Phần lớn các ý kiến phát biểu tại diễn đàn cho rằng, mặc dù vẫn là điểm đầu tư hấp dẫn nhưng các rào cản về hạ tầng hiện đang làm gia tăng đáng kể chi phí đầu tư tại VN.

Hạ tầng kém đe dọa các dự án FDI

Theo nghiên cứu của Tổ chức xúc tiến thương mại Nhật Bản (Jetro), chi phí vận tải bằng container 40 feet từ Đà Nẵng đến cảng Yokohama (Nhật Bản) hiện vào khoảng 1.570 USD, thuộc nhóm cao nhất khu vực. Khảo sát này cũng cho thấy với mức giá 57 USD/tháng/m2, TP.HCM là thành phố đứng thứ 5 tại châu Á và đứng đầu tại khu vực ASEAN về giá thuê văn phòng. Hà Nội và TP.HCM cũng là hai thành phố đắt đỏ nhất ASEAN về giá thuê nhà cho người nước ngoài với mức 3.050 USD/tháng ở  Hà Nội và 2.550 USD/tháng ở TP. HCM.

Theo Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Võ Hồng Phúc, những vấn đề được các nhà đầu tư nêu ra tại diễn đàn không phải là mới mà thực tế VN đã thấy từ lâu, được xác định là điểm nghẽn của nền kinh tế VN và Chính phủ đã có kế hoạch khắc phục. Trong chiến lược phát triển kinh tế xã hội 10 năm tới đây, khi xác định các lĩnh vực đột phá, Chính phủ đã khẳng định tập trung phát triển vào các vấn đề cơ sở hạ tầng, nguồn nhân lực và cải cách thế chế, cải cách hành chính.

Bà Jocelyn Tran, Chủ tịch Phòng Thương mại Hoa Kỳ tại VN (AmCham) nhấn mạnh, những hạn chế về cơ sở hạ tầng tại VN sẽ đe dọa các dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) hiện nay và trong tương lai đối với xuất khẩu và sản xuất. Chừng nào VN còn chưa cải thiện được thì VN còn bị tụt hậu. “Tất cả những vấn đề được nêu ra hôm nay đều quan trọng nhưng không có vấn đề nào đòi hỏi phải có ngay hành động quyết đoán và sự cải thiện như vấn đề cơ sở hạ tầng”, bà Jocelyn Tran khẳng định.

Cũng theo bà Jocelyn Tran, việc thiếu các trường quốc tế chất lượng cao ở Hà Nội cũng ảnh hưởng đến khả năng thu hút đầu tư FDI của VN. Đối với người nước ngoài khi đến bất cứ quốc gia nào, việc tìm trường học cho con là một trong những ưu tiên hàng đầu. Vấn đề này là một trong rất nhiều thách thức mang tính cạnh tranh mà VN gặp phải.

Mỗi năm tốn 1,7 tỉ USD trung chuyển hàng hóa

Ông Tony Foster, Trưởng nhóm cơ sở hạ tầng của diễn đàn dẫn ra một đánh giá của Diễn đàn Kinh tế thế giới, trong đó VN hiện xếp hạng cuối cùng trong chỉ số năng lực cạnh tranh về chất lượng cơ sở hạ tầng so với các nước lân cận. Do thiếu bến cảng phù hợp, mỗi năm VN phải tiêu tốn thêm khoảng 1,7 tỉ USD chi phí hậu cần do các công ty trong nước phải trung chuyển hàng hóa qua Hồng Kông và Singapore.

Để cải thiện cơ sở hạ tầng, ông Alain Cany, Chủ tịch phòng Thương mại châu Âu (EuroCham) cho rằng, VN sẽ cần khoảng 70 - 80 tỉ USD để đầu tư cho lĩnh vực này trong 5 - 10 năm tới, và đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của VN để có năng lực cạnh tranh trong khu vực và hội nhập sâu rộng hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Đại diện EuroCham nhấn mạnh, VN phải có được một chiến lược rõ ràng về cảng biển. Theo EuroCham, VN cần 4 - 5 cảng biển tốt ở phía Nam, 2 - 3 cảng biển lớn ở phía Bắc và có thể là 1 - 2 cảng biển ở miền Trung. Đại diện EuroCham cho rằng, sẽ hiệu quả hơn khi VN đầu tư xây dựng 11 - 12 cảng biển tốt thay vì có tới 50 - 60 cảng biển nhỏ nằm rải rác ở các địa phương khác nhau. 

(Theo TNO)