Vài năm trở về trước, tình trạng kết hôn và mang thai sớm, đẻ dày, đẻ nhiều và đẻ tại nhà vẫn còn phổ biến ở các thôn, nguy hại hơn cả là sự thiếu kiến thức làm mẹ của những bà mẹ trẻ đã gây ra những chuyện đau lòng không đáng có.

Theo báo cáo của Trạm Y tế xã năm 2011, tỷ lệ tử vong trẻ dưới 5 tuổi là 0,3%; tỷ lệ trẻ dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng còn khá cao 20,3%; số phụ nữ tuổi từ 15 - 49 là 11.881 người, trong đó có chồng là 824 người. Tình trạng kết hôn và mang thai sớm ở An Bình còn xảy ra khá phổ biến. Hệ lụy của nó là ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của bà mẹ và đặc biệt với trẻ mới sinh. Bên cạnh đó, do tập quán lạc hậu, quan niệm phải đẻ con trai, nhận thức về công tác chăm sóc sức khỏe sinh sản còn nhiều hạn chế của các cặp vợ chồng, bố mẹ chồng... nên tình trạng sinh con thứ ba vẫn còn xảy ra ở một số thôn.

Trước thực tế đó, ngành y tế xã An Bình đã chú trọng hơn đến công tác chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em, trực tiếp tại các thôn bản nhằm giảm thiểu tỷ lệ tai biến trước và sau khi sinh.

Dự án “Cải thiện sức khỏe bà mẹ, trẻ em dân tộc thiểu số thông qua hành vi có lợi cho sức khỏe” được triển khai trên địa bàn xã nên tình trạng này tuy vẫn còn nhưng đã giảm đáng kể. Cụ thể, nhận thức của bà mẹ đã có chuyển biến rõ rệt, thay đổi dần tập quán lạc hậu. Không những vậy, nhận thức của những người chồng, gia đình, cộng đồng đã có tiến bộ hơn. Ông Nguyễn Minh Tuấn - Trạm trưởng Trạm Y tế xã An Bình cho biết: “Phải nói rằng, năm 2013, Dự án được triển khai đồng loạt và hiệu quả nhất trên tất cả các thôn.

Mặt khác, Trạm đã chủ động phối hợp với Đài Truyền thanh xã phát các phóng sự chuyên đề, tuyên truyền thông điệp về chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em đồng thời tổ chức được các buổi họp với trưởng thôn, các tổ chức đoàn thể… kêu gọi toàn xã hội thiết thực quan tâm, chăm sóc sức khỏe phụ nữ mang thai và trẻ em dưới 5 tuổi thông qua những việc làm có lợi cho sức khỏe; lồng ghép nội dung cải thiện sức khỏe bà mẹ và trẻ em trong các buổi sinh hoạt thôn.

Bên cạnh đó, cộng tác viên dân số và cộng tác viên y tế thôn thường xuyên bám sát địa bàn, tích cực thăm hỏi, tuyên truyền tại hộ gia đình, đặc biệt là hộ gia đình đồng bào dân tộc thiểu số… nhằm nâng cao nhận thức của người chồng và các thành viên trong gia đình để họ chia sẻ công việc, có chế độ dinh dưỡng phù hợp cho phụ nữ mang thai, phụ nữ sau sinh và trẻ em”.

Năm 2013 - gần ba năm Dự án được triển khai trên địa bàn xã An Bình, có thể thấy rằng, cùng với sự quan tâm chỉ đạo sát sao của các cấp ủy, chính quyền, sự nỗ lực không ngừng của Trạm Y tế xã, công tác chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em dân tộc thiểu số không ngừng được nâng lên, góp phần nâng cao năng lực, cải thiện sức khỏe cho bà mẹ, trẻ em thông qua các hoạt động tuyên truyền, giáo dục sức khỏe, nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi, giúp họ tự chăm sóc, bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Đến nay, có khoảng 60% số bà mẹ tại xã có khả năng nhận diện được vấn đề sức khỏe, trang bị kiến thức về chăm sóc sức khỏe sinh sản cho bản thân và gia đình, cách làm mẹ an toàn... Nhờ đó, tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng theo cân nặng giảm còn 18,87%; tỷ lệ tử vong trẻ dưới 5 tuổi giảm; phụ nữ được khám phụ khoa, khám thai tại các cơ sở y tế là 100%; không có trường hợp tai biến sản khoa, tất cả bà mẹ khi sinh có sự can thiệp của cán bộ y tế.

Với những kết quả đạt được, công tác chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em tiếp tục được ưu tiên với nhiều giải pháp như: đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, tư vấn tại cộng đồng, nhất là các thôn vùng sâu, vùng xa; thực hiện có hiệu quả các đợt tiêm chủng, tiêm phòng cho bà mẹ mang thai, cung cấp đầy đủ và kịp thời các dịch vụ y tế; quản lý tốt phụ nữ mang thai nhằm phát hiện kịp thời các tai biến có thể xảy ra...

Trần Minh