Xã Bản Mù hiện có 1.040 hộ với gần 6.000 nhân khẩu; trong đó, hộ nghèo chiếm đến 80,15%. Toàn xã có hơn 7.600 ha rừng giáp ranh với địa bàn nhiều xã; trong khi đó, ý thức của một bộ phận người dân còn nhiều hạn chế, nên gây khó khăn trong công tác bảo vệ rừng (BVR). Đặc biệt, do áp lực về lương thực và một phần vì tập quán canh tác nương rẫy nên nguy cơ xảy ra cháy rừng trên địa bàn xã rất cao.
Tuy vậy, với quyết tâm giữ rừng, ngay từ đầu vụ khô hanh, UBND xã đã kiện toàn Ban Chỉ đạo thực hiện Chương trình Phát triển lâm nghiệp bền vững với tổng số 25 thành viên; phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên; thành lập 1 tổ cơ động BVR, PCCCR của xã gồm 18 người và tại các thôn đã thành lập 7 tổ đội BVR, PCCCR với 49 thành viên; xây dựng lịch trực PCCCR có ghi số điện thoại liên lạc của từng thành viên để kịp thời chỉ đạo theo phương châm "4 tại chỗ”; ký cam kết BVR, PCCCR cho 1.005 lượt hộ.
Ông Giàng A Trang - Chủ tịch UBND xã cho biết: "Để hạn chế cháy rừng do đốt nương, bên cạnh đẩy mạnh tuyên truyền, hàng năm, chúng tôi chú trọng thống kê nương rẫy, phối hợp với kiểm lâm địa bàn hướng dẫn cho bà con cách đốt nương để tránh lây lan lửa vào rừng.
Xã cũng quy định tất cả các hộ khi đốt nương phải báo cho trưởng thôn và kiểm lâm địa bàn biết ngày, giờ đốt để kiểm soát. Đồng thời, chỉ đạo các tổ, đội nhận khoán BVR phối hợp với kiểm lâm địa bàn tăng cường tuần tra, kiểm tra rừng nhằm ngăn chặn việc phá rừng, phát nương trái phép lấn vào rừng để sản xuất nương rẫy. Nhờ đó, đã giảm đáng kể tình trạng cháy rừng do đốt nương canh tác của người dân”.
Huyện Trạm Tấu có trên 45.701 ha rừng; trong đó, diện tích rừng phòng hộ gần 33.955 ha; rừng sản xuất 11.746,29 ha. Trong đó, các xã: Bản Công, Bản Mù, Xà Hồ, Pá Hu, Pá Lau, Túc Đán, Tà Si Láng, Làng Nhì… là những xã có diện tích rừng lớn; ý thức người dân về BVR còn hạn chế nên luôn được huyện cảnh báo là nơi có nguy cơ cháy rừng cao.
Ngoài ra, nhiều diện tích rừng còn giáp ranh với bãi chăn thả gia súc, bà con lại có tập quán đốt cây, cỏ khô cho lớp cỏ vụ mới mọc tươi tốt nên cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ cao dẫn đến cháy rừng vào mùa nắng nóng.
Do đó, để giảm thiểu thiệt hại do cháy rừng gây ra, kiểm lâm địa bàn tham mưu với các xã, thị trấn, các thôn thành lập các tổ, đội xung kích BVR, PCCCR và tổ chức học tập các văn bản quy định về PCCCR; tổ chức ký cam kết BVR, PCCCR tới từng hộ dân; rà soát bổ sung công cụ chữa cháy của các tổ, đội PCCCR; các chủ rừng rà soát lại phương án, kế hoạch PCCCR, tăng cường tuần tra, kiểm tra phát hiện kịp thời các hành vi vi phạm PCCCR.
Huyện cũng yêu cầu Hạt Kiểm lâm Trạm Tấu - Nghĩa Lộ phối hợp cùng Ban Quản lý Rừng phòng hộ huyện Trạm Tấu, UBND các xã rà soát, thống kê những mảnh nương gần rừng của các hộ đang sản xuất có nguy cơ cháy lan vào rừng và tổ chức hướng dẫn bà con đốt nương theo đúng quy định, quy trình kỹ thuật. Đối với những mảnh nương có nguy cơ cháy lan vào rừng ở mức độ cao, tiến hành lập biên bản đình chỉ không cho đốt hoặc đốt có kiểm soát với các chủ hộ.
Theo đó, từ đầu năm tới nay, cán bộ kiểm lâm đã phối hợp với chính quyền địa phương thống kê hàng trăm mảnh nương; đồng thời, hướng dẫn đốt gần 20 mảnh nương theo quy định; ký cam kết với các trưởng thôn nơi có bãi chăn thả gia súc có nguy cơ cháy lan vào rừng tại các xã: Bản Mù, Bản Công, Xà Hồ, Túc Đán, Pá Hu, Pá Lau, Làng Nhì, Tà Xi Láng không để lửa cháy lan vào rừng.
Vào thời điểm nắng nóng, Hạt Kiểm lâm Trạm Tấu - Nghĩa Lộ chỉ đạo cán bộ kiểm lâm địa bàn thường trực 24/24 giờ và chủ động tham mưu với các xã, các chủ rừng thường xuyên tuần tra canh gác ở những khu vực rừng có nguy cơ cháy cao để phát hiện kịp thời lửa rừng và tổ chức lực lượng chữa cháy kịp thời. Bên cạnh đó, lực lượng kiểm lâm phối hợp với các tổ, đội BVR tăng cường tuần tra, kiểm soát ngăn chặn các hành vi phát, phá rừng trái phép.
Với sự chủ động này, tính riêng 3 tháng đầu năm 2022, Hạt đã phát hiện, xử lý 9 vụ vi phạm trong lĩnh vực lâm nghiệp; trong đó, 1 vụ khai thác lâm sản trái pháp luật; 1 vụ lấn chiếm rừng trái pháp luật và 7 vụ phá rừng trái pháp luật, nộp ngân sách Nhà nước 59 triệu đồng.
Ông Lương Văn Hiệp - Hạt Phó Hạt Kiểm lâm Trạm Tấu - Nghĩa Lộ cho biết: từ nay đến cuối mùa khô, đơn vị tiếp tục tham mưu với UBND huyện Trạm Tấu ra các văn bản, chỉ thị, công điện trong công tác quản lý, BVR, PCCCR và quản lý lâm sản trên địa bàn huyện; chỉ đạo các trạm kiểm lâm trực thuộc, cán bộ kiểm lâm phụ trách địa bàn ứng trực 24/24 giờ, bố trí lực lượng canh phòng, tuần tra, kiểm tra chặt chẽ tại những khu vực rừng, những mảnh nương gần rừng có nguy cơ xảy ra cháy lan cao; tổ chức cho các hộ ký cam kết không đốt nương vào những ngày nắng nóng, gió to tránh để cháy lan lửa vào rừng; tăng cường quy chế phối hợp giữa 3 lực lượng gồm: kiểm lâm địa bàn, công an xã, ban chỉ huy quân sự xã.
Đồng thời, Hạt tham mưu giúp UBND các xã, phường, thị trấn kiểm tra, ngăn chặn việc khai thác, mua bán, vận chuyển, cất giấu, chế biến lâm sản trái phép và xử lý nghiêm các vụ vi phạm theo quy định của pháp luật. Đặc biệt, tại các xã trọng điểm: Bản Mù; Túc Đán; Làng Nhì, Phình hồ, Tà Xi Láng... không để xảy ra điểm nóng tình trạng mua bán, vận chuyển lâm sản trái phép.
Văn Thông
