Tuy nhiên, hiện nay đàn trâu trên cả nước nói chung và đàn trâu Yên Bái nói riêng đang có nguy cơ thoái hóa do không được chọn lọc giống thường xuyên, mặt khác hiện tượng cận huyết cũng đang làm thoái hóa đàn trâu. Theo số liệu của Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển chăn nuôi miền núi, điều tra tại tỉnh Tuyên Quang cho thấy trọng lượng đàn trâu có chiều hướng giảm dần.

Năm	1964	1984	1992	1996	2002
T.lượng (kg)
Trâu đực	457	395	374	351	349
Trâu cái	394	344,6	346,5	329	328

Để khắc phục hiện tượng thoái hóa đàn trâu hiện nay, một trong những giải pháp quan trọng là chọn lọc, cung ứng trâu đực giống đảm bảo tiêu chuẩn cho các vùng chăn nuôi trâu tập trung nhằm cải tiến, nâng cao tầm vóc và chất lượng đàn trâu.

Đáp ứng yêu cầu đó, ngày 20/5/2008 UBND tỉnh Yên Bái đã quyết định ban hành một số chính sách đầu tư hỗ trợ phát triển sản xuất nông lâm nghiệp, thủy sản tỉnh Yên Bái giai đoạn 2008 - 2010, trong đó có hỗ trợ kinh phí mua trâu đực giống cho các xã đặc biệt khó khăn, là những địa phương có đàn trâu tập trung để đẩy mạnh phát triển chăn nuôi trâu hàng hóa góp phần thiết thực xóa đói giảm nghèo tại các địa phương này. Tại quyết định số 933/QĐ-UBND ngày 13/6/2008 UBND tỉnh đã phê duyệt kinh phí và phương thức hỗ trợ sản xuất nông lâm nghiệp, thủy sản năm 2008, giao cho Trung tâm Giống vật nuôi tổ chức thực hiện hỗ trợ 59 con trâu đực giống cho các xã đặc biệt khó khăn trên toàn tỉnh.

Ngay sau khi có quyết định của UBND tỉnh, Trung tâm đã khẩn trương triển khai ứng vốn mua trâu giống, lựa chọn 59 hộ tại 59 xã đặc biệt khó khăn có đủ điều kiện nuôi trâu đực giống, bình tuyển chọn lọc đàn trâu giống đủ tiêu chuẩn theo hướng dẫn số 470/SNN-HD của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Trâu đực giống được hỗ trợ là giống trâu tầm đại, từ 24 - 36 tháng tuổi; đạt trọng lượng từ 250 kg trở lên mua tại các địa phương có đàn trâu giống tốt, tầm vóc đực giống trưởng thành trung bình đạt từ 450 - 500 kg. Sau khi chọn lọc trâu giống được nuôi tân đáo trong thời gian 30 ngày, được tiêm phòng và kiểm dịch vận chuyển, được nghiệm thu đánh giá chất lượng giống của cơ quan chuyên môn trước khi hỗ trợ cho các địa phương.

Cho đến nay, Trung tâm đã cơ bản chuẩn bị đủ danh sách các hộ nhận nuôi trâu và số lượng trâu đực giống để cung ứng cho các huyện. Theo kế hoạch, nhằm hoàn thành sớm việc hôc trợ trước mùa hanh khô, ngày 19/8/2008 Trung tâm đã tiến hành hỗ trợ 13 con cho 13 xã của huyện Mù Cang Chải, trong tháng 8 sẽ hỗ trợ 26 con cho 26 xã của 2 huyện Trạm Tấu và Văn Chấn. Trong nửa đầu tháng 9/2008 sẽ hỗ trợ 20 con còn lại của 20 xã ĐBKK của 4 huyện Trấn Yên, Yên Bình, Lục Yên và Văn Yên. Sau khi hỗ trợ Trung tâm tiếp tục theo dõi bảo hành về dịch bệnh trong thời gian 20 ngày, hướng dẫn các chủ hộ làm chuồng trại, chăm sóc nuôi dưỡng tốt đàn trâu giống, nhằm phát huy tối đa hiệu quả chính sách hỗ trợ của tỉnh đối với việc phát triển đàn trâu tại các xã đặc biệt khó khăn này.

Nguyễn Huy Bái