Thông tin trên được đại diện Bộ Y tế đưa ra trong cuộc họp trực tuyến ban chỉ đạo phòng chống dịch bệnh do virus Zika, do Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến chỉ đạo vào chiều tối 30/3, tại Hà Nội.

Tại cuộc họp, ông Trần Đắc Phu - Cục trưởng Cục Y tế dự phòng đã bác bỏ thông tin Việt Nam đã ghi nhận 4 trường hợp dương tính với virus Zika ở Khánh Hòa.

61 quốc gia có sự lưu hành virus Zika

Theo đánh giá từ Bộ Y tế, tình hình dịch bệnh do virus Zika tiếp tục diễn biến phức tạp, lây lan nhanh trên phạm vi toàn cầu. Đã có 61 quốc gia và vùng lãnh thổ thông báo có sự lưu hành hoặc lan truyền của virus Zika, riêng trong tháng Ba đã ghi nhận thêm 30 nước.

Đại diện Tổ chức Y tế Thế giới cũng nhấn mạnh dịch bệnh do virus Zika đang lây lan với tốc độ chóng mặt.

Phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến chỉ rõ, Việt Nam chưa ghi nhận bất kỳ ca bệnh nào nhiễm virus Zika, tuy nhiên, để tăng cường phòng chống dịch bệnh do virus Zika, cần nâng mức cảnh báo lên cấp độ 2 (coi như đã có ca bệnh).

Lý giải việc nâng mức cảnh báo này, bà Tiến phân tích, xung quanh trong khu vực châu Á và vùng Đông Nam Á có nhiều nước đã ghi nhận sự lưu hành ca bệnh do virus Zika, đặc biệt là các nước có chung đường biên giới như Lào, Campuchia, Thái Lan… đã có ca bệnh. Vì thế, nguy cơ dịch xâm nhập vào Việt Nam là hoàn toàn có thể.

Việt Nam cũng là nước có điều kiện thời tiết, khí hậu nhiệt đới, tình hình biến đổi khí hậu phức tạp, góp phần ảnh hưởng đến nguy cơ xâm nhập và lây truyền bệnh.

Bên cạnh đó, nhiều người đi từ vùng dịch (không chỉ là người Việt về nước, mà còn là du khách nước ngoài đi từ vùng dịch về, rồi tới Việt Nam)... Ngoài ra, ở Việt Nam hiện có sự lưu hành của muỗi vằn – loại muỗi truyền cả bệnh sốt xuất huyết Degue và bệnh do virus Zika.

"Hiện nay, 80% ca bệnh không có triệu chứng, nếu có thì cũng rất nhẹ, vì thế việc kiểm soát phát hiện sớm ca bệnh rất khó. Miễn dịch trong cộng đồng với virus Zika gần như không có nên khi có mầm bệnh dịch dễ lây lan,” ông Phu phân tích.

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp trực tuyến.

Khó khăn trong giám sát

Phát biểu tại cuộc họp trực tuyến, ông Nguyễn Đắc Tài - Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Khánh Hòa, cho hay, sáng 30/3, tỉnh đã nâng mức độ cảnh báo lên cấp độ 2, coi như đã có ca mắc virus Zika (sau khi có du khách người Australia bị nhiễm virus Zika đã đặt chân đến trong tháng 3 vừa qua).

Tuy nhiên, vấn đề khó khăn với tỉnh Khánh Hòa là nhiều khách du lịch hiện không chỉ nhập cảnh ở cửa khẩu quốc tế Cam Ranh của địa phương, mà chủ yếu đến từ các cửa khẩu khác, đặc biệt là du khách đi xuyên Việt, rất khó kiểm soát.

Liên quan đến việc phát hiện sớm các ca bệnh nghi ngờ từ cửa khẩu, đại diện đại diện Trung tâm kiểm dịch quốc tế Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, việc sàng lọc các hành khách đến từ vùng dịch còn nhiều lúng túng do chưa xác định được các chặng bay trước khi họ đến Việt Nam. Thời gian qua những hành khách nhập cảnh đều được đo thân nhiệt tại Sân bay quốc tế Nội Bài (Hà Nội) và Sân bay Tân Sơn Nhất (Thành phố Hồ Chí Minh).

Hiện tại, một khó khăn là 80% ca nhiễm virus Zika không có biểu hiện lâm sàng, đặc biệt là các khách từ vùng dịch về nên hiện chưa tiến hành khai tờ khai về dịch bệnh Zika.

Hiện nay, tờ khai mới chỉ triển khai áp dụng cho Ebola, MERS-CoV. Để biết được khách từ vùng dịch về hay không, theo đại diện của hai Trung tâm, cần phải có sự phối hợp, hỗ trợ của công an cửa khẩu.

Để kiểm soát chặt chẽ du khách quốc tế đi từ vùng dịch bằng đường hàng không, đường biển, Bộ trưởng Bộ Y tế đề nghị các Trung tâm kiểm dịch y tế quốc tế ở các cảng hàng không, sân bay quốc tế phối hợp công an cửa khẩu có tờ khai riêng cho bệnh do virus Zika, tập trung ưu tiên số 1 cho các trường hợp đi từ Brazil, Argentina, Colombia...

Bộ Y tế cho biết hiện có 11 đơn vị có khả năng xét nghiệm Zika gồn 6 đơn vị tuyến trung ương và 5 đơn vị tuyến tỉnh. Hiện đã gần 800 mẫu đã được xét nghiệm tại các đơn vị nhưng chưa ghi nhận trường hợp dương tĩnh với virus Zika.

Bộ Y tế cũng đặc biệt yêu cầu giám sát các trường hợp đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh thông qua hệ thống sản nhi.

Trong thời gian tới tất cả các cán bộ y tế tuyến quận/huyện, xã/phường sẽ được nâng cao kỹ năng về phòng chống dịch do virus Zika cũng như lấy mẫu bệnh phẩm.

Ngày 30/3, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long đã ra quyết định thành lập 8 đoàn kiểm tra công tác phòng chống dịch bệnh do virus Zika tại 16 tỉnh,thành trọng điểm trong đó có: Hà Nội, Hải Phòng, Thanh Hóa, Đà Nẵng, Huế, Bình Định, Bình Thuận, Đắk Lắk, Kon tum, Thành phố Hồ Chí Minh, Cần Thơ, Đồng Nai, Bình Dương, Bà Rịa Vũng Tàu và An Giang. Bộ Y tế cũng đã thành lập 4 đội đáp ứng nhanh tại tuyến Trung ương và khu vực sẵn sàng ứng phó dịch bệnh, tổ chức các đoàn công tác của Bộ Y tế đi kiểm tra, chỉ đạo địa phương phòng chống dịch bệnh.

(Theo TTXVN)