Đoàn kiểm tra do ông Lê Đình Đạo - Phó giám đốc Sở làm trưởng đoàn, cùng Phòng Khoáng sản thuộc Sở, lãnh đạo và chuyên viên Chi cục Bảo vệ môi trường, đại diện Sở Công thương và Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Văn Chấn.

Đoàn đã tiến hành kiểm tra hồ sơ pháp lý và kiểm tra thực địa tại 10 điểm mỏ quặng sắt của 7 đơn vị, gồm: mỏ Sài Lương của Hợp tác xã Tổng hợp Tú Lệ; mỏ Giàng Chải của doanh nghiệp tư nhân Hùng Loan; mỏ Sài Lương của Công ty cổ phần Hoàn Thiện; mỏ Nậm Búng II và III, mỏ Plech của Công ty cổ phần Hà Quang; mỏ Nậm Búng của Công ty cổ phần Khai thác và Chế biến khoáng sản Thạch Sơn; mỏ thôn Chấn Hưng của Công ty TNHH Thịnh Đạt; mỏ Nậm Búng - Gia Hội, mỏ Sài Lương của Công ty TNHH Vương Ưng.

Kết quả kiểm tra cho thấy: về hồ sơ pháp lý để hoạt động khoáng sản các đơn vị đều có đầy đủ như: giấy phép khai thác, thiết kế mỏ, đăng ký cam kết bảo vệ môi trường… Trong quá trình hoạt động, các đơn vị đã thực hiện các quy định pháp luật về đăng ký hoạt động khai thác, ký quỹ phục hồi môi trường, xây dựng một số công trình bảo vệ môi trường như đào hào, đắp đê chắn đá thải, quy hoạch bãi thải… Tuy nhiên, qua kiểm tra thực địa, đoàn kiểm tra đã xác định và chỉ ra một số sai phạm mà phần lớn các đơn vị đều mắc phải gồm:

-  Khai thác chưa đúng thiết kế về độ cao, độ dốc bờ mỏ, bề rộng mặt tầng  khai thác... dẫn đến không đảm bảo an toàn; có đơn vị còn  khai thác ra ngoài diện tích được cấp.

- Chưa xây dựng các công trình xử lý chất thải đảm bảo yêu cầu như đã cam kết tại Bản cam kết bảo vệ môi trường như: bãi thải, đập chắn, hồ lắng, mương dẫn nước mưa chảy tràn; đất đá thải chưa được tập kết hết về bãi thải mà còn để bừa bãi trên mặt tầng, sườn tầng, tràn xuống sườn đồi.

Hậu quả là nước mưa cuốn trôi xuống gây bồi lấp dòng chảy, bồi lấp ruộng của dân. Cụ thể tại thời điểm kiểm tra ngày 12/5/2011, do không xây dựng đập chắn nên đất đá thải từ công trường  khai thác mỏ quặng sắt Giàng Chải của doanh nghiệp tư nhân Hùng Loan đã bị nước mưa đêm hôm trước đẩy tràn lấp khoảng 8000 m2 đất ruộng của 6 hộ dân phía dưới.

- Một số đơn vị chưa thực hiện việc quan trắc môi trường định kỳ theo yêu cầu; có đơn vị chưa ký quỹ phục hồi môi trường đầy đủ theo thông báo của cơ quan quản lý.

Đoàn kiểm tra đã lập biên bản kiểm tra, yêu cầu các đơn vị thực hiện nghiêm Chỉ thị số 07/CT-UBND của Ủy ban nhân dân tỉnh về tạm dừng hoạt động trong thời gian bầu cử vừa qua và khắc phục ngay các sai phạm và tồn tại trong tháng 6/2011. Đoàn cũng đã lập biên bản vi phạm hành chính 5/7 đơn vị đối với các hành vi sai phạm nêu trên, chuyển Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường xử phạt với tổng số tiền 70.750.000 đồng.                 

 Lê Đình Đạo