Với trên 71.000ha rừng các loại, những năm trước, huyện Văn Chấn luôn là địa bàn "nóng" về tình trạng khai thác và vận chuyển lâm sản trái phép. Đặc biệt, ở các xã vùng cao như Gia Hội, Nậm Búng, Nậm Lành… những cánh rừng ở đây luôn phải đối mặt với các đội quân phá rừng chuyên nghiệp, cuộc chiến giữ rừng gặp nhiều khó khăn khi nhiều người dân vì miếng cơm manh áo đã tiếp tay cho lâm tặc.

Trước thực trạng trên, Hạt Kiểm lâm huyện đã tăng cường kiểm lâm xuống địa bàn các xã, thị trấn, các thôn, bản để bảo vệ rừng tại gốc; thường xuyên tham mưu cho lãnh đạo các cấp xây dựng các chỉ thị, kế hoạch về quản lý lâm sản; đồng thời đã tổ chức nhiều đợt kiểm tra trên tất cả các lĩnh vực quản lý rừng, bảo vệ rừng, sản xuất, kinh doanh, vận chuyển, chế biến lâm sản.

Trong cuộc chiến giữ rừng, "nóng bỏng và gay gắt" hơn cả là việc phải đối mặt với các đối tượng khai thác, tàng trữ, chế biến, vận chuyển lâm sản trái phép. Có không ít sự chống trả của bọn "lâm tặc", chúng dùng dao, kiếm, mã tấu, kim tiêm có nhiễm HIV uy hiếp đến tính mạng, gây thương tích cho các chiến sĩ kiểm lâm khi thi hành nhiệm vụ. Đe dọa bằng vũ lực không được, bọn lâm tặc xoay ra dụ dỗ mua chuộc hòng làm lung lay ý chí của cán bộ kiểm lâm. Nhưng tuyệt đại đa số cán bộ chiến sĩ kiểm lâm vẫn vững vàng trên trận tuyến giữ rừng. Từ khi thành lập đến nay, lực lượng kiểm lâm Văn Chấn đã phát hiện 5.114 vụ vi phạm Luật bảo vệ và phát triển rừng; tịch thu 2.286m3 gỗ; tịch thu nhiều phương tiện ô tô, xe máy và động vật hoang dã; bán hàng tịch thu thu nộp ngân sách 10.301 triệu đồng.

Cuộc chiến chống lâm tặc gian nan bao nhiêu thì cuộc chiến chống giặc lửa cũng gian khổ không kém. Văn Chấn cũng như các huyện khác ở khu vực phía tây của tỉnh, mùa khô hanh gió lào thổi mạnh nên nguy cơ cháy rừng cao.  Để ngăn chặn lửa rừng, ngay từ đầu mùa khô hanh, lực lượng kiểm lâm Văn Chấn đã tham mưu cho huyện và 31 xã, thị trấn, các công ty lâm nghiệp củng cố, kiện toàn các ban chỉ huy BVR-PCCCR, xây dựng kế hoạch thực hiện, tổ chức mạng lưới thông tin cảnh báo dự báo cháy rừng từ huyện tới các thôn bản, phản ánh kịp thời diễn biến tài nguyên rừng của các xã, thị trấn với các cấp lãnh đạo để có cơ sở đưa ra những kế hoạch, nhiệm vụ sát thực tế.

Thực hiện Đề án nâng cao năng lực BVR - PCCCR tỉnh Yên Bái  từ năm 2008 địa bàn huyện Văn Chấn đã được Chi cục Kiểm lâm tỉnh đầu tư xây dựng Trung tâm Dự báo, cảnh báo cháy rừng phía tây bắc tỉnh Yên Bái, công tác dự báo cháy rừng từng bước được tự động hóa.

Để từng bước đưa Luật Bảo vệ và phát triển rừng thành "lệ" của làng bản, Hạt đã phối hợp với UBND các xã, thị trấn và các cộng đồng dân cư thôn, bản xây dựng được 41 quy ước, hương ước bảo vệ rừng gắn với phong tục tập quán của người dân; tham mưu cho chính quyền các cấp, các cơ quan chức năng có kế hoạch cụ thể về BVR - PCCCR trên địa bàn, quản lý sản xuất nương rẫy; tổ chức diễn tập BVR - PCCCR ở các xã trọng điểm; ký cam kết với các hộ dân BVR- PCCCR ở 31 xã, thị trấn với 374 thôn, bản, tạo được chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức ở cơ sở về công tác BVR - PCCCR.

Ông Vũ Thanh Bình - Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện cho biết: "Bài học kinh nghiệm rút ra từ thực tiễn PCCCR với phương châm chỉ đạo là "Phòng là chính - cứu chữa kịp thời", không để cháy lan và chủ động tổ chức huy động lực lượng  theo phương án "4 tại chỗ".

Từ đó chú trọng công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật về quản lý, bảo vệ và phát triển vốn rừng đến việc tuyên truyền, hướng dẫn kỹ thuật bảo vệ rừng, trồng rừng và sản xuất nương rẫy; chỉ đạo, kiểm tra các chủ rừng chấp hành các quy phạm, quy trình kỹ thuật về PCCCR, đốt nương có kiểm soát. Nhiều vụ cháy rừng xảy ra đã được dập tắt kịp thời, là kết quả của việc thực hiện phương án "4 tại chỗ", trong đó yếu tố chỉ huy và lực lượng tại chỗ là quan trọng nhất".

Để làm tốt công tác quản lý, bảo vệ rừng trong thời gian tới, Hạt Kiểm lâm Văn Chấn tiếp tục tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân cùng tham gia bảo vệ rừng; đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra thi hành pháp luật, kịp thời ngăn chặn, phát hiện, xử lý nghiêm những hành vi vi phạm Luật Bảo vệ và phát triển rừng; tăng cường kiểm lâm về địa bàn xã làm tốt công tác tham mưu cho cấp ủy, chính quyền thực hiện chức năng quản lý nhà nước về rừng và đất lâm nghiệp theo tinh thần của Quyết định số 07/2012/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ "Ban hành một số chính sách tăng cường công tác bảo vệ rừng" và Chỉ thị số 1685/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về "Tăng cường chỉ đạo thực hiện các biện pháp bảo vệ rừng, ngăn chặn tình trạng phá rừng và chống người thi hành công vụ"; triển khai Đề án giao rừng, cho thuê rừng gắn với giao đất, cho thuê đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sản xuất lâm nghiệp giai đoạn 2012-2015 và những năm tiếp theo cùng kế hoạch bảo vệ và phát triển rừng huyện Văn Chấn giai đoạn 2011- 2020.

 Văn Thông