Ngân hàng Nhà nước cuối tuần qua đã ban hành Thông tư 11/2011/TT-NHNN quy định về chấm dứt huy động và cho vay vốn bằng vàng của tổ chức tín dụng. Thông tư nhằm giảm tình trạng "đô la hóa" trong nền kinh tế, hạn chế tình trạng đầu cơ để góp phần ổn định thị trường ngoại hối (ngoại tệ, vàng) và giảm thanh toán bằng vàng trong lưu thông.

Ngừng huy động, cho vay và chuyển đổi vàng

Theo Thông tư 11, bắt đầu từ ngày 1/5, tổ chức tín dụng phải dừng việc cho vay vốn bằng vàng, trong đó bao gồm cả hoạt động cho vay lại giữa các tổ chức tín dụng với nhau và cả các hợp đồng tín dụng đã ký kết nhưng chưa giải ngân hoặc giải ngân chưa hết. Các ngân hàng cũng không được thực hiện các nghiệp vụ ủy thác, đầu tư và các hình thức cấp tín dụng khác bằng vàng. Ngân hàng Nhà nước cho biết, tính đến ngày 31/3/2011, cho vay vốn bằng vàng tại các tổ chức tín dụng đã giảm.

Theo Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Đồng Tiến, Ngân hàng Nhà nước đã phổ biến thông tin rộng rãi cho công chúng và đặc biệt là thông báo cho các tổ chức tín dụng; đồng thời Ngân hàng Nhà nước đã có cuộc họp với 22 tổ chức tín dụng về việc ngừng hoạt động huy động và cho vay vàng để các ngân hàng này chủ động điều chỉnh, thu hẹp các hoạt động huy động và cho vay vốn bằng vàng nhằm hạn chế những rủi ro trong kinh doanh.

Đối với nghiệp vụ huy động vàng bằng phát hành chứng chỉ mà các ngân hàng vẫn thực hiện trước ngày 1/5 thì sau thời điểm này cũng bị giới hạn. Ngân hàng Nhà nước chỉ cho phép trường hợp phát hành chứng chỉ ngắn hạn bằng vàng để chi trả vàng theo yêu cầu của khách hàng khi số vàng thu nợ và tồn quỹ không đủ để chi trả. Việc phát hành chứng chỉ ngắn hạn bằng vàng của tổ chức tín dụng cũng sẽ phải chấm dứt hoàn toàn vào ngày 1/5/2012.

Đối với hoạt động chuyển đổi 30% số vàng huy động được thành VND để cho vay mà các ngân hàng vẫn áp dụng, thì kể từ ngày 1/5 cũng bị cấm. Đối với số vốn bằng vàng đã chuyển đổi thành tiền thì thời hạn phải tất toán chậm nhất là ngày 30/6/2011. Thống kê của Ngân hàng Nhà nước cho biết, tính đến 31/3, số dư chuyển đổi vốn huy động bằng vàng thành tiền đã giảm 14,7%.

Đầu cơ vàng tập trung tại hai đầu mối

Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước thì việc huy động vốn bằng vàng tập trung chủ yếu ở hai thành phố lớn là TP HCM (chiếm 75,85% tổng huy động vốn bằng vàng của cả nước) và Hà Nội (chiếm 11,67%). 31 tỉnh, thành có tỷ trọng huy động vốn bằng vàng bình quân khoảng 0,5% tổng huy động vốn bằng vàng của cả nước; 30 tỉnh, thành không phát sinh nghiệp vụ này. Như vậy, tình trạng đầu cơ vàng tập trung chủ yếu ở Hà Nội và TP HCM. Chính vì vậy, theo Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Đồng Tiến, tác động của việc ngừng huy động và cho vay vốn bằng vàng đối với đại đa số người dân, nhất là ở địa bàn nông thôn là không lớn.

Đối với những người hiện cầm giữ vàng, Phó Thống đốc khẳng định trong các chính sách, cơ chế mà Ngân hàng Nhà nước tiếp tục xây dựng để quản lý thị trường vàng, sẽ tiếp tục đảm bảo quyền hợp pháp của người dân trong việc tích trữ tài sản bằng vàng. Ngân hàng Nhà nước cũng sẽ có các quy định cụ thể để đảm bảo việc mua bán vàng của người dân theo đúng pháp luật, vừa đảm bảo quyền lợi cho người dân, vừa đem lại sự ổn định và phát triển chung của nền kinh tế.

Thực hiện triệt để chủ trương này sẽ xuất hiện một số khó khăn như doanh nghiệp chế tác vàng chuyển sang vay tiền đồng, các tổ chức tín dụng cơ cấu lại nguồn vốn huy động bằng VND để bù đắp cho việc giảm vốn huy động bằng vàng, mở rộng thực hiện dịch vụ bảo quản hiện vật quý, cho thuê két sắt để đáp ứng nhu cầu của người dân, cung/cầu vàng trong nước có thể biến động do việc chuyển từ gửi vàng sang bán vàng... Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục theo dõi sát tình hình và can thiệp kịp thời để bình ổn thị trường.

(Theo VOV)