Quyết định lịch sử ấy đã tạo ra một môi trường để lớp lớp thế hệ thanh niên thể hiện lòng yêu nước; rèn luyện tinh thần chịu đựng gian khổ, khó khăn, dũng cảm chiến đấu, hy sinh, cống hiến, sáng tạo, trưởng thành vượt qua mọi thử thách, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Các thế hệ TNXP đã lập nên nhiều chiến công xuất sắc trong các cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc và nhiều thành tích vẻ vang trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Hơn nửa thế kỷ, tổ chức TNXP đã liên tục có mặt trong kháng chiến cũng như trong hòa bình xây dựng. Với số lượng 30 vạn đội viên, họ thực sự là đội quân xung kích cách mạng. Với đặc thù là một tỉnh miền núi, cửa ngõ miền Tây Bắc, Yên Bái có vị trí chiến lược vô cùng quan trọng. Trung ương Đoàn đã điều động 6.000 TNXP các tỉnh miền xuôi lên tham gia kháng chiến, khôi phục hậu quả chiến tranh và xây dựng kinh tế ở tỉnh Yên Bái. Dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, lực lượng TNXP đã phối hợp với đồng bào các dân tộc quyết tâm bám trụ, vượt qua khó khăn, gian khổ bảo đảm giao thông thông suốt đường Yên Bái - Ba Khe - đèo Lũng Lô - Sơn La. Đó cũng là con đường từ căn cứ cách mạng Việt Bắc đến mặt trận Điện Biên Phủ, góp phần quan trọng vào chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ.

Từ Cách mạng tháng Tám đến Chiến dịch Điện Biên Phủ, lực lượng TNXP Yên Bái đã cùng với tuổi trẻ và nhân dân cả nước trải qua một chặng đường dài 10 năm chiến đấu và xây dựng đầy gian khổ, hy sinh nhưng cũng rất vẻ vang. Trong hai cuộc kháng chiến, TNXP Yên Bái đã ghi dấu ấn trên những công trình, những con đường huyết mạch như: xây dựng quốc lộ 13A từ bến phà Hiên - Tuyên Quang đến đèo Lũng Lô dài 100km, xây dựng đường lâm sinh, sân bay Yên Bái, xây dựng 72 km đường sắt Yên Bái - Lào Cai, xây dựng quốc lộ 70 dài 115km…

Ngoài ra còn xây dựng hàng trăm chiếc cầu, hàng nghìn công trình thoát nước, vận chuyển 10.000 tấn lương thực, thực phẩm, vũ khí, quân trang cho bộ đội, cứu chữa 535 thương, bệnh binh, đưa 60.000 bộ đội qua sông.  Năm tháng đi qua, những địa danh lịch sử đã ghi đậm chiến công của lực lượng  TNXP Yên Bái cũng như cả nước như: đèo Lũng Lô, đèo Pha Đin, ngã ba Cò Nòi, ngã ba Đồng Lộc, Truông Bồn, cầu Hàm Rồng, đường 20 Quyết thắng… mãi mãi là niềm tự hào và cổ vũ lớn lao đối với thế hệ trẻ Việt Nam. 

Đồng chí Nguyễn Văn Tỉnh - Chủ tịch Hội Cựu TNXP tỉnh (trái) tặng quà tết cho hội viên nghèo.

Đáp ứng nguyện vọng tha thiết của 2.000 cựu TNXP trong tỉnh đồng thời thực hiện yêu cầu, nhiệm vụ của Đảng và Nhà nước trong việc giải quyết chế độ chính sách đối với cựu TNXP đã hoàn thành nhiệm vụ trong kháng chiến, ngày 28/4/2006, Hội Cựu TNXP tỉnh Yên Bái được thành lập. Đây là sự kiện có ý nghĩa quan trọng thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và toàn xã hội đối với lực lượng TNXP, là mốc son lịch sử truyền thống của lực lượng TNXP tỉnh nhà, niềm tự hào của thế hệ trẻ tỉnh Yên Bái.

Tổ chức Hội ra đời đã nhanh chóng thu hút 1.500/2.000 cựu TNXP tham gia. Đã có 7/9 huyện, thị, thành phố và 116 xã phường, thị trấn thành lập được tổ chức hội tạo nên một sức mạnh tinh thần mới, giúp Đảng và Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc giải tỏa tâm trạng ưu tư, bức xúc kéo dài mấy chục năm của hàng ngàn cựu TNXP, gia đình và người thân trước tình trạng tồn đọng chính sách, góp phần tạo thêm sự đồng thuận cao trong khối đại đoàn kết dân tộc. Tổ chức Hội các cấp đã tuyên truyền, vận động hàng ngàn cựu TNXP và gia đình tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước.

