Ngân hàng, doanh nghiệp (DN) có mối quan hệ tồn tại dựa vào nhau và bản thân ngân hàng cũng là DN nên không nằm ngoài ảnh hưởng tiêu cực từ dịch Covid -19.
Tuy nhiên, với tinh thần đồng hành, chia sẻ với DN, người dân, thời gian qua, ngành ngân hàng đã ban hành nhiều chính sách "đúng, trúng, kịp thời, linh hoạt” với tâm thế vào cuộc tích cực, quyết liệt để tháo gỡ khó khăn cho DN và người dân, tiết giảm chi phí, tăng cường ứng dụng công nghệ, đơn giản hoá thủ tục hành chính để gia tăng cơ hội tiếp cận tài chính, dịch vụ ngân hàng cho người dân và DN. Đồng thời, ngân hàng hiểu rõ chỉ khi DN "khỏe mạnh”, ngân hàng mới phát triển "bền vững”.
Với tâm thế trên, trong năm 2020, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã có 3 lần giảm đồng bộ các mức lãi suất điều hành với quy mô lớn 1,5 - 2%/năm, giảm các loại phí cho các ngân hàng thương mại (NHTM) để giảm bớt chi phí đầu vào, có điều kiện giảm lãi suất cho vay...
Ngoài giảm lãi suất, NHNN cũng đã và đang chỉ đạo các tổ chức tín dụng triển khai giảm sâu các loại phí thanh toán, chuyển tiền, dịch vụ tiền tệ tín dụng khác. NHNN Chi nhánh tỉnh Yên Bái chỉ đạo các tổ chức tín dụng (TCTD) tiếp tục thực hiện các giải pháp hỗ trợ khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid -19 như cơ cấu lại các khoản nợ, khuyến khích và tạo điều kiện để các TCTD tiết giảm chi phí, tiếp tục giảm lãi suất cho vay.
Đơn giản hóa quy trình, thủ tục, hồ sơ nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho DN và người dân tiếp cận vốn vay; tiếp tục thực hiện các chương trình miễn, giảm phí giao dịch thanh toán; đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt và chuyển đổi số trong hoạt động ngân hàng…
Theo đó, dư nợ bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 đến 31/8/2021 là 6.828 tỷ đồng, chiếm 24,28% tổng dư nợ trên toàn tỉnh. Các chi nhánh ngân hàng, QTDND trên địa bàn đã tháo gỡ khó khăn cho 58.052 khách hàng. Cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ cho 366 khách hàng với dư nợ 239,85 tỷ đồng; miễn, giảm lãi, giữ nguyên nhóm nợ cho 135 khách hàng với dư nợ 255,29 tỷ đồng.
Các chi nhánh ngân hàng cũng chủ động giảm lãi suất cho vay đối với dư nợ hiện hữu từ 0,2% đến 2,5%/năm cho 47.068 lượt khách hàng, dư nợ được giảm lãi suất là 17.807 tỷ đồng tùy thuộc vào mức độ thiệt hại của khách hàng và khả năng tài chính của từng chi nhánh ngân hàng, QTDND.
Từ tháng 7/2021, các chi nhánh NHTM Nhà nước tiếp tục giảm 1%/năm lãi suất cho vay và triển khai thực hiện nhiều gói tín dụng ưu đãi với lãi suất thấp; giảm nhiều loại phí trong giao dịch với khách hàng; cho vay người sử dụng lao động để trả lương ngừng việc, trả lương phục hồi sản xuất theo Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 01/7/2021 của Chính phủ và Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg ngày 07/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ quy định về một số chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 với số tiền là 745 triệu đồng cho 5 DN.
Song hành cùng nhiệm vụ kinh doanh, các TCTD cũng tích cực hưởng ứng, ủng hộ các quỹ phòng, chống dịch, chương trình tiêm chủng vắc-xin Covid-19 của địa phương và vận động cán bộ, nhân viên, người lao động của đơn vị quyên góp, ủng hộ cán bộ y tế, cán bộ, chiến sĩ tuyến đầu chống dịch.
Ngân hàng là ngành kinh tế tổng hợp và cũng chịu nhiều tác động tiêu cực từ dịch Covid -19. Do đó, ngành ngân hàng, TCTD hiện đang phải giải bài toán với nhiều biến số như: Cơ cấu nợ thế nào và hạ lãi suất bao nhiêu là hợp lý? Điều chỉnh tiêu chuẩn cho vay để nâng cao khả năng tiếp cận tín dụng cho khách hàng, trích lập dự phòng rủi ro theo quy định, đảm bảo tỷ lệ nợ xấu trong mức an toàn…
Đặc biệt, khác với chính sách tài khóa như miễn giảm thuế, phí (có ngân sách Nhà nước hỗ trợ) thì các nguồn hỗ trợ của ngân hàng như cơ cấu nợ, giảm lãi vay, miễn giảm lãi, phí… không có nguồn nào khác ngoài cắt giảm lợi nhuận của chính các TCTD. Thực tế, toàn hệ thống ngân hàng đang phải "gồng mình” giải bài toán "chưa có tiền lệ” nhằm thực hiện mục tiêu kép của chính mình.
Đó là, giúp cho các DN, người dân, trợ lực nền kinh tế, nhưng không được để nợ xấu tăng cao trong tương lai và bảo đảm an toàn hệ thống. Mức độ giảm lãi suất, phí của các ngân hàng đều phải cân đối để đảm bảo hài hòa lợi ích, an toàn nguồn vốn và duy trì năng lực tài chính, bởi an toàn của hệ thống ngân hàng là vô cùng quan trọng trong bối cảnh hiện tại vì ngân hàng có mạnh mới có thể hỗ trợ hiệu quả cho nền kinh tế ứng phó với đại dịch.
Thêm vào đó, dịch Covid -19 đã tác động nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN gây tiềm ẩn nguy cơ nợ xấu tăng lên, buộc các ngân hàng phải thận trọng cho vay vốn. Trên thực tế, dù các ngân hàng triển khai nhiều gói tín dụng ưu đãi nhưng nhu cầu khách hàng sụt giảm, nhiều DN chưa có phương án chuyển đổi sản xuất, kinh doanh hiệu quả nên chưa mặn mà với vay vốn. Vì thế, hơn lúc nào hết, ngân hàng cần sự chung tay, góp sức, thấu hiểu, chia sẻ từ các cấp, ngành, DN và người dân vì mục tiêu kép vừa chống dịch vừa phát triển kinh tế.
Mới đây, NHNN tiếp tục ban hành Thông tư 14/2021/TT-NHNN sửa đổi bổ sung Thông tư 01/2020/TT-NHNN tiếp tục mở rộng độ bao phủ và kéo dài các mốc thời gian hỗ trợ, sẽ giúp cho người dân, DN đang gặp khó khăn do dịch Covid -19. Với việc điều chỉnh tiếp theo này, NHNN kỳ vọng không chỉ giảm bớt khó khăn trước mắt cho DN trong thời điểm giãn cách mà ngay cả khi kiểm soát được dịch bệnh, DN sẽ có điều kiện để nhanh chóng phục hồi cùng với nền kinh tế. Đây cũng là tín hiệu tích cực khẳng định ngành ngân hàng luôn lắng nghe, chia sẻ, tiếp thu và sẵn sàng thay đổi để tạo hỗ trợ tối đa, đồng hành cùng tháo gỡ khó khăn cho DN và người dân bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19.
Quang Thiều
