Bên cạnh những kết quả tích cực đã đạt được, công tác quản lý nhà nước về đất đai vẫn còn những tồn tại, hạn chế cần khắc phục như công tác lập quy hoạch sử dụng đất còn chậm, chất lượng quy hoạch chưa cao, sự phối hợp của các cấp, các ngành trong công tác lập và quản lý quy hoạch còn hạn chế.

Một số nơi vẫn còn để xảy ra tình trạng các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân chuyển nhượng, nhận chuyển nhượng đất sản xuất nông nghiệp, đất rừng sản xuất không đúng đối tượng, tự ý chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp; công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) ở vùng cao còn chậm; thị trường bất động sản chưa phát triển, thu ngân sách từ tiền sử dụng đất vẫn là một trong những nguồn thu chủ yếu, gây áp lực ngày càng lớn đến công tác quản lý nhà nước về đất đai, nhất là công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và công tác thu hồi đất v.v..

Những tồn tại, hạn chế trên đây làm cho công tác quản lý nhà nước về đất đai trên địa bàn tỉnh gặp nhiều khó khăn, nhất là công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và giải phóng mặt bằng khi Nhà nước thu hồi đất để sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng và phát triển kinh tế.

Nguyên nhân chính của những tồn tại, hạn chế đó là do ý thức chấp hành pháp luật của một số tổ chức, hộ gia đình, cá nhân chưa tốt, đặc biệt là sự bất cập về cơ chế, chính sách, pháp luật về đất đai và những hạn chế trong công tác quản lý nhà nước về đất đai của các cơ quan chuyên môn và chính quyền ở cơ sở.

Cán bộ ngành Thuế Yên Bái kiểm tra tờ rơi tuyên truyền Luật thuế sử dụng đất phi nông nghiệp. (Ảnh: Quang Thiều)

Để tăng cường công tác quản lý nhà nước về đất đai, vừa qua UBND tỉnh đã ban hành Chỉ thị số 06/2011/CT-UBND ngày 26/4/2011 về chấn chỉnh và tăng cường công tác quản lý nhà nước về đất đai trên địa bàn tỉnh Yên Bái; Chỉ thị số 16/CT-UBND ngày 07/11/2011, các sở, ban, ngành, UBND cấp huyện, xã trong toàn tỉnh cần thường xuyên quán triệt và thực hiện tốt 8 nội dung sau:

1. Tăng cường công tác xây dựng và ban hành văn bản về quản lý đất đai

Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp với các sở, ban, ngành có liên quan và UBND cấp huyện khẩn trương rà soát các văn bản đã ban hành; xây dựng văn bản sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ các quy định UBND tỉnh đã ban hành nhưng không còn phù hợp, đảm bảo chủ trương cải cách thủ tục hành chính và quan tâm đến quyền lợi chính đáng của người sử dụng đất, trình cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ban hành.

2. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đất đai

Sở Tư pháp, báo, đài địa phương và các cơ quan, tổ chức có liên quan lập kế hoạch và thực hiện thường xuyên việc tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về đất đai với nội dung thiết thực, hình thức phù hợp với từng đối tượng và điều kiện thực tế của địa phương. Biểu dương những nơi làm tốt, phê phán những nơi làm chậm, trì trệ, phát hiện và đưa ra công luận các vi phạm, nhất là những hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn để tiêu cực, tham nhũng về đất đai hoặc thiếu trách nhiệm, sách nhiễu trong quá trình thực hiện các thủ tục hành chính về đất đai.

3. Các cấp chính quyền tăng cường công tác lập, công bố, công khai quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, các khu vực dự án phải thu hồi đất theo quy hoạch, tạo cơ sở pháp lý cho công tác quản lý, sử dụng đất đai.

4. Đẩy nhanh tiến độ cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; thực hiện tốt công tác lập hồ sơ địa chính, chỉnh lý biến động đất đai và xây dựng cơ sở dữ liệu quản lý đất đai.

5. Nghiêm chỉnh thực hiện quy định về chuyển nhượng, chuyển mục đích sử dụng đất sản xuất nông nghiệp, đất rừng sản xuất, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng, đặc biệt là đất chuyên trồng lúa nước. Ngăn chặn tình trạng chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp, chuyển mục đích sử dụng đất trái pháp luật.

6. Tập trung tháo gỡ vướng mắc trong công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; tăng cường công tác tuyên truyền, vận động nhân dân ở khu vực bị thu hồi đất thực hiện đúng chính sách và pháp luật của Nhà nước.

Đối với các dự  án phải thu hồi đất, cần quy hoạch cụ thể, bố trí khu tái định cư, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác giải phóng mặt bằng; thực hiện đúng chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư theo quy định hiện hành.

Đối với những trường hợp đã phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đúng chính sách và pháp luật của Nhà nước mà người dân chưa chấp hành thì UBND cấp huyện cần đề cao trách nhiệm, phối hợp chặt chẽ với Mặt trận Tổ quốc, các cơ quan đoàn thể kiên trì vận động, thuyết phục để người dân hiểu và tự giác chấp hành.

Trong trường hợp phải cưỡng chế thì ủy ban nhân dân cấp huyện phải tổ chức thực hiện thận trọng, tuân thủ nghiêm ngặt trình tự, thủ tục theo đúng qui định của pháp luật; tránh để xảy ra vi phạm trong việc áp dụng biện pháp cưỡng chế và trong tổ chức thực hiện cưỡng chế thu hồi đất.

7. Đẩy mạnh công tác kiểm tra, thanh tra, giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai, xử phạt vi phạm hành chính về đất đai nhằm không ngừng nâng cao pháp chế trong quản lý và sử dụng đất đai, kịp thời giải quyết các mâu thuẫn có liên quan tới đất đai, góp phần giữ vững ổn định tình hình trật tự xã hội.

8. Thực hiện cải cách thủ tục hành chính trong quản lý đất đai nhằm tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho tổ chức, doanh nghiệp và công dân, không ngừng nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong công tác quản lý và sử dụng đất đai.

Quán triệt và thực hiện đầy đủ những nội dung này, chắc chắn công tác quản lý nhà nước về đất đai của tỉnh sẽ đi vào nề nếp; đất đai, nguồn tài nguyên quý giá sẽ được khai thác, sử dụng đúng pháp luật, đúng mục đich, tiết kiệm, có hiệu quả, góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế xã hội, giữ vững quốc phòng, an ninh trên địa bàn tỉnh, sớm đưa Yên Bái trở thành tỉnh phát triển toàn diện.

Nguyễn Văn Khánh - Giám đốc Sở Tài nguyên & Môi trường Yên Bái