Nhằm thống kê đầy đủ, quản lý chặt chẽ các đối tượng tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) trên địa bàn tỉnh theo quy định, làm cơ sở để quản lý, vận động các đối tượng tham gia, thực hiện mục tiêu BHYT toàn dân trên địa bàn tỉnh, ngày 11/9/2015, UBND tỉnh ban hành Công văn số 2061/UBND về việc triển khai lập danh sách tham gia BHYT theo hộ gia đình. Phóng viên (P.V) Báo Yên Bái đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Công Vạng - Giám đốc Bảo hiểm Xã hội (BHXH) tỉnh về vấn đề này.

P.V:  Bộ Y tế đã có Công văn 5510/BYT-BH ngày 3/8/2015, BHXH Việt Nam có Công văn 3170/BHXH-BT ngày 24/8/2015 và Ban chỉ đạo Triển khai lập danh sách cấp thẻ BHYT tỉnh có Kế hoạch số 134/KH-BCĐ và  UBND tỉnh ban hành Công văn số 2061/CV-UBND về việc chỉ đạo lập danh sách đối tượng tham gia BHYT theo hộ gia đình năm 2015 - 2016. Xin ông nói rõ mục đích, ý nghĩa, những yêu cầu nội dung mới của việc triển khai?

Ông Nguyễn Công Vạng: Mục đích của việc lập danh sách hộ gia đình tham gia BHYT là để phục vụ cho công tác cấp thẻ BHYT cho các đối tượng được thụ hưởng theo quy định để sử dụng trong năm 2016, giúp ngành BHXH và các ngành, các cấp có liên quan có được hệ thống dữ liệu cần thiết nhằm lưu trữ, quản lý và phục vụ cho các yêu cầu nhiệm vụ trong những năm tiếp theo. Mục đích lớn nhất nhằm thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước ta là tiến tới thực hiện BHYT toàn dân, do vậy, cách thức có thay đổi.
Điểm mới thứ nhất là, thay vì những năm trước đây chỉ lập danh sách để mà xem xét cấp thẻ cho những người được cấp thẻ BHYT thì năm nay, lập danh sách toàn bộ những người trong hộ gia đình. Điểm mới thứ hai là, việc lập danh sách cấp thẻ năm nay, nội dung và yêu cầu cao hơn so với những năm trước để nhằm mục đích quản lý lưu giữ dữ liệu của những người đã được lập danh sách cấp thẻ lần này, làm căn cứ để tiếp tục xem xét cấp thẻ BHYT vào những năm tiếp theo mà không cần phải lập danh sách lại, chỉ lập danh sách bổ sung những trường hợp tăng và giảm. Đợt cấp thể lần này được cấp ủy, chính quyền chỉ đạo, ngành BHXH phối hợp với các ngành tổ chức tập huấn và có hỗ trợ kinh phí cần thiết nhất định cho cấp huyện, cấp xã tổ chức thực hiện để đạt mục đích, yêu cầu đề ra.

- Vậy xin ông cho biết, để thực hiện việc lập danh sách cấp thẻ BHYT năm 2015 - 2016 theo hình thức hộ gia đình, nhiệm vụ cơ bản của trưởng thôn, tổ trưởng dân phố đến cấp xã, cấp huyện phải làm gì và làm như thế nào?

Theo các văn bản hướng dẫn của Bộ Y tế, BHXH Việt Nam, kế hoạch của  Ban chỉ đạo cấp tỉnh  BHXH tỉnh đã hướng dẫn và xác định nhiệm vụ cơ bản của trưởng thôn, tổ trưởng dân phố, cấp xã, cấp huyện như sau:

Đối với trưởng thôn, tổ trưởng dân phố (gọi chung là trưởng thôn) sau khi đã tập huấn ở cấp xã và được giao nhiêm vụ thì thành lập tổ kê khai lập danh sách cấp thẻ ở thôn mình có từ 3 - 5 thành viên. Sau đó, tiến hành lập danh sách tham gia BHYT cho từng hộ trên địa bàn theo biểu mẫu DK01 mà ngành BHXH đã phát hành và hướng dẫn thực hiện. Sau khi thực hiện xong lập việc danh sách, trưởng thôn có trách nhiệm lập danh sách cho cán bộ lao động, thương binh và xã hội xã.

