Văn Yên là huyện có diện tích quế lớn nhất tỉnh và chất lượng quế rất tốt. Từ nhiều năm nay, cây quế trở thành cây trồng chủ lực gắn bó, nuôi sống và giúp hàng nghìn hộ dân của huyện và từng bước vươn lên thoát nghèo, làm giàu.
Cùng đó, các hoạt động sản xuất, chế biến sản phẩm quế đã tạo việc làm, thu nhập ổn định cho hàng nghìn lao động địa phương. Theo thống kê, hiện toàn huyện có trên 80% số hộ trồng và có nguồn thu nhập từ quế. Bởi vậy, từ thị trấn đến các xã vùng sâu, vùng xa, nhân dân đều tận dụng đất trống để trồng quế.
Trong đó, có 25.357 ha quế được xác lập Chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm tại 8 xã gồm: Phong Dụ Thượng 1.998 ha, Phong Dụ Hạ 2.112 ha, Xuân Tầm 3.371 ha, Châu Quế Hạ 4.789 ha, Tân Hợp 2.624 ha, Đại Sơn 3.168 ha, Viễn Sơn 2.600 ha và Mỏ Vàng 4.695 ha.
Cùng đó, huyện còn có trên 4.000 ha quế hữu cơ đạt chứng nhận châu Âu, Mỹ gồm: Công ty Hương gia vị Sơn Hà 2.500 ha, Công ty Olam Việt Nam 1.071 ha, Công ty Vicimex 500 ha. Đi đôi gia tăng diện tích, những năm qua, nhân dân cũng luôn quan tâm làm tốt việc chăm sóc, bảo vệ để cây quế sinh trưởng nhanh và trung bình mỗi năm toàn huyện khai thác trên 2.500 ha.
Riêng năm 2021, diện tích khai thác đạt 2.881 ha. Đồng thời, trồng mới trên 3.000 ha gồm diện tích trồng lại sau khai thác và diện tích trồng mới. Điển hình như xã Châu Quế Hạ, tuy đã có 4.789 ha quế được xác lập Chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm từ nhiều năm trước đây, nhưng những năm gần đây, nhân dân vẫn tiếp tục chuyển đổi đất trồng các loại cây khác sang trồng quế.
Hiện, Châu Quế Hạ có 5.323,9 ha quế và hàng năm cho khai thác gần 200 ha, với sản lượng quế vỏ đạt trên 950 tấn, chưa kể tận thu vài nghìn tấn cành, lá và hơn 1.000 m3 gỗ quế, mang lại thu nhập trên 30 tỷ đồng cho nông dân. Cây quế đã góp phần quan trọng vào xây dựng nông thôn mới, giúp giảm tỷ lệ hộ nghèo của xã năm 2021 xuống còn 3,52%.
Trên địa bàn huyện hiện có trên 200 cơ sở, hộ gia đình và 3 hợp tác xã chế biến, sản xuất, kinh doanh quế và quế giống. Qua thống kê, mỗi năm toàn huyện gieo ươm trên 150 triệu cây quế giống cung ứng cho người trồng quế trong và ngoài tỉnh; chế biến 5.000 tấn vỏ quế thành nhiều sản phẩm khác nhau như: quế bào, gọt, thái, quế kẹp số 3, quế khâu, quế chẻ; các sản phẩm thủ công mỹ nghệ làm từ vỏ, tinh dầu quế như: hộp quà quế, túi thơm, lọ tinh dầu treo xe, lọ tăm, lọ hoa, lọ trà, đèn ngủ, tranh quế, ấm chén quế, điếu quế, trà quế, hương nhang quế, nước lau sàn, rửa chén từ quế; 65.000 tấn cành lá chưng cất tinh dầu quế, chế biến các loại quế bột, quế băm; 50.800 m3 gỗ quế để làm nhà, đóng đồ mộc gia dụng, xẻ ván sàn, ván bóc, ván thanh, làm cây chống trong công trình xây dựng... tạo việc làm cho hàng nghìn lao động, có thu nhập ổn định.
Cùng đó, các sản phẩm từ quế của huyện không chỉ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong tỉnh, trong nước mà xuất khẩu đi 18 quốc gia, vùng lãnh thổ như: Đài Loan, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, Băng - la - đét, Ai cập, Dubai, Singapore, Mỹ, Anh, Hà Lan, Nga... và đã có 8 sản phẩm từ quế được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao và đang tiếp tục xây dựng sản phẩm quế hữu cơ đạt chứng nhận OCOP 4 sao.
Để tiếp tục nâng cao thế mạnh cây quế trong phát triển kinh tế - xã hội, cùng với khai thác những thuận lợi từ hệ thống giao thông được chú trọng đầu tư trong nhiều năm qua và phát huy tốt các chính sách ưu tiên, khuyến khích trồng, chế biến các sản phẩm từ cây quế, huyện Văn Yên đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2025 phát triển diện tích cây quế đạt trên 60.000 ha; tập trung nâng cao chất lượng quế theo hướng phát triển quế sạch, quế hữu cơ nhằm đáp ứng yêu cầu các thị trường lớn như: Mỹ, Nhật Bản, Anh cũng như chú trọng thu hút đầu tư sản xuất, chế biến quế.
A Mua