phần nào tháo gỡ khó khăn cho HTX, Liên minh đã hỗ trợ 62.000 cây dâu giống F1GQ2 và 12 tấn phân bón cho các hộ thành viên và tổ hợp tác, HTX trên địa bàn xã Đào Thịnh, huyện Trấn Yên và xã Chấn Thịnh huyện Văn Chấn để khôi phục sản xuất sau mùa dịch.
Đặc biệt, Liên minh HTX tỉnh đã chủ động ký kết hợp đồng với Công ty TNHH Antalink là đơn vị công nghệ thông tin hỗ trợ trang Web đám mây để các HTX, doanh nghiệp trong tỉnh có thể giới thiệu sản phẩm và năng lực, nhu cầu đầu tư, hợp tác, tìm kiếm và tiêu thụ sản phẩm miễn phí đến khách hàng trong và ngoài nước.
Liên minh HTX tỉnh cũng đã có văn bản báo cáo đề xuất tới Liên minh HTX Việt Nam xem xét bổ sung nguồn vốn quỹ quốc gia giải quyết việc làm cho Liên minh HTX tỉnh đồng thời đề nghị Quỹ phát triển HTX Việt Nam thực hiện cơ cấu lại kỳ hạn trả nợ, gia hạn nợ, góp phần nâng cao năng lực quản trị của các HTX.
Ông Đỗ Nhân Đạo - Chủ tịch Liên Minh HTX tỉnh cho biết, để tháo gỡ khó khăn cho các HTX, Liên minh HTX tỉnh đã đề nghị tỉnh chỉ đạo các ngân hàng tổ chức tín dụng sớm hướng dẫn thủ tục hỗ trợ cho các HTX, doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, cơ cấu lại hạn trả nợ, miễn giảm lãi vay để các doanh nghiệp, HTX vượt khó khăn ổn định sản xuất.
Đề nghị tỉnh xem xét nâng vốn điều lệ Quỹ hỗ trợ HTX tỉnh từ 5 tỷ đồng lên 8 tỷ đồng và bổ sung nguồn vốn cho Quỹ hỗ trợ phát triển HTX tỉnh theo kế hoạch ngân sách đã được phê duyệt để có thêm nguồn vốn hỗ trợ trực tiếp cho các HTX bị ảnh hưởng của dịch Covid -19 giúp các HTX vượt khó khăn, yên tâm duy trì sản xuất.
"Chúng tôi mong rằng, tỉnh chỉ đạo sớm cấp đủ kinh phí thực hiện các Chương trình hỗ trợ cho khu vực kinh tế tập thể, HTX theo Đề án củng cố phát triển HTX giai đoạn 2017 -2020, định hướng đến năm 2030 để liên minh HTX tỉnh kịp thời hỗ trợ cho các HTX đảm bảo tiến độ" - ông Đạo trao đổi.
Có giải pháp thúc đẩy tiêu thụ thị trường trong nước, hỗ trợ phát triển thị trường nội bộ giữa các doanh nghiệp, HTX, HTX với HTX và Hiệp hội Doanh nghiệp trong tiêu thụ sản phẩm, dịch vụ, tìm nguồn cung ứng vật tư, nguyên liệu.
Bên cạnh đó, trên cơ sở quy hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, đề nghị tỉnh chỉ đạo rà soát, tổng hợp nhu cầu sử dụng đất của các HTX sớm có chính sách hỗ trợ các HTX được giao đất, thuê đất lâu dài, giúp các HTX yên tâm đầu tư sản xuất, kinh doanh.
Văn Thông
