Nhiều năm nay, Văn Chấn trở thành "điểm nóng" về dịch lở mồm long móng (LMLM) bởi tốc độ lây lan nhanh và rộng đã gây nên những thiệt hại nặng nề cho người chăn nuôi. Đối mặt với sự bùng phát dịch bệnh trong thời gian qua Văn Chấn cũng có tới 12 xã có đàn gia súc bị nhiễm dịch LMLM. Vậy Văn Chấn đã làm gì để kiểm soát dịch ?

Tính đến thời điểm 1/4/2011, dịch LMLM đã xảy ra trên 167 hộ, tại 28 thôn thuộc 12 xã của huyện Văn Chấn với tổng số 317 con gia súc nhiễm bệnh, trong đó trâu, bò là 281 con, lợn 36 con. Theo đánh giá của các cơ quan chức năng thì nguyên nhân dẫn đến dịch bệnh là do thời điểm giáp tết Nguyên đán, nhu cầu tiêu dùng thực phẩm lớn nên việc vận chuyển gia súc giữa các nơi diễn ra liên tục, thường xuyên, mầm bệnh cũng từ đó phát tán từ vùng này sang vùng khác.

Cùng với đó, thời tiết rét đậm, rét hại kéo dài ảnh hưởng đến sức đề kháng của gia súc, vì vậy dịch bệnh dễ lây lan hơn. Sau khi dịch bùng phát tại các địa phương, chủng virut LMLM lại lây lan sang từ gia súc nhiễm bệnh sang gia súc chưa tiêm phòng hoặc tiêm phòng chưa đủ. Hơn thế nữa, đại bộ phận người dân ở vùng cao vẫn giữ tập quán chăn thả rông gia súc, vì vậy mầm bệnh lại càng có điều kiện phát tán. So với những năm trước đây, khi mà dịch LMLM thường bùng phát trên diện rộng (26/31 xã, thị trấn ở Văn Chấn đều có dịch) thì năm nay địa bàn có dịch bệnh đã thu hẹp lại chỉ còn 12/31 xã, thị trấn.

Trạm trưởng Trạm Thú y huyện, Phạm Anh Tú cho biết: "Ngay khi có thông tin về dịch bệnh, huyện đã chủ trương không xuất, nhập và tăng đàn gia súc trên địa bàn, đồng thời tiến hành các biện pháp khống chế, bao vây, dập dịch".

Được biết, ngày 6/2 trường hợp con gia súc mắc bệnh LMLM đầu tiên được phát hiện tại xã An Lương, sau đó bằng nhiều con đường lây lan, dịch bệnh đã có mặt tại 12/31 xã, thị trấn. Tuy nhiên, nhờ đẩy mạnh các biện pháp khống chế, tình hình dịch bệnh đã được kiểm soát.

Ngày 21/3 sau khi phát sinh thêm 2 con trâu ở xã Tú Lệ mắc bệnh đến nay đã qua 21 ngày ở Văn Chấn đã không phát sinh thêm gia súc mắc mới. Đặc biệt trong tổng số 317 con nhiễm dịch thì mới chỉ chết có 4 con (2 trâu, bò; 2 lợn) và 298 con đã được chữa khỏi triệu chứng lâm sàng. Cũng theo anh Tú, sở dĩ dịch LMLM ở Văn Chấn năm nay phát tán chậm với phạm vi hẹp hơn mọi năm là do gia súc tại những khu vực này đã được tiêm phòng trước khi dịch bệnh xảy ra.

Chỉ tính riêng năm 2010, Trạm Thú y Văn Chấn đã tiêm 52.150 liều văcxin cho gia súc trên địa bàn. Thêm vào đó, khi dịch bệnh xảy ra, Chi cục Thú y tỉnh đã cấp phát kịp lượng vắcxin bổ sung,  từ đó  Trạm đã triển khai phun khử độc tiêu trùng lần 1, lần 2 và 4.000 liều văcxin cho 13 cơ sở xảy ra dịch và vùng phụ cận.

Gia đình bà Lò Thị Căn nhốt trâu tại chuồng để cách ly và chăm sóc.

Qua nhiều năm phải "đối mặt" với dịch LMLM, ý thức người dân Văn Chấn đã dần có sự chuyển biến. Họ đã nhận thức được mức độ nguy hại do dịch bệnh gây ra từ đó không còn tâm lý chủ quan, lơ là, coi thường dịch bệnh và cũng không còn tâm lý hoang mang, dao động khi dịch bệnh xảy ra mà bình tĩnh đối phó, cứu chữa cho vật nuôi.

Bên cạnh công tác tiêm phòng, Văn Chấn đã huy động sự vào cuộc đồng bộ của các cấp chính quyền và toàn thể nhân dân. Ngay sau khi dịch bệnh xảy ra, Trạm Thú y huyện đã nhanh chóng cử cán bộ xuống cơ sở, khoanh vùng, phun thuốc tiêu độc và hướng dẫn người dân cách nhận biết dấu hiệu dịch bệnh, chăm sóc và cách ly đàn gia súc. Theo đó, lãnh đạo huyện cũng yêu cầu tất cả các cơ quan, ban ngành cùng vào cuộc phối hợp với lực lượng thú y tiến hành dập dịch, đồng thời thành lập Ban Chỉ đạo chống dịch và ra Chỉ thị tăng cường công tác phòng, chống dịch LMLM trên địa bàn huyện.

Bà Lò Thị Căn, thôn Bản Tèn, xã Phù Nham cho biết: “Qua xem ti vi và hướng dẫn của cán bộ thú y nên ngay khi thấy 2 con lợn của gia đình bị rơi móng chân, chúng tôi đã báo cho cán bộ thú y xã, sau đó tiến hành cách ly đàn lợn và tiêu hủy 2 con bị bệnh”.

Anh Hà Kim Bằng - Trạm phó Trạm Thú y huyện nói: “Nhờ những người như bà Căn nên dịch mới được phát hiện sớm và khống chế kịp thời”. Được biết, hầu hết người dân sau khi phát hiện vật nuôi của mình có dấu hiệu nhiễm dịch LMLM đều tự giác cách ly, báo cho cán bộ thú y hoặc trưởng thôn và tiến hành các biện pháp chăm sóc. T

heo anh Hoàng Văn Thắng, thôn Bản Tèn, nhà anh có 2 con trâu bị nhiễm dịch LMLM, ngoài việc tiêm phòng, cách ly, nhốt tại chuồng thì với những vết thương ở miệng, chân gia đình đã dùng lá khế, lá chanh để rửa mồm miệng, lưỡi, niêm mạc, chân, móng, đồng thời cho ăn các loại thức ăn dễ tiêu, tiêm kháng sinh đề phòng các bệnh truyền nhiễm khác.

Anh Tú cho biết thêm : "Đến thời điểm này, dù gia súc mắc dịch đều đã được chữa khỏi triệu chứng lâm sàng và không phát sinh thêm trường hợp nhiễm dịch nào nhưng người dân vẫn tuyệt đối tuân thủ nhốt gia súc tại chuồng, không chăn thả để tránh nguy cơ bùng phát dịch bệnh".

Làm tốt công tác tiêm phòng, nhanh chóng phát hiện ở dịch cùng với sự vào cuộc đồng bộ của các cấp, chính quyền và toàn thể người dân là những yếu tố quan trọng giúp Văn Chấn kiểm soát tốt dịch LMLM thời gian qua.

Hùng Cường