Thông qua các hoạt động xã hội, cán bộ, hội viên cựu TNXP ngày càng nhận thức phải ra sức làm tốt vai trò nhân chứng lịch sử giúp Đảng, Nhà nước giải quyết chế độ, chính sách cho cựu TNXP kháng chiến, thực hiện tốt đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, đền ơn, đáp nghĩa đối với cựu TNXP. Hội đã làm tốt công tác điều tra, khảo sát hiện trạng cựu TNXP trong toàn tỉnh, đồng thời, tham mưu cho HĐND tỉnh giám sát tình hình giải quyết chính sách pháp luật đối với cựu TNXP và tham mưu cho UBND tỉnh tổng kết 15 năm giải quyết chính sách cho cựu TNXP. Đến nay, toàn tỉnh có 1.580 lượt cựu TNXP được hưởng chế độ, chính sách của Nhà nước.

Cán bộ, hội viên của Hội đã phát huy truyền thống và phẩm chất cách mạng của TNXP vào giai đoạn mới bằng việc nêu gương sáng trong cuộc sống theo lời dạy và tấm gương đạo đức của Bác Hồ để con cháu noi theo, góp phần vào việc giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ. Công tác nghĩa tình đồng đội được đẩy mạnh với nhiều hình thức đã giúp nhiều gia đình cải thiện cuộc sống. Trong đó, xây dựng Quỹ "Nghĩa tình đồng đội" được 400 triệu đồng cho hội viên vay không lấy lãi phát triển kinh tế gia đình; phối hợp xây dựng 108 nhà tình nghĩa trị giá trên 5,7 tỷ đồng; tặng 138 sổ tiết kiệm từ 1- 5 triệu đồng, trị giá 522 triệu đồng; trợ cấp thường xuyên cho 5 cựu TNXP cô đơn mỗi tháng 500.000 đồng cho tới khi qua đời…

Kể từ ngày thành lập, Hội Cựu TNXP tỉnh Yên Bái không ngừng phát huy truyền thống tốt đẹp của "Bộ đội Cụ Hồ" luôn nêu tấm gương sáng về đạo đức, phẩm chất cách mạng, có vai trò quan trọng trong việc giáo dục lòng yêu nước, đức hy sinh và lòng quả cảm cho thế hệ trẻ; gương mẫu trong việc giữ gìn an ninh trật tự xã hội, đoàn kết giúp nhau làm kinh tế, cải thiện đời sống xóa đói giảm nghèo, tích cực xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền và bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa. 

Ông Nguyễn Đình Thi - Chủ tịch Hội Cựu TNXP thành phố Yên Bái: Mặc dù hoạt động trong điều kiện còn tương đối khó khăn, nhưng thời gian qua, Hội Cựu TNXP thành phố Yên Bái đã làm tốt vai trò nhân chứng lịch sử, phối hợp với các cơ quan chức năng giải quyết các chính sách cho các cựu TNXP và tích cực đẩy mạnh các hoạt động “nghĩa tình đồng đội”, “đền ơn đáp nghĩa”. Hàng năm, Hội đều tổ chức thăm hỏi, tặng quà cho các hội viên vào các dịp lễ, tết và tổ chức mừng thọ cho các hội viên có tuổi đời từ 75 trở lên.     Bà Tạ Thị Duyền - Đội trưởng Đội Văn nghệ Hội Cựu TNXP tỉnh: TNXP chúng tôi sống lạc quan, yêu đời lắm. Những ngày phục vụ kháng chiến, dưới làn mưa bom lửa đạn sự sống và cái chết luôn cận kề nhưng chúng tôi vẫn cất cao lời ca tiếng hát. Trở về cuộc sống hòa bình, tình yêu văn nghệ vẫn còn cháy mãi nên cựu TNXP chúng tôi thành lập đội văn nghệ không chỉ nhằm tạo ra sân chơi “vui - khỏe - bổ ích” mà còn là cách để ôn lại những ca khúc truyền thống vẻ vang của lực lượng TNXP, của Quân đội nhân dân Việt Nam và thông qua các buổi biểu diễn sẽ góp phần giáo dục truyền thống cách mạng cho thế trẻ hôm nay. Ông Nguyễn Văn Lũy - hội viên Chi hội Cựu TNXP phường Hồng Hà (thành phố Yên Bái): Phát huy truyền thống của TNXP, cựu TNXP chúng tôi hôm nay vẫn sống rất đoàn kết, gắn bó. Ngoài việc thăm hỏi, động viên nhau những lúc ốm đau, ma chay, hiếu hỷ, chúng tôi còn thường xuyên ủng hộ tiền của, vật chất để giúp đỡ các gia đình hội viên khó khăn, neo đơn. Chúng tôi luôn coi tổ chức Hội là “ngôi nhà chung” thứ 2 của mình.       Ông Bùi Hữu Quang - hội viên Hội Cựu TNXP thành phố Yên Bái: Thực hiện cuộc vận động “Cựu TNXP nguyện nêu gương sáng làm theo lời dạy và tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, những năm qua, tôi đã luôn tích cực, chủ động trong phát triển kinh tế gia đình, tham gia nhiệt tình vào các phong trào, hoạt động tại địa phương, đồng thời vận động, bảo ban con cháu thực hiện nghiêm các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, không ngừng  nỗ lực vươn lên trong lao động, học tập và làm việc. Hồng Oanh (thực hiện)

Nguyễn Văn Tỉnh - Chủ tịch Hội cựu TNXP tỉnh Yên Bái