Ngoài những tiềm năng, thế mạnh phát triển kinh tế, thành phố Yên Bái là địa phương có nhiều thuận lợi trong xây dựng tiềm lực quốc phòng, an ninh, trong đó có công tác tuyển quân. Bởi địa bàn dân cư gọn, thuận tiện cho việc đăng ký, quản lý, nắm bắt tư tưởng của công dân trong độ tuổi sẵn sàng nhập ngũ và triển khai tuyên truyền các văn bản quy phạm pháp luật về công tác tuyển quân trên các phương tiện thông tin đại chúng đến với người dân. Bên cạnh đó, thành phố có tỷ lệ công dân trong độ tuổi nhập ngũ có trình độ văn hóa khá cao (trên 70% tốt nghiệp THPT) là một trong những điều kiện tốt để địa phương nâng cao chất lượng tuyển quân hàng năm.

Tuy nhiên, thành phố Yên Bái lại là địa phương gặp nhiều khó khăn nhất trong công tác tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ, đặc biệt là từ năm 2010 đến nay, công tác thâm nhập “ba gặp, bốn biết” được chuyển giao từ đơn vị nhận quân về các địa phương, thực hiện tuyển quân "tròn khâu". Cụ thể: do nhu cầu cuộc sống, một số công dân thường xuyên đi làm ăn xa dẫn đến việc quản lý công dân trong độ tuổi gặp khó khăn, số công dân trong độ tuổi có nguyện vọng đi học để thoát ly công tác ngày càng cao.

Mặt khác, nhiều công dân tham gia khám tuyển không đủ tiêu chuẩn về sức khỏe và chính trị do ảnh hưởng của các tai tệ nạn xã hội. Do vậy, để khắc phục những khó khăn trong công tác tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ và nâng cao chất lượng tuyển quân năm 2014, Đảng ủy, Ban CHQS thành phố đã tham mưu cho Thành ủy, UBND thành phố kịp thời kiện toàn hội đồng nghĩa vụ quân sự (NVQS) các cấp, ra chỉ thị, nghị quyết lãnh đạo, chỉ đạo về công tác tuyển quân và giao chỉ tiêu cụ thể cho các địa phương cơ sở, đồng thời xây dựng kế hoạch, hướng dẫn công tác tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ, tham mưu cho Hội đồng NVQS thành lập hội đồng khám sức khỏe, chỉ đạo các xã, phường làm tốt công tác khám sơ tuyển tại cơ sở và khám tuyển tại thành phố bảo đảm chất lượng.

Thực hiện chủ trương "tuyển người nào, chắc người đó", gắn tuyển quân với tạo nguồn quân nhân dự bị trên địa bàn, quá trình tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ bảo đảm dân chủ, công bằng, công khai, đúng luật tạo sự đồng thuận, nhất trí cao của nhân dân, không để xảy ra các biểu hiện tiêu cực, gò ép, áp đặt, lợi dụng chức vụ, quyền hạn và các mối quan hệ gây khó khăn cho công tác tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ.

Đồng thời phối hợp đẩy mạnh công tác tuyên truyền Luật NVQS, các văn bản thi hành Luật NVQS, quy định các trường hợp được tạm hoãn, tạm miễn và quy định xử phạt theo Nghị định 120/2013/NĐ-CP của Chính phủ về xử phạt hành chính trong lĩnh vực quốc phòng và cơ yếu, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm các vi phạm trong quá trình tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ, các hành vi làm trái hoặc không thực hiện nghiêm Luật NVQS và các văn bản quy định dưới luật, tùy theo mức độ vi phạm để áp dụng các biện pháp giáo dục, xử phạt hành chính và có thể truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

Thành ủy, UBND thành phố giao trách nhiệm và phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên Hội đồng NVQS, lãnh đạo các ban, ngành, đoàn thể cùng cấp ủy, chính quyền cơ sở chịu trách nhiệm về chỉ tiêu và chất lượng công dân nhập ngũ, chỉ đạo làm tốt công tác quản lý nguồn trong độ tuổi sẵn sàng nhập ngũ và thành lập các đoàn công tác xuống cơ sở nắm bắt tâm tư nguyện vọng, thăm hỏi, động viên công dân tham gia khám tuyển, sẵn sàng nhập ngũ.

Nhờ có những chủ trương, biện pháp đồng bộ, quyết liệt nên công tác tuyển quân năm 2014 của thành phố đã có bước đột phá tích cực, hoàn thành tốt chỉ tiêu được giao với 17 xã, phường và 4 cơ quan xí nghiệp có công dân nhập ngũ, 100% công dân nhập ngũ có sức khỏe loại I và loại II, gần 20% công dân là con cán bộ, đảng viên, 12 công dân viết đơn tình nguyện lên đường. Trước ngày giao quân, cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể các cấp của thành phố đã tổ chức thăm hỏi và tặng quà động viên tân binh với trị giá mỗi người từ 300.000 đồng đến 500.000 đồng.

Lễ giao nhận quân năm 2014 được thành phố Yên Bái tổ chức trang trọng, nhanh gọn, an toàn và tiết kiệm. Ngay sau buổi lễ, địa phương đã tổ chức hội nghị rút kinh nghiệm, biểu dương những tập thể, cá nhân có thành tích trong công tác tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ năm 2014, đồng thời nghiêm túc chỉ ra những hạn chế, tồn tại cần khắc phục làm cơ sở cho công tác tuyển quân năm 2015 đạt kết quả tốt hơn.    

Trần Xuân Hướng