Tỉnh đã cơ cấu lại theo hướng giảm tỷ trọng ngành công nghiệp khai khoáng, tăng tỷ trọng ngành công nghiệp chế biến, chế tạo; giảm dần chế biến thô, tăng chế biến tinh các sản phẩm hướng đến phát triển ngành công nghiệp nhanh, bền vững.
Theo đó, tỉnh đã xây dựng và triển khai thực hiện đồng bộ quy hoạch tổng thể phát triển sản xuất công nghiệp, quy hoạch phát triển một số ngành, sản phẩm công nghiệp có tiềm năng, thế mạnh gắn với quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội; huy động, sử dụng có hiệu quả các nguồn lực cho đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật các khu công nghiệp và một số cụm công nghiệp.
Tỉnh cũng đã tập trung phát triển công nghiệp chế biến nông - lâm sản, thực phẩm theo hướng nâng cao giá trị sản phẩm, thân thiện môi trường, khẳng định vai trò là ngành công nghiệp chủ lực trong phát triển công nghiệp nông thôn, gắn với đầu tư phát triển vùng nguyên liệu, nâng cao giá trị sản phẩm nông nghiệp, tạo được nhiều việc làm và thu nhập ổn định cho lao động nông thôn.
Cụ thể, toàn tỉnh hiện có 64 cơ sở chế biến chè đang hoạt động. Một số doanh nghiệp đã đầu tư đổi mới, nâng cấp dây chuyền, máy móc, thiết bị công nghệ chế biến, từng bước nâng cao chất lượng, giá trị sản phẩm. Sản lượng chè chế biến năm 2020 ước đạt trên 27.000 tấn, trong đó chè đen đạt trên 24.000 tấn, chiếm 90% sản lượng.
Số lượng cơ sở chế biến gỗ rừng trồng phát triển nhanh, sản phẩm đa dạng, chất lượng được nâng lên. Trên địa bàn tỉnh có 520 cơ sở chế biến gỗ, tập trung chủ yếu tại các huyện: Trấn Yên, Yên Bình, Lục Yên, Văn Yên, Văn Chấn và thành phố Yên Bái.
Giai đoạn 2016 - 2020, tỉnh đã thu hút được nhiều doanh nghiệp đầu tư, thực hiện các dự án sản xuất, chế biến gỗ chất lượng cao như: Công ty TNHH Ngành gỗ Thiên An, Công ty TNHH Hoàng Gia Yên Bái, Công ty TNHH Kim Gia, Công ty TNHH Good Industry... Sản phẩm từ gỗ rừng trồng đã được xuất khẩu đến các thị trường như: châu Âu, Mỹ, Hàn Quốc, Trung Quốc...
Yên Bái phấn đấu giá trị sản xuất công nghiệp đến năm 2025 đạt 20.000 tỷ đồng (giá so sánh 2010), trong đó tỷ trọng ngành công nghiệp chế biến, chế tạo chiếm 80,12%...; chỉ số sản xuất công nghiệp tăng bình quân 9%/năm. Để đạt được kết quả đó, theo ông Phạm Trung Lân - Phó Giám đốc Sở Công Thương, thời gian tới, đòi hỏi ngành CN tiếp tục có những bước phát triển mới, nhanh và vững chắc, tạo bước đột phá cho sự phát triển.
Theo đó, lĩnh vực CN sẽ phát triển theo hướng hiện đại, từng bước chuyên môn hóa cao; chuyển dịch cơ cấu nội bộ ngành hướng đến các ngành CN có hàm lượng công nghệ cao, CN sản xuất hàng xuất khẩu. Tỉnh sẽ tập trung nguồn lực phát triển các ngành CN mũi nhọn, có lợi thế về tài nguyên như: chế biến nông - lâm sản…; có lợi thế về thị trường, lao động như: điện tử, may mặc, lắp ráp cơ khí.
Tỉnh đặc biệt ưu tiên nguồn lực đầu tư hoàn thiện hạ tầng, tạo mặt bằng sạch để mời gọi thu hút doanh nghiệp, hợp tác xã thực hiện dự án đầu tư tại Khu công nghiệp phía Nam, Khu công nghiệp Âu Lâu; các cụm công nghiệp: Minh Quân, Bảo Hưng, Yên Thế, Âu Lâu, Thịnh Hưng... phấn đấu đến năm 2025 tỷ lệ lấp đầy các khu công nghiệp đạt 65%, tỷ lệ lấp đầy tại các cụm công nghiệp là 60%. Khuyến khích mời gọi các doanh nghiệp đầu tư kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp, cụm công nghiệp với quy mô khoảng 2.000 ha bên hữu ngạn sông Hồng, dọc theo tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai.
Cùng với đó, đầu tư đồng bộ và hoàn thiện hạ tầng lưới điện, đặc biệt là hạ tầng lưới điện nông thôn, phấn đấu đến năm 2025 cấp điện lưới quốc gia hoặc bằng các loại hình khác (điện mặt trời, điện gió, thủy điện nhỏ...) đến 100% số thôn, bản và 99% số hộ dân trên địa bàn tỉnh. Tỷ lệ cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng được xử lý đạt 100%.
Phấn đấu xây dựng được một số cụm liên kết ngành công nghiệp, doanh nghiệp công nghiệp có quy mô lớn, có năng lực cạnh tranh trong khu vực; hình thành Khu lâm nghiệp ứng dụng công nghệ cao của khu vực miền Bắc tại tỉnh Yên Bái vào năm 2022.
Những giải pháp trên sẽ góp phần thúc đẩy ngành CN của tỉnh phát triển nhanh hơn, nhiều ngành nghề, sản phẩm hơn, tạo được nhiều việc làm cho người lao động. Đây chính là tiền đề quan trọng góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, chuyển dịch lao động trong thời gian tới trên địa bàn tỉnh.
Hồng Duyên
