Sau khi khảo nghiệm thành công, diện tích gieo trồng theo mô hình trình diễn mở rộng lên 10 ha, đến vụ mùa năm 2011, nhiều hộ đã được cấp giống trồng đại trà khoảng 15 ha trên toàn xã.

Từ mô hình khảo nghiệm đến trồng đại trà là khoảng thời gian đủ để thấy giống lúa ĐS1 thực sự thể hiện được tính ưu việt đối với ruộng nước ở vùng cao Trạm Tấu như: thân lúa cứng chịu được gió; lá lúa thẳng nên đã tăng khả năng quang hợp cho lúa ruộng ở địa bàn miền núi sương mù, ánh sáng ít; bộ rễ phát triển mạnh giúp cho lúa tăng khả năng thâm canh, chịu hạn; lúa có sức chịu rét rất tốt; khả năng chống chịu sâu bệnh cao nên chi phí bảo vệ thực vật chỉ bằng 2/3 các giống lúa khác; thời gian sinh trưởng của lúa ngắn (trong vòng 100 đến 110 ngày) nên không lo ảnh hưởng tới thời vụ trên các chân ruộng hai vụ.

Đặc biệt, giống lúa này còn giải quyết tốt cả hai vấn đề căn bản cho sản xuất lương thực, đó là năng suất và chất lượng. Qua mấy vụ gieo cấy, năng suất của giống ĐS1 luôn ổn định ở mức gần 11 tấn/ha/năm. Hơn nữa, đây là giống lúa thuần nên tự để được giống và điều này đã giúp bà con vùng cao còn nhiều khó khăn trút được nỗi lo về giống trước mỗi mùa gieo cấy.

Về chất lượng, hạt gạo tròn như gạo nếp và có màu trắng ngần, khác hẳn màu trắng trong như gạo của một số giống lúa khác. Gạo dẻo, thơm, vị đượm và được cơ quan chuyên môn xác định có hàm lượng dinh dưỡng cao. Bởi vậy, gạo mới mang tên là ĐS1 là chữ viết tắt của giống lúa "Đặc sản số 1", những đặc tính này là yếu tố rất quan trọng cho sản xuất lúa hàng hóa. Bà Lò Thị Tiến - người dân thôn bản Hát, xã Hát Lừu cho biết: "Tôi đã trồng khá nhiều giống lúa mới kể cả giống lúa lai và lúa thuần. Tuy nhiên, qua 2 vụ cấy giống ĐS1 tôi thấy trồng giống lúa này nhàn hơn, đầu tư ít mà hiệu quả kinh tế lại cao hơn".

Đồng bào Mông xã Trạm Tấu nhận thóc giống ĐS1 về gieo cấy vụ chiêm xuân 2012.

Nói về chất lượng của gạo, bà Hoàng Thị Chiến, người cùng thôn tâm sự: "Ai đã ăn quen gạo ĐS1 thì sẽ không muốn ăn thứ gạo nào khác. Nhà tôi vụ mùa vừa qua thu được gần hai tấn nhưng không bán mà chỉ để dùng trong gia đình". Bà Chiến còn cho biết thêm, giá thóc ĐS1 ở thời điểm hiện tại khoảng 12.000 đồng/kg (cao hơn các loại thóc tẻ khác khoảng 5.000 đồng) và gạo khoảng 20.000 đồng nhưng không có bán ở ngoài chợ huyện vì đã có người ở Hà Nội lên đặt mua hết nếu bà con có nhu cầu bán thóc.

 Xuất phát từ những đặc tính ưu việt của giống ĐS1, vụ chiêm xuân 2012, huyện quyết định trồng đại trà khoảng 150 ha, riêng xã Hát Lừu sẽ trồng 120 ha, diện tích còn lại sẽ được trồng ở một số xã lân cận như: Trạm Tấu, Xà Hồ, Bản Công. Huyện coi đây là khâu đột phá về giống lúa và nếu như tiếp tục thành công ở một số xã lân cận  thì giống lúa ĐS1 sẽ tiếp tục khẳng định cơ sở khoa học để có thể nhân rộng ra toàn huyện trong vụ mùa 2012. Hơn nữa, sự thành công của giống ĐS1 không chỉ bảo đảm về an ninh lương thực mà còn góp phần chủ động về giống. Chất lượng của gạo sẽ cải thiện hàm lượng dinh dưỡng trong bữa ăn hàng ngày của người dân vùng cao. Đồng thời, nếu trở thành hàng hóa thì giống lúa này cũng sẽ mang lại lợi ích kinh tế cao với nhà nông Trạm Tấu.

Hoàng Nhâm