Hiện nay, người chăn nuôi Yên Bái vẫn chăn nuôi gia súc, gia cầm theo hai cách chủ yếu là chăn thả tự nhiên trên vườn đồi và nuôi nhốt trong chuồng trại. Trong đó, số lượng đàn gia súc, gia cầm nuôi nhốt chiếm tỷ lệ lớn hơn. Gắn bó với nghề nuôi gà Minh Dư gần 8 năm nay, gia đình anh Nguyễn Văn Hải ở xã Minh Quán, huyện Trấn Yên thường xuyên nuôi khoảng 1.000 con gà thịt.
Theo anh Hải: "Giống gà Minh Dư rất nhạy cảm khi thời tiết thay đổi, đặc biệt khi trời nắng nóng dễ bị ảnh hưởng sức khỏe, giảm sức đề kháng và chậm lớn. Vì vậy, vào mùa hè tôi lợp thêm một lớp lưới chắn nắng trên mái chuồng trại và khoảng sân không có cây bóng mát. Cùng đó, điều tiết lượng nước uống hợp lý để tránh thân nhiệt tăng cao cho gà. Về chế độ dinh dưỡng, tôi cho gà ăn thức ăn giàu dinh dưỡng; đồng thời, phải chọn gà giống khỏe mạnh rồi tiêm phòng vắc - xin đầy đủ”.
Cũng là hộ chăn nuôi gà thương phẩm với số lượng lớn, chị Trần Thị Thủy ở xã Cường Thịnh, huyện Trấn Yên đã quyết định nuôi gà mía thả vườn thay vì nuôi nhốt trong chuồng. Để gà phát triển khỏe mạnh, tránh dịch bệnh, chị luôn chú trọng vệ sinh thú y trong chăn nuôi.
Chị Thúy cho biết: "Vào mùa hè, tôi thường xuyên vệ sinh, sát trùng chuồng trại và dụng cụ chăn nuôi, định kỳ thay chất độn chuồng, luôn giữ nền chuồng khô ráo, sạch sẽ, không đọng phân, nước thải. Đệm lót chuồng được trộn với chế phẩm vi sinh và trải mỏng nhằm xử lý triệt để nguồn phân thải, tránh gây mùi và phát sinh nhiệt trong chuồng nuôi, hạn chế mầm bệnh phát sinh.
Theo Cục Thống kê tỉnh, hiện nay, tổng đàn gia cầm toàn tỉnh có hơn 7.186.000 con, tăng 4,3% so với cùng kỳ; trong đó, đàn gà đạt 6.384.000 con, tăng 5,23% so với cùng kỳ; đàn vịt, ngan, ngỗng là 704.000 con, giảm 1,22% so cùng kỳ; gia cầm khác 96.000 con.
Nguyên nhân đàn gia cầm tăng và tập trung ở đàn gà là do hiện nay tỉnh đang phát triển mạnh các mô hình chăn nuôi gia cầm quy mô vừa và lớn theo chuỗi liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm; hỗ trợ chăn nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa. Sản lượng thịt hơi gia cầm xuất chuồng đạt 8.349 tấn, tăng 5,6% so với cùng kỳ.
Theo khuyến cáo của ngành chuyên môn, gia cầm là vật nuôi khả năng chịu nhiệt kém do lớp lông dày, không có tuyến mồ hôi để giải phóng thân nhiệt nên vào mùa hè thường có biểu hiện khó thở, thở gấp, mệt mỏi, bỏ ăn, xõa cánh, sức đề kháng giảm, dễ mắc dịch bệnh làm ảnh hưởng đến khả năng sinh trưởng, phát triển.
Để bảo đảm hiệu quả kinh tế, người chăn nuôi gia cầm cần thực hiện tốt các biện pháp kiểm tra, cải tạo, nâng cấp hệ thống chuồng trại; mái chuồng nên làm đơn giản bằng tranh, tre, lá hoặc lợp hai mái để chống nóng trực tiếp và tăng cường độ thoáng của chuồng; xung quanh được che chắn, tránh được mưa tạt, gió lùa khi mưa giông.
Đối với chuồng kín, cần lắp đặt hệ thống quạt thông gió và giàn mát hợp lý tạo sự thông thoáng và giảm được lượng khí độc lưu thông trong chuồng, chuồng trại chăn nuôi phải bảo đảm luôn sạch sẽ. Nếu trời quá nóng, có thể thả gà ra vườn, gốc cây quanh chuồng.
Về chế độ dinh dưỡng cho đàn gia cầm trong những ngày nắng nóng, cần tăng số lượng máng uống, cung cấp đủ nước mát và sạch cho gia cầm uống, giúp giảm nhiệt độ cơ thể; cho ăn thức ăn chất lượng tốt, bảo đảm không thiu mốc, không chứa độc tố; bố trí khẩu phần ăn giàu năng lượng thay cho tinh bột để hạn chế sản sinh nhiệt; chuyển thời gian cho ăn vào lúc trời mát hoặc ban đêm; bổ sung thêm vitamin C, B, Complex, chất điện giải vào nước uống cho gia cầm để tăng cường sức đề kháng...
Trao đổi với lãnh đạo Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh được biết, thời tiết nắng nóng như hiện nay, các hộ chăn nuôi cần tăng cường vệ sinh chuồng trại, dụng cụ chăn nuôi, định kỳ phun thuốc sát trùng, tiêu độc để chống những tác nhân truyền nhiễm và gây bệnh. Bên cạnh biện pháp vệ sinh và làm mát chuồng trại thì cần cung cấp đầy đủ nước uống sạch và thức ăn dễ tiêu hóa, đầy đủ dinh dưỡng, có bổ sung vi lượng cần thiết để hỗ trợ sức đề kháng cho vật nuôi.
Quang Thiều