Đối với cấp xã, tham gia tập huấn nghiệp vụ do UBND cấp huyện chỉ đạo BHXH và các ngành liên quan tổ chức;  thực hiện việc xây dựng kế hoạch, thành lập ban chỉ đạo lập danh sách cấp thẻ BHYT ở xã, tiến hành tổ chức tập huấn cho trưởng thôn, chỉ đạo trưởng thôn lập danh sách cấp thẻ theo từng hộ, tiếp nhận danh sách và toàn bộ biểu mẫu DK01 do trưởng thôn bàn giao để thực hiện việc phân loại kê khai các đối tượng đã được cấp thẻ hoặc sẽ được cấp thẻ theo các biểu DK02, DK03 đã được hướng dẫn theo từng nhóm đối tượng, sau đó gửi danh sách về cấp thẻ BHYT năm 2016 theo quy định cho cơ quan BHXH và các phòng quản lý đối tượng cấp huyện thẩm định trình UBND huyện phê duyệt danh sách cấp thẻ BHYT.

Đối với những người thuộc nhóm tự mua BHYT, UBND cấp xã chuyển cho cơ quan bưu điện để thực hiện tuyên truyền vận động họ tham gia BHYT theo hình thức tự đóng.

Đối với cấp huyện, BHXH huyện phối hợp với phòng lao động, thương binh và xã hội, phòng dân tộc và các phòng quản lý đối tượng có liên quan tiếp nhận và rà soát danh sách đề nghị cấp thẻ BHYT cho cấp xã theo chức năng dịch vụ và nội dung yêu cầu công việc cơ quan mình. Đối với các phòng quản lý đối tượng, sau khi thẩm định xong trình UBND huyện phê duyệt danh sách cấp thẻ BHYT và giao cho cơ quan BHXH cấp huyện tiếp nhận in thẻ, bàn giao thẻ cho UBND cấp xã để cấp cho dân. Các nội dung công việc này, cần thực hiện để đến ngày 30/12/2015 cơ bản cấp xong thẻ cho dân để kịp sử dụng trong năm 2016.

- Để triển khai lập danh sách hộ gia đình tham gia BHYT được thuận lợi, thống nhất, các hộ gia đình cần chú ý những nội dung gì trong kê khai biểu mẫu DK 01?

Để triển khai lập danh sách hộ gia đình tham gia BHYT đúng quy định thì các hộ gia đình cần thực hiện đúng theo hướng dẫn của trưởng thôn và những người trong tổ kê khai lập danh sách. Đối với những cột mục kê khai mà thấy chưa rõ, hoặc gia đình chưa có đủ thông tin thì cần hỏi lại cán bộ làm công tác kê khai cho rõ. Có  thông tin đầy đủ thì thực hiện, chưa khẳng định độ tin cậy thông tin ấy là chính xác thì đối với các cột mục có thể tạm thời để lại sẽ thực hiện sau. Các hộ cần kê khai chính xác đầy đủ thông tin thực tế của từng người trong gia đình mình vào phiếu mẫu DK01 để sau này cơ quan BHXH có căn cứ để lấy thông tin in và cấp thẻ BHYT theo đối tượng quy định.

Đối với những phần kê khai hoàn cảnh gia đình, ví dụ như hộ nghèo, hộ cận nghèo… cần khai đúng thực trạng hoàn cảnh gia đình mình tại thời điểm lập danh sách; sau này, nếu có phát sinh gì thì thôn, bản và xã cũng như các ngành liên quan thực hiện công tác báo tăng, báo giảm sau.

- Nhiều ý kiến của người dân cho rằng, Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi là bắt buộc người dân tham gia BHYT. Vậy, theo ông, BHYT là tự nguyện hay bắt buộc? Người dân được hưởng những lợi ích gì từ những quy định mới này?

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT nhằm hướng tới lộ trình BHYT toàn dân thay vì BHYT tự nguyện theo quy định cũ sang BHYT tự đóng. Trên cơ sở thực tế mà chúng ta đã thấy được thì việc tiến tới BHYT toàn dân thể hiện rõ việc người dân được bảo đảm công bằng quyền lợi trong khám chữa bệnh bằng BHYT, không còn sự phân biệt giữa đối tượng khám chữa bệnh dịch vụ với khám BHYT.

Thứ hai là, khi toàn dân tham gia BHYT sẽ có thêm nhiều điều kiện về nguồn lực để tăng cường đầu tư cho công tác khám chữa bệnh và nâng cao chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh tại các cơ sở khám chữa bệnh cho người dân cùng nhiều lợi ích thiết thực khác nữa.

- Xin trân trọng cảm ơn ông!

Văn Thông (thực hiện)