Những vụ án được ngành tòa án lựa chọn, đưa ra XXLĐ tại các địa phương  đều điển hình, tập trung vào các loại tội phạm đang có xu hướng gia tăng, gây bức xúc trong nhân dân như: giết người, buôn bán, tàng trữ trái phép chất ma túy, trộm cắp tài sản, mua, bán người, cố ý gây thương tích… Ngày 13/6 vừa qua, tại xã Lương Thịnh (huyện Trấn Yên), Tòa án nhân dân tỉnh (TAND) đã mở phiên tòa XXLĐ sơ thẩm vụ án hình sự đối với với bị cáo Đỗ Mạnh Hùng (sinh năm 1981) trú tại thôn 7, xã Việt Thành (huyện Trấn Yên) về tội “Giết người”.

Theo lời khai của bị cáo tại phiên tòa: khoảng 22 giờ, ngày 24/12/2013, trong lúc bực tức vì cho rằng ông Đỗ Thanh Tân (bố đẻ của Hùng) đã đánh mình nên bị cáo đã đẩy ông Tân vào thành giường, sau đó, dùng dao nhọn đâm một nhát vào ngực trái khiến ông Tân tử vong. Hành vi của bị cáo Đỗ Mạnh Hùng là đặc biệt nguy hiểm, xâm phạm trái phép đến tính mạng, quyền sống của người khác. Tại phiên tòa, Hội đồng xét xử (HĐXX) đã tuyên phạt bị cáo Đỗ Mạnh Hùng 20 năm tù vì tội “Giết người” theo Khoản 1, Điều 93 Bộ luật Hình sự. Phiên xét xử đã nhận được sự quan tâm của đông đảo nhân dân trong xã.

Trước đó, tháng 3/2014, tại huyện Mù Cang Chải, TAND tỉnh đã mở phiên tòa XXLĐ sơ thẩm vụ án hình sự đối với 8 bị cáo là Giàng Thị Máy (sinh năm 1997), trú tại bản Đán Tọ, xã Mường Tung, huyện Than Uyên (tỉnh Lai Châu); Thào Thị Bla (sinh năm 1961) trú tại bản Nậm Pằng, xã Nậm Có và 6 bị cáo khác là Lù Pàng Cở (sinh năm 1981), Thào Thị Mỷ (sinh năm 1972), Mùa A Dê (sinh năm 1971), Lù A Sang (sinh năm 1975), Thào A Páo (sinh năm 1966), Mùa Thị Mào (sinh năm 1975) đều ở xã Púng Luông, huyện Mù Cang Chải về tội "Mua bán trái phép chất ma túy".

Từ 10/2013 đến hết tháng 9/2014, TAND tỉnh đã thụ lý 2.214 vụ án, giải quyết 2.188 vụ (đạt tỷ lệ 98,8%). Trong số 126 vụ án được đưa ra XXLĐ, TAND tỉnh XXLĐ 15 vụ, TAND cấp huyện 111 vụ, tiêu biểu như các địa phương: huyện Văn Chấn 25 vụ, thành phố Yên Bái 22 vụ, huyện Văn Yên 11 vụ.

Theo cáo trạng, ngày 13/5/2013, tại bản Huy Páo, xã Nậm Có, huyện Mù Cang Chải, Ban Công an xã Nậm Có đã bắt quả tang Thào A Páo đang tàng trữ trái phép 14,6gam hêrôin, mục đích mang đi bán kiếm lời. Quá trình điều tra cho thấy, do hám lợi nên trong các ngày từ 12 đến 14/5 cả 8 bị cáo trên đã thực hiện hành vi mua, bán trái phép chất ma túy.

Hành vi phạm tội của các bị cáo đã xâm phạm quy định của Nhà nước trong quản lý, sản xuất kinh doanh hàng cấm, làm mất trật tự trị an, gây tâm lý bất bình trong nhân dân. Tại phiên tòa, trước sự chứng kiến của đông đảo nhân dân, HĐXX đã tuyên phạt 8 bị cáo mức án từ 4 năm đến 17 năm 6 tháng tù. Hình phạt trên là lời cảnh báo nghiêm khắc đối với các đối tượng cố tình gieo rắc “cái chết trắng” mua, bán trái phép chất ma túy.

Qua quá trình xét hỏi, tranh tụng và tuyên án tại các phiên tòa lưu động, HĐXX đã tuyên truyền, PBGDPL để những người dự phiên toà hiểu và rút ra bài học trong việc giáo dục con em về các tình huống ứng xử trong cuộc sống, phòng tránh những hành vi vi phạm pháp luật, không để sự nóng vội, thiếu kiềm chế, gây ra hậu quả nghiêm trọng từ những xích mích trong đời thường.

Mặt khác, qua các phiên tòa XXLĐ, người dân ở cơ sở hiểu rõ hơn về các mánh khóe, thủ đoạn của bọn tội phạm, nắm được các quy định của pháp luật. HĐXX đã tuyên phạt nhiều đối tượng phạm tội với mức hình phạt nghiêm khắc và dư luận đồng tình, ủng hộ. Những hình phạt nghiêm minh không chỉ trừng trị kẻ phạm tội mà còn góp phần răn đe, giáo dục và phòng ngừa tội phạm ở các địa bàn vùng sâu, vùng xa của tỉnh.

Phó chánh Tòa Hình sự TAND tỉnh Hoàng Trọng Hồng cho biết: “Tuy còn gặp nhiều khó khăn trong việc tổ chức các phiên tòa lưu động nhất là tại các xã vùng cao, vùng sâu nhưng trong thời gian qua, ngành tòa án đã phối hợp hiệu quả với các cơ quan tiến hành tố tụng, tổ chức các phiên tòa lưu động. Ngành luôn tạo mọi điều kiện thuận lợi để mọi người dân tham dự phiên tòa, tăng cường PBGDPL, tạo niềm tin của người dân vào đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước”.

Tại các phiên tòa, những bản án đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, góp phần vào việc việc tuyên truyền, PBGDPL, nâng cao nhận thức pháp luật trong cộng đồng dân cư, hạn chế các hành vi vi phạm pháp luật.

Quỳnh Nga