Vụ đông xuân 2011, huyện Trấn Yên gieo cấy 2.637 ha lúa, vượt 17 ha. Huyện đã xây dựng mục tiêu cụ thể cho từng mùa vụ và đối với vụ đông xuân này phấn đấu gieo cấy hết diện tích trong khung thời vụ tốt nhất; cơ cấu giống gồm lúa lai 1.230 ha (Nhị ưu 838, Nghi hương 305), đặc biệt là nâng diện tích lúa thuần, chất lượng cao lên 33% diện tích theo chương trình lúa hàng hóa; phấn đấu năng suất bình quân đạt 53 tạ/ha.

Chính quyền các địa phương, các ngành khối nông - lâm nghiệp, nhất là nông dân trên địa bàn toàn huyện đã làm hết sức mình từ khâu làm đất, chuẩn bị giống, thực hiện lịch gieo cấy, chuẩn bị nguồn phân bón, sẵn sàng đối phó với tình trạng hạn hán để có một mùa vụ thắng lợi. Công ty TNHH Tân Phú đã sửa chữa, nâng cấp và đầu tư mới các trạm bơm, quản lý chặt chẽ các hồ đập, nạo vét toàn bộ hệ thống kênh mương.

Trạm Khuyến nông huyện in và phát lịch gieo cấy; hướng dẫn, kiểm tra nông dân trong việc áp dụng làm mạ khay, mạ dày xúc và 100% diện tích mạ có mái che ni-lông. Tuy nhiên, sang tháng 4 dương lịch năm nay, trời vẫn còn rét và đây chính là yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ sinh trưởng, phát triển của cây lúa.

Mặc dù đã lui lại thời điểm cấy lúa 15 ngày so với dự kiến nhưng huyện Trấn Yên vẫn có diện tích mạ tương đương 647 ha lúa bị chết rét phải gieo lại và đặc biệt, đến ngày 20.5, nhiều thửa ruộng ở xã Hồng Ca, Hưng Khánh, Lương Thịnh, Kiên Thành lúa mới trỗ.

Trung tuần tháng 6, ở các xã Nga Quán, Việt Thành, Đào Thịnh, Y Can, Quy Mông... nhiều thửa ruộng đã nhuốm sắc vàng. Tranh thủ thời tiết khô, tạnh, nông dân đã ra đồng thu hoạch lúa.

Trưởng phòng Nông - lâm nghiệp huyện Trấn Yên - đồng chí Nguyễn Thành Lê cho biết: "Năng suất lúa có thể không đạt mục tiêu 53 tạ/ha nhưng qua một vụ rét lịch sử mà đạt kết quả thế này, nông dân phấn khởi lắm. Cái được nhất là chất lượng gạo sẽ rất cao, bán sẽ được giá".

Để có kết quả này, đồng chí phân tích thêm: "Vụ này không xảy ra hạn hán, rất ít sâu bệnh, chỉ một số diện tích nhỏ bị bệnh đạo ôn, khô vằn, rầy nâu và chuột hại, trong đó có 1 ha bị nhiễm nặng. T

rạm Bảo vệ Thực vật đã phối hợp với Trạm Khuyến nông hướng dẫn nông dân tích cực thăm đồng, phát hiện dịch bệnh kịp thời và phun thuốc đúng kỹ thuật. Rét mãi cũng hết, nắng lên là nông dân tập trung đầu tư phân bón để lúa xuân phục hồi, phát triển. Phần lớn diện tích lúa trỗ bông đều gặp thời tiết thuận lợi, không có mưa rét hoặc gió bão lớn nên tỷ lệ hạt chắc rất cao, chất lượng gạo sẽ ngon".

"Xanh nhà hơn già đồng", lúa chín tới đâu, nông dân gặt ngay tới đó. "Cả năm trồng cây, một ngày hái quả, các chú ạ! Làm nông nghiệp phụ thuộc nhiều vào thời tiết, không gặt nhanh mà lũ tiểu mãn về, ngâm cho mấy ngày thì lại hò nhau mò lúa cho gà, cho vịt thôi" - lão nông Nguyễn Văn Hùng ở xã Y Can nói.

Tính đến ngày 9.6, đã có trên 100 ha lúa được thu hoạch, chủ yếu là những chân ruộng trũng và theo đúng tiến độ, đến ngày 20.6, nông dân Trấn Yên sẽ gặt rộ với tổng diện tích đạt khoảng 1.500 ha.

Chỉ đạo quyết liệt để nông dân tập trung thu hoạch khi lúa chín và phòng trừ sâu bệnh những diện tích còn lại là nội dung của Công điện mà UBND huyện Trấn Yên vừa gửi cho các xã, thị trấn và các ngành khối nông - lâm nghiệp.

Theo báo cáo, nhiều diện tích ở các xã vùng sâu, vùng xa như: Việt Hồng, Việt Cường, Kiên Thành, Hồng Ca, Hưng Thịnh... lúa trỗ rất muộn, chắc chắn sang tháng 7 mới cho thu hoạch nên nhiệm vụ cấp bách là phải bảo vệ lúa cuối vụ, trong đó chú trọng phòng trừ chuột hại, rầy nâu. Thực hiện chỉ đạo của huyện, cán bộ kỹ thuật, đội ngũ khuyến nông viên đã tỏa về các xã hướng dẫn, chỉ đạo nông dân.

Nhiều địa phương còn thông tin, tuyên truyền kỹ thuật qua hệ thống loa truyền thanh để nhắc nhở người dân ra đồng thăm lúa, phát hiện kịp thời dịch bệnh để phòng trừ đúng thời điểm, đúng hướng dẫn. Ông Trần Văn Mạnh ở thôn 6, xã Việt Cường cho biết: "Nhà chỉ có mấy sào ruộng, lúa chín là tôi gặt ngay. Đám ruộng lúa đang vào chắc còn lại đã có biểu hiện nhiễm rầy nhưng mức độ nhẹ, chưa phải phun thuốc".

Nếu từ nay đến cuối vụ không có lũ lụt lớn thì năng suất lúa sẽ đạt 52 tạ/ha, sản lượng thóc đạt khoảng 13.710 tấn. Kết quả ấy của Trấn Yên không thực sự cao nhưng là những con số đáng mừng khi diễn biến thời tiết vụ xuân năm nay rất bất thường.

Lê Phiên