Tết Bính Thân 2016, nhân dân xã Trạm Tấu, huyện Trạm Tấu lại ăn chung một Tết Nguyên đán với đồng bào các dân tộc trên cả nước. “Thấy rõ lợi ích của việc ăn chung tết Nguyên đán không bị gấp gáp và có nhiều thời gian để sắm sửa, thêu thùa, may vá váy áo đẹp, chuẩn bị lợn gà, củi đóm đầy đủ; có thời gian sản xuất lúa xuân đúng khung thời vụ để đảm bảo cho sản xuất vụ mùa; ngày tết, con cháu đi học, đi làm ăn xa đều được nghỉ về sum họp đông đủ; các phong tục, tập quán thờ cúng tổ tiên, đón năm mới vẫn được giữ nguyên. Các trò chơi như: hát múa, ném pao, múa khèn, đẩy gậy... càng đông vui hơn vì có thêm sự tham gia của các cháu học sinh có năng khiếu múa hát và được giao lưu giữa các dân tộc khác, các địa phương khác trong ngày tết, nên bà con người Mông thấy thật vui và đã dần tự nguyện ăn chung một tết Nguyên đán” - Chủ tịch UBND xã Giàng A Chư khẳng định như vậy.

Từ tinh thần tự giác đó, khoảng thời gian mà như trước đây là lúc bà con người Mông đang ăn tết cổ truyền của mình kéo dài rất nhiều ngày thì nay, bà con tập trung lao động sản xuất. Nhờ đó, những đồng ruộng từ các thôn thuận lợi cho sản xuất như: thôn Km 14, thôn Tấu Dưới, Tấu Trên, đến thôn khó khăn như Mo Nhang… khắp các cánh đồng bậc thang đều đầy ăm ắp nước và bừa ngấu chuẩn bị cho cấy vụ xuân.

Ông Thào A Dơ ở thôn Mo Nhang cho hay: “Trước đây do ảnh hưởng của phong tục, tập quán, người dân hay ăn tết sớm nhưng từ khi có chủ trương của tỉnh về việc thực hiện ăn chung một tết Nguyên đán thì bà con đã nhận thấy được lợi ích của việc ăn chung một tết. Còn lại một số ít hộ và các cụ già còn bảo thủ vẫn chưa ủng hộ, nhưng qua các đợt tuyên truyền của địa phương thì mấy năm nay không còn hộ nào muốn ăn tết trước nữa. Chúng tôi tập trung sản xuất, thu được nhiều lúa, ngô đảm bảo sinh hoạt, giảm dần hộ thiếu đói giáp hạt; có thêm nhiều phụ phẩm nông nghiệp để chăn nuôi được nhiều lợn, gà hơn cải thiện bữa ăn hàng ngày và để sẵn sàng cho ngày tết thật tươm tất, đông vui”.

Trên các trường học, từ khối THCS, tiểu học đến mầm non, lớp nào học sinh cũng đông đủ học hành, không có hiện tượng bỏ học, trốn học hay có đến học nhưng không tập trung tinh thần vì còn phải nghĩ đến việc chơi tết như trước đây. Cô giáo Mùa Thị Tô - Phó hiệu trưởng Trường Mầm non Hoa Ban xã Trạm Tấu phấn khởi chia sẻ: “Mấy năm trước, vào dịp tết cổ truyền của người Mông thì học sinh ở các lớp khối tiểu học và THCS đua nhau trốn học, có em nghỉ cả tuần. Khối mầm non thì vắng tanh vì phụ huynh ăn tết nên không đưa con đến lớp. Từ khi ăn chung một tết, học sinh không còn nghỉ học tự do nữa. Nhà trường và các thầy cô giáo như gỡ bỏ đi được một gánh nặng mỗi khi đến tết Mông”.

Không riêng gì học sinh đang học tại địa phương, các cháu đã đi học THPT ở huyện, tỉnh, học chuyên nghiệp cũng đã yên tâm không còn bị tết Mông chi phối tinh thần nữa. Em Giàng Thị Lầu ở thôn Tấu Dưới - sinh viên Trường Đại học Văn hoá Hà Nội tâm sự: “Khi còn học phổ thông, cứ đến tết là đua nhau xin nghỉ. Cô giáo không cho nghỉ thì các bạn trai trốn hết về, còn chúng em con gái không dám trốn thì đi học cũng buồn lắm. Hiện nay, nhờ ăn chung một tết, em đi học xa nhưng chẳng lo nghĩ gì đến tết Mông, yên tâm học. Đến khi nào được nghỉ tết Nguyên  đán chúng em mới về và thấy ngày tết thật vui, ý nghĩa”.

Theo kế hoạch, địa phương đang vận động nhân dân “tăng tốc” để cấy xong lúa xuân rồi mới ăn tết Nguyên đán. Dự kiến tết năm nay, ngoài ăn uống, vui chơi, giao lưu họ hàng, thôn xóm, Đảng ủy, chính quyền xã Trạm Tấu còn tổ chức một chương trình mừng xuân với các trò chơi, văn nghệ, thể thao dân tộc cho bà con thưởng thức, giao lưu giữa các địa phương. Đồng thời, đó cũng là lễ tổng kết vui xuân nhằm động viên bà con bước vào một năm mới làm ăn thắng lợi, con em trở lại trường lớp học tập tốt và công tác thành đạt.

A Mua