Để tạo điều kiện thuận lợi cho công tác giải phóng mặt bằng (GPMB), Bộ Giao thông Vận tải đã tách phần GPMB giai đoạn 1 thành các tiểu dự án GPMB chuyển giao về cho địa phương làm chủ đầu tư. Theo đó, tỉnh Yên Bái sẽ phải thu hồi trên 664,5ha đất, trong đó: đất, ở 25,6ha, đất nông nghiệp 574ha, các loại đất khác 64,18ha và 3.320 hộ gia đình, tổ chức bị ảnh hưởng.

Ngay sau khi nhận nhiệm vụ, UBND tỉnh giao cho Sở Giao thông Vận tải làm chủ đầu tư và đã thành lập Ban GPMB đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai của tỉnh và các huyện có đường đi qua.

Theo báo cáo của Sở, đến ngày 20/8/2012, tỉnh đã thực hiện công tác thu hồi đất với tổng diện tích 664,5ha, đã hoàn thành công tác GPMB và bàn giao mặt bằng trên tuyến cho Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) tổ chức thi công, đồng thời xây dựng 34 khu tái định cư: thành phố Yên Bái 5 khu, huyện Trấn Yên 11 khu và huyện Văn Yên 18 khu.

Với tinh thần khẩn trương để bàn giao mặt bằng sớm nhất cho VEC, Ban GPMB tỉnh, huyện đã khẩn trương rà soát quỹ đất trên từng địa phương để xây dựng các khu tái định cư cho nhân dân, đảm bảo điều kiện sống của nơi ở mới tốt hơn nơi ở cũ.

Hiện nay đã thi công hoàn thành mặt bằng, bố trí dân vào tất cả các khu tái định cư, hoàn thành toàn bộ bàn giao cho chính quyền địa phương 31/34 khu, đang thi công hoàn thiện hệ thống đường nội bộ của 3 khu tái định cư để bàn giao toàn bộ.

Tất cả các hộ dân thuộc diện đã nhận đất tái định cư và di chuyển vào khu tái định cư, đường điện trong các khu tái định cư đã được xây dựng xong và hỗ trợ tiền đào giếng cho các hộ dân.

Công tác xây dựng, hoàn trả các công trình công cộng được triển khai khá kịp thời. Tất cả 48 công trình công cộng bao gồm đường điện, hệ thống thuỷ lợi, nhà sinh hoạt cộng đồng, chợ, lớp học... đã được di chuyển, bàn giao mặt bằng cho VEC.

Hiện nay, toàn tuyến đã thi công hoàn thành, bàn giao đưa vào khai thác sử dụng 41 công trình, còn 7 công trình chờ VEC và cấp có thẩm quyền thống nhất quy mô xây dựng để triển khai.

Các đường điện dân sinh và các đường cáp viễn thông trên tuyến đã lập phương án di chuyển đảm bảo tuyệt đối an toàn cho thi công đường cao tốc, đồng thời đảm bảo người dân có điện sinh hoạt, sản xuất trong thời gian thi công.

Nói về công tác GPMB, ông Nguyễn Trọng Tiến - Phó ban Quản lý Dự án công trình giao thông (thuộc Sở Giao thông Vận tải) cho biết: Thực tế từ công tác GPMB và những kinh nghiệm ở nhiều địa phương cho thấy, ở đâu chính quyền thực sự vào cuộc và đưa ra những chính sách và giải pháp phù hợp thì ở đó công tác GPMB thực hiện tốt. Quan trọng trước hết là công tác tuyên truyền để người dân nắm rõ chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước trong phát triển hệ thống “điện - đường - trường - trạm”, rồi tập trung tuyên truyền về những lợi ích của địa phương và của từng hộ dân khi dành đất cho dự án.

Thực hiện tốt quy chế công khai, dân chủ và thực hiện đúng quy trình trong công tác GPMB cũng là một yếu tố quan trọng, thông qua tổ chức và triển khai tốt từ việc họp và lấy ý kiến của nhân dân đến việc lập phương án đền bù, phát huy vai trò của các tổ chức trong hệ thống chính trị và đội ngũ cán bộ công chức cơ sở trong việc xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ gắn với công khai, minh bạch chính sách, quyền lợi nhân dân khi thu hồi đất.

Đồng thời, chú trọng nâng cao trình độ nghiệp vụ, chuyên môn của cán bộ làm công tác GPMB, tránh trường hợp phải chỉnh sửa làm đi làm lại nhiều lần, dễ gây những nghi kỵ, thắc mắc trong dân dẫn đến những hiểu lầm và gây khó khăn cho công tác GPMB”.

Quang Thiều