Tính đến nay, hệ thống giao dịch điện tử trên địa bàn tỉnh Yên Bái đã có 14 máy ATM và 24 thiết bị chấp nhận thẻ với tổng số thẻ thanh toán đạt 37.132 thẻ. Sau 3 năm thực hiện Chỉ thị của số 20 của Thủ tướng Chính phủ về việc trả lương qua tài khoản đối với các đối tượng hưởng lương từ ngân sách Nhà nước, toàn tỉnh có 183 đơn vị thực hiện trả lương qua tài khoản.

Bình quân số dư trên tài khoản cá nhân chiếm 3% tổng nguồn vốn huy động  trên địa bàn. Năm 2011, các ngân hàng sẽ lắp đặt thêm 4 máy ATM và nâng tỷ lệ số đơn vị hưởng lương từ ngân sách Nhà nước thực hiện trả lương qua tài khoản đạt trên 20%. 

Để phục vụ các nhu cầu của khách hàng cũng như nâng cao chất lượng dịch vụ, các ngân hàng thương mại của Yên Bái đã tham gia vào 2 tổ chức thanh toán thẻ là Banknet và Smartlink với 14 ngân hàng thương mại lớn. Ngoài ra, mạng lưới ATM và POS được phủ trên khắp toàn quốc đã tạo điều kiện thuận lợi cho khách hành sử dụng các dịch vụ tiện ích như mua vé máy bay, đổi ngoại tệ và chuyển kiều hối qua ATM ở tất cả mọi nơi.

Ngoài chức năng rút tiền mặt từ các máy rút tiền tự động, thẻ ATM là điều kiện để các tổ chức tín dụng trên địa bàn tiếp cận các dịch vụ như trả tiền điện, nước, nộp thuế...Ngoài ra, các ngân hàng còn mở rộng việc cung ứng các sản phẩm mới để phục vụ khách hàng. Ngân hàng Đầu tư và Phát triển cung cấp dịch vụ nạp tiền cho điện thoại di động, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ký hợp đồng phát hành thẻ ATM cho học sinh, sinh viên vay vốn từ Ngân hàng Chính sách Xã hội, Ngân hàng Thương mại cổ phần Công thương ký hợp đồng thu thuế của các hộ kinh doanh, thuế thu nhập cá nhân.

Trên cơ sở công nghệ hiện đại, hàng loạt các dịch vụ mới gia tăng áp dụng cho sử dụng thẻ, các sản phẩm này không chỉ đem lại nhiều tiện ích mà còn tiết kiệm nhiều thời gian và chi phí cho khách hàng.

Ngoài ra, thẻ ATM còn được chấp nhận như một phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt tại các điểm có lắp đặt thiết bị chấp nhận thẻ tại siêu thị, trung tâm thương mại, nhà hàng... Tiện ích là vậy nhưng nhiều năm qua, chiếc thẻ ATM vẫn chỉ được người dân sử dụng với chức năng rút tiền mặt là chủ yếu.

Việc chi trả lương hàng tháng của các đơn vị thường cùng thời điểm dẫn đến máy ATM thường xuyên bị quá tải khi người hưởng lương dùng thẻ ATM rút tiền mặt sau khi được thanh toán tiền lương. Có lẽ nhiều người đã quen với việc, đến ngày được nhận lương, người người lại đợi chờ đến lượt được rút tiền tại những chiếc máy ATM. Người dân gần như vẫn chỉ coi chiếc máy ATM như là một máy rút tiền tự động chứ chưa phải một máy giao dịch tự động.

Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ thói quen sử dụng tiền mặt trong thanh toán của đại bộ phận nhân dân. Việc thiếu hoặc chưa hiểu hết về công dụng của chiếc thẻ nhiều tiện ích này còn hạn chế cộng với tâm lý ngại giao dịch qua thẻ của phần lớn người sử dụng là nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng này. Người dân còn có tâm lý e dè với những giao dịch qua thẻ bởi lo lắng về những lỗi kỹ thuật có thể xảy ra trong quá trình thực hiện, bị tính phí khi giao dịch.

Bên cạnh đó, mạng lưới ATM còn ít, tập trung chủ yếu trên địa bàn thành phố Yên Bái do chi phí đầu tư cho một điểm giao dịch điện tử ATM không hề nhỏ, khoảng 500 - 600 triệu đồng.

Ngoài ra, thu nhập của người hưởng lương hiện nay còn thấp nên thẻ ATM chủ yếu được dùng rút tiền mặt ngay sau khi được thanh toán tiền lương, số dư trong tài khoản còn hạn chế...Công tác tuyên truyền về các tiện ích của thẻ đối với người sử dụng chưa sâu rộng. Các địa điểm thanh toán chấp nhận thẻ chưa rộng rãi, phổ biến nên chưa khuyến khích được người sử dụng...

Thanh toán điện tử là phương thức thanh toán hiện đại, giảm thiểu lượng tiền mặt lưu thông trên thị trường, tiết kiệm chi phí cho ngân sách trong in ấn và phát hành tiền mặt và an toàn cho người sử dụng. Nhưng rõ ràng, để phương thức hiện đại này trở nên rộng rãi và phổ biến cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa ngành ngân hàng và sự đồng thuận từ người dân.

Các ngân hàng cần đảm bảo các giao dịch thực hiện qua ATM được thông suốt, an toàn; hạn chế tối đa sự cố kỹ thuật; mở rộng mạng lưới thanh toán điện tử; lắp đặt thêm các điểm chấp nhận thanh toán bằng thẻ; đa dạng hoá các loại hình dịch vụ, tiện ích ngân hàng, không thu thêm phí để khuyến khích người dân sử dụng thanh toán qua thẻ. Đồng thời, ngân hàng cũng cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền để tất cả các chủ thẻ hiểu và sử dụng các tiện ích của thẻ ATM.

Hồng Khanh