Không thể phủ nhận, thành công của Chương trình "Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) đã góp phần phát triển sản phẩm chủ lực của địa phương, từng bước chuyển đổi từ sản xuất nông nghiệp manh mún sang sản xuất theo hướng liên kết chuỗi giá trị, theo tiêu chuẩn, quy chuẩn, có truy xuất nguồn gốc, đáp ứng nhu cầu thị trường…, đưa sản phẩm nông - lâm nghiệp của nông dân Yên Bái vượt ra ngoài tỉnh và vươn ra thị trương thế giới như Trung Quốc, Nhật Bản, Anh Quốc...
Được ví như một "tia sáng” giúp doanh nghiệp hoàn thiện, củng cố, khắc phục tất cả các khâu của chuỗi sản xuất kinh doanh một cách khoa học và hiệu quả, Chương trình OCOP đã mở ra cơ hội phát triển mới cho Hợp tác xã (HTX) Suối Giàng, huyện Văn Chấn. Với "4 quyết”: Quyết lấy lại thương hiệu cho vùng chè Suối Giàng - Quyết xây dựng đội ngũ lao động là người bản địa - Quyết tâm giữ gìn và bảo vệ vùng chè quý - Quyết không lùi bước, HTX đã đầu tư hơn 2 tỷ đồng xây dựng nhà xưởng, đầu tư thiết bị hiện đại với công suất đạt 2 tấn chè búp tươi/ngày, đồng thời liên kết với một số chuyên gia trong ngành chè cùng đào tạo thành viên, người lao động..., trở thành một trong những đơn vị có nhà xưởng đạt tiêu chuẩn HACCP; vùng nguyên liệu đã được cấp chứng nhận Chỉ dẫn địa lý, cây chè đã được đánh số truy xuất nguồn gốc vùng trồng. Năm 2019, sản phẩm chè Tuyết Sơn Trà của HTX Suối Giàng là sản phẩm đầu tiên của huyện Văn Chấn được xếp hạng sản phẩm OCOP 4 sao.
Tháng 8/2023, 2 sản phẩm OCOP 4 sao của HTX Suối Giàng là Hồng trà Shan tuyết và Diệp trà Shan tuyết đã bảo đảm các chỉ tiêu theo tiêu chuẩn châu Âu để tham gia xuất khẩu. Bà Lâm Thị Kim Thoa - Giám đốc HTX Suối Giàng cho biết: "Đến nay, HTX đã có 6 loại sản phẩm mang tên Tuyết Sơn Trà có chất lượng tốt, được đóng gói với mẫu mã đẹp, từng bước chiếm lĩnh thị trường trong và ngoài nước, trong đó có 2 sản phẩm là Hồng trà Shan Tuyết và Diệp trà Shan Tuyết đã bảo đảm các tiêu chuẩn châu Âu được xuất khẩu sang thị trường Anh Quốc và Nhật Bản. Doanh thu bình quân hàng năm của HTX đạt 2,2 tỷ đồng, lợi nhuận đạt trên 350 triệu đồng; thu nhập bình quân người lao động trong HTX đạt 5,7 - 6 triệu đồng/người/tháng. Mục tiêu của HTX không chỉ là phát triển sản phẩm chè chất lượng cao, xây dựng thương hiệu chè Suối Giàng, mà còn là bảo tồn vùng chè hữu cơ tự nhiên, tạo ra thu nhập khuyến khích người dân hướng đến phát triển du lịch sinh thái thu lợi từ mảnh đất được coi là cái nôi của cây chè cổ thụ”.
