Những năm gần đây, thời tiết khí hậu có nhiều diễn biến phức tạp, gây khó khăn cho sản xuất và đời sống sinh hoạt của nhân dân. Tập quán đốt nương, phá rừng làm rẫy của đồng bào, dẫn đến độ che phủ của rừng thấp, vì vậy cường độ và mức độ thiệt hại do lũ ống, lũ quét và sạt lở đất nghiêm trọng và rất khó lường. Trong năm 2007, trên địa bàn huyện Trạm Tấu (Yên Bái) có 2 người bị chết do thiên tai. Mưa lớn kéo dài đã làm cho 88 nhà dân và 6 trường học bị sạt lở đất phải di chuyển tài sản.

Đặc biệt, cơn lốc ngày 17/4/2007 đã đi qua 12/12 xã, thị trấn trong huyện làm cho 407 hộ dân và 4 điểm trường bị thiệt hại. Bên cạnh đó, thiên tai còn làm cho hầu hết các công trình giao thông, thủy lợi trên địa bàn bị ảnh hưởng, trong đó một số công trình bị hư hỏng nặng như thủy lợi: Khét Lin, Hua Nậm, Nà Cang, Tà Xi xã Hát Lừu; thủy lợi Nậm Dạ thị trấn Trạm Tấu; thủy lợi Mông Si xã Bản Mù. Nhiều tuyến đường giao thông bị sạt lở làm ách tắc giao thông như: tuyến đường Pá Lau đi Giao Lâu; đường thị trấn đi xã Bản Mù; đường Trạm Tấu đi Nghĩa Lộ; đường Túc Đán đi Tà Chử...

Thiên tai còn gây sạt lở 10,6 ha ruộng nước và nương lúa, trong đó xã Pá Hu 1,5 ha, xã Xà Hồ gần 4 ha, xã Hát Lừu 3,5 ha và thị trấn Trạm Tấu gần 0,5 ha, ước tính thiệt hại khoảng 150 triệu đồng.

Khi thiên tai xảy ra, cấp ủy, chính quyền và Ban chỉ huy phòng chống bão lũ từ huyện đến cơ sở đã có mặt kịp thời tại hiện trường để chỉ huy việc khắc phục hậu quả, giảm thiểu đến mức thấp nhất thiệt hại về người và tài sản của nhân dân. Năm 2007, tổng kinh phí đã hỗ trợ khắc phục hậu quả của thiên tai là 124 triệu 580 nghìn đồng. Các công trình giao thông, thủy lợi đã được khắc phục sửa chữa kịp thời phục vụ nhu cầu sản xuất và đi lại của nhân dân.

Nhìn chung, công tác phòng chống bão lũ và giảm nhẹ thiên tai trên địa bàn huyện Trạm Tấu đã được các cấp chính quyền từ huyện đến cơ sở quan tâm chú trọng. Tất cả 12/12 xã, thị trấn đã kiện toàn Ban chỉ huy PCLB và xây dựng kế hoạch hoạt động cụ thể. Tuy nhiên, do tư tưởng trông chờ ỷ lại vào Nhà nước của một số hộ gia đình, nhận thức về mức độ ảnh hưởng, sự nguy hiểm của thiên tai đối với tính mạng và tài sản của nhân dân còn thấp nên việc di dời các hộ dân ra khỏi vùng sạt lở và có nguy cơ bị lũ quét chưa được thực hiện nghiêm túc.

Năm 2008, là năm được dự báo thời tiết có những diễn biến phức tạp và khó lường. Vì vậy, Ban chỉ huy phòng chống bão lũ các cấp, UBND các xã, thị trấn cần chủ động đối phó với thiên tai. Mục tiêu công tác phòng chống bão lũ - giảm nhẹ thiên tai năm 2008 trên địa bàn huyện Trạm Tấu là: “Giảm thiểu đến mức thấp nhất thiệt hại về người và tài sản do thiên tai gây ra”.

Để đạt được mục tiêu này, đồng chí Lương Trung Đại - Phó chủ tịch UBND huyện, Trưởng ban Chỉ huy phòng chống bão lũ huyện cho biết: Huyện cần phải thực hiện tốt phương châm 4 tại chỗ: “Chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, vật tư tại chỗ và hậu cần tại chỗ”; chủ động phòng tránh và ứng phó kịp thời, khắc phục khẩn trương có hiệu quả, trong đó lấy phòng ngừa là chính.

Ban chỉ huy phòng chống bão lũ các cấp, UBND các xã, thị trấn cần tăng cường tuyên truyền đến từng người dân về công tác phòng chống bão lũ và giảm nhẹ thiên tai; tiếp tục việc rà soát và di dời những hộ dân nằm trong khu vực có nguy cơ bị ảnh hưởng của lũ ống, lũ quét, sạt lở đất và có chính sách hỗ trợ cho nhân dân di chuyển đến nơi an toàn trước mùa mưa lũ; tăng cường kiểm tra các công trình giao thông, thủy lợi, xây dựng trước mùa mưa lũ và có kế hoạch bảo vệ kịp thời khi có thiên tai xảy ra; theo dõi nắm chắc tình hình thời tiết, khí hậu, thủy văn để kịp thời ứng phó với mọi tình huống thiên tai xảy ra; bảo đảm thông tin liên lạc thông suốt, thông báo, báo động bảo đảm cơ động lực lượng, hậu cần kỹ thuật cần thiết.

Ban chỉ huy phòng chống bão lũ huyện và các xã, thị trấn tổ chức trực 24/24 giờ từ ngày 1/5 đến hết ngày 31/10. Đồng thời, theo dõi chặt chẽ diễn biến của thời tiết, thông báo kịp thời cho nhân dân biết cách phòng tránh và đưa nhân dân đến khu vực sơ tán an toàn khi có thiên tai xảy ra.

Mạnh Cường