Mặc dù đang tập trung phát triển kinh tế với tốc độ tăng trưởng cao (trên 12%/năm), tuy nhiên đến nay môi trường của Yên Bái vẫn được đánh giá là còn khá tốt, nhiều chỉ tiêu đánh giá môi trường còn trong giới hạn cho phép, tỷ lệ che phủ của rừng hàng năm liên tục tăng.

Từ những chính sách bảo vệ và phát huy tiềm năng đất đai, đến nay tỷ lệ che phủ rừng của Yên Bái đã đạt trên 60%, trong đó chúng ta đã bảo vệ và duy trì những khu bảo tồn  thiên nhiên rừng nguyên sinh Chế Tạo (Mù Cang Chải), Nà Hẩu (Văn Yên)... Trong phát triển kinh tế, dù coi công nghiệp là khâu đột phá, vì vậy hoạt động trong lĩnh vực này phát triển mạnh, tuy nhiên các cơ sở của ta đều có mức độ ô nhiễm chưa lớn; các chất thải rắn chưa có nhiều và không có chất độc hại đã được phân loại và tái sử dụng hoặc thu gom ra bãi thải công nghiệp và xử lý theo phương pháp truyền thống. Tại các khu đô thị, khu dân cư việc phát triển hệ thống công viên, cây xanh đã được chú trọng nên các chỉ tiêu về khí thải đều dưới mức cho phép.

Bên cạnh những yếu tố tích cực, trong quá trình phát triển cũng đã xuất hiện những yếu tố tiêu cực tác động đến môi trường và đời sống con người. Cụ thể trong sản xuất, mới chỉ có Khu công nghiệp phía Nam và Cụm công nghiệp Yên Thế đã lập báo cáo đánh giá tác động môi trường còn hầu hết các cơ sở sản xuất công nghiệp đều chưa có hệ thống xử lý chất thải hoặc nếu có cũng chưa đạt yêu cầu. Mặc dù tiếng ồn trong các cơ sở sản xuất công nghiệp chưa ảnh hưởng đến môi trường nhưng các cơ sở tiểu thủ công nghiệp cũng đã gây ô  nhiễm cục bộ về khói, bụi. Tại các khu vực khai khoáng tuy đều có quy mô nhỏ, nhưng cũng gây ô nhiễm về bụi, tiếng ồn, mặt nước và các đá thải đối với môi trường và cư dân xung quanh dù  mức độ không lớn.

Tại các khu đô thị, mặc dù các chỉ tiêu về khí thải đảm bảo nhưng các chỉ tiêu về bụi và tiếng ồn ở các đường phố đều đã vượt mức cho phép; môi trường nước đã có biểu hiện ô nhiễm ở vài nơi. Tại những điểm đông dân cư việc xử lý rác thải sinh hoạt chưa được phân loại ngay tại nguồn, chưa có biện pháp xử lý mà mới ở mức thu gom và đựng vào nơi chưa rác. Vì chưa có hệ thống xử lý nước thải sinh hoạt tập trung nên nước thải sinh hoạt đô thị đã qua xử lý sơ bộ hoặc chưa qua xử lý đều đổ ra cống thoát nước mưa hoặc các suối tự nhiên.

Đến nay mới có Bệnh viện đa khoa tỉnh và Bệnh viện thành phố Yên Bái có bộ phận xử lý rác thải theo quy định của Bộ Y tế, còn hầu hết rác thải y tế vẫn được thu gom như rác thải sinh hoạt. Tại các vùng nông thôn, mặc dù tỷ lệ số hộ được dùng nước hợp vệ sinh cao nhưng chỉ có khoảng 32% số hộ có công trình vệ sinh, chuồng trại chăn nuôi gia súc, gia cầm là đảm bảo hợp vệ sinh...

Phát triển bền vững là phát triển gắn với bảo vệ môi trường sinh thái, mọi người dân được sống trong môi trường trong sạch, lành mạnh. Vì vậy việc không ngừng bảo vệ và cải thiện môi trường, nâng cao cuộc sống và sức khoẻ nhân dân là cần thiết. Do vậy chúng ta cần nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành, các địa phương, cộng đồng về lợi ích của công tác bảo vệ môi trường.

Tiếp tục tăng cường năng lực quản lý, hoàn hiện hệ thống pháp luật đồng bộ và các chính sách hỗ trợ phòng ngừa ô nhiễm môi trường nước, không khí và đất do các chất thải độc hại; phòng ngừa sự suy thoái các nguồn tài nguyên thiên nhiên và các sự cố môi trường. Cần xây dựng Quy hoạch phát triển bền vững các khu đô thị, các khu công nghiệp, các vùng nông thôn và các vùng sinh thái.

Thực hiện quy hoạch cơ sở hạ tầng bảo vệ môi trường theo quan điểm phát triển bền vững đối với các thành phố, thị xã, thị trấn đang phát triển mạnh như thành phố Yên Bái, thị xã Nghĩa Lộ, trung tâm các huyện thị, thị tứ, thị trấn... đảm bảo môi trường trong sạch cho cả khu đô thị và nông thôn với mục tiêu đa số cơ sở sản xuất kinh doanh đạt tiêu chuẩn môi trường. Đảm bảo thu gom và xử lý chất thải theo đứng quy trình xử lý chất  thải. Đầu tư nâng cấp, xây dựng mới hệ thống thoát nước mưa và nước thải ở khu đô thị, khu công nghiệp; đối với khu vực nông thôn có phương án xử lý nước thải từng khu vực.

 Thực hiện đầy đủ các tiêu chuẩn chất thải ra môi trường theo các ngành và lĩnh vực  sản xuất. Thực hiện nghiêm túc việc đánh giá  tác động môi trường đối với tất cả các cơ sở sản xuất ngay từ khâu lập dự án; di dời các nhà máy gây ô nhiễm môi trường vào các khu, cụm công nghiệp. Tăng cường thanh tra, giám sát các nguồn thải của các cơ sở  sản xuất công nghiệp, dịch vụ, du lịch, áp dụng thu phí môi trường. Bảo vệ, sử dụng và phục hồi có hiệu quả các nguồn tài nguyên thiên nhiên hiện có như tài nguyên đất, rừng, khoáng sản, đa dạng sinh học theo hướng phát triển bền vững; thực hiện tốt các dự án mở rộng quy mô, khai thác quản lý chất lượng nước sạch. Gắn quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch phát triển các ngành nghề với yếu tố bảo vệ môi trường...

Vì một cuộc sống lâu dài và tốt đẹp, chúng ta cần thực hiện đồng bộ các giải pháp để bảo vệ môi trường, không đánh đổi phát triển kinh tế mà môi trường bị xâm hại. Bên cạnh đó, mỗi người dân nên có ý thức để bảo vệ môi trường sống, không phá hoại môi trường dù là những hành động nhỏ nhất.

Nguyễn Đình