Có thể thấy, không chỉ nâng cao giá trị cốt lõi cho mỗi sản phẩm OCOP, việc phát triển bền vững từ chuỗi liên kết cũng là cách để xây dựng thương hiệu cho sản phẩm được nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã lựa chọn nhằm giảm chi phí đầu vào, tăng sức cạnh tranh của hàng hóa trên thị trường, đồng thời thúc đẩy ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất. Với quan điểm khai thác tối đa tiềm năng, lợi thế về đất đai, khí hậu, điều kiện tự nhiên để phát triển kinh tế nông nghiệp, từng bước đưa tỉnh Yên Bái thành một trong những tỉnh trọng điểm trong khu vực miền núi phía Bắc về sản xuất nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ, tỉnh đã ban hành các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân sản xuất trên địa bàn tỉnh thực hiện công tác xúc tiến đưa các sản phẩm OCOP ra thị trường trong và ngoài nước, thu hút, liên kết với các doanh nghiệp có tiềm lực để tiêu thụ sản phẩm cho người nông dân. Từ đó, bước đầu đã có các doanh nghiệp, công ty đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, thực hiện liên kết theo chuỗi và bao tiêu, tiêu thụ sản phẩm cho nông dân như: Công ty cổ phần Dâu tằm tơ Yên Bái; Công ty cổ phần Giống rau hoa quả Trung ương đầu tư hỗ trợ phát triển cây lê VH6 tại huyện Mù Cang Chải, liên kết bao tiêu toàn bộ sản phẩm cho gần 300 hộ nông dân; Công ty TNHH Xuất nhập khẩu nông sản T9 thực hiện phát triển, liên kết bao tiêu sản phẩm xoài, ớt trên địa bàn các huyện Văn Chấn, Văn Yên, Yên Bình, Trấn Yên, thị xã Nghĩa Lộ…
Chương trình OCOP trên địa bàn tỉnh đã và đang được người dân, doanh nghiệp hưởng ứng tham gia, tạo nên hướng đi mới, hiện đại, hiệu quả hơn trong sản xuất, kinh doanh các sản phẩm truyền thống. Hiệu quả từ thực hiện Chương trình OCOP ở nhiều địa phương thời gian qua được đánh giá là khá rõ nét, tạo ra "làn gió” mới trong sản xuất và phát triển nông nghiệp. Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hoàng Hữu Độ khẳng định: "Với những chủ trương đúng đắn, cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển kịp thời, khai thác tốt các tiềm năng, lợi thế của tỉnh, Chương trình OCOP đã tạo bước đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội khu vực nông thôn; góp phần cơ cấu lại ngành nông nghiệp, phát triển kinh tế nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới hiện đại, bền vững. Thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp với ba yếu tố chủ đạo là nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại và nông dân văn minh. Định hướng phát triển các sản phẩm OCOP của tỉnh trong thời gian tới là không chạy theo số lượng mà phải nâng cao chất lượng, tập trung nguồn lực phát triển các sản phẩm đã có, hoàn thiện các điều kiện để nâng hạng các sản phẩm nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường...”.
Đề án phát triển sản phẩm OCOP giai đoạn 2022 - 2025, định hướng đến năm 2030 được tỉnh định hướng nâng cao giá trị, phát triển bền vững với việc tiếp tục thực hiện chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất nông nghiệp; đẩy mạnh xúc tiến thương mại từ truyền thống đến thương mại điện tử…, sẽ là tiền đề thúc đẩy phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn Yên Bái; đồng thời tạo lập sinh kế bền vững cho người dân trên cơ sở phát huy lợi thế, điều kiện tự nhiên, thế mạnh của các vùng trong tỉnh.
Đến tháng 10/2024, Yên Bái đã có 248 sản phẩm OCOP còn hiệu lực (25 sản phẩm 4 sao, 223 sản phẩm OCOP 3 sao); trong đó các sản phẩm thuộc lĩnh vực trồng trọt chiếm 42% tổng sản phẩm đã được cấp chứng nhận OCOP. Các sản phẩm OCOP trên địa bàn tỉnh đã có sự khác biệt, mang đặc trưng riêng, nhiều sản phẩm có nhãn hiệu tập thể, chỉ dẫn địa lý khẳng định lợi thế trên thị trường, được người tiêu dùng tin tưởng sử dụng.
|
Minh Thúy