Vậy, “từ gốc” ở đây là gì? Thiết nghĩ, đối với VSATTP - vấn đề sát sườn trong đời sống hàng ngày của mỗi người dân, “từ gốc” chính là việc toàn xã hội phải chung sức tẩy chay thực phẩm bẩn, các cơ quan quản lý cần mạnh tay hơn nữa với những cơ sở sản xuất, kinh doanh (SXKD) thực phẩm bẩn và quan trọng hơn, người dân hãy tự biết cách biến mình thành những “người tiêu dùng thông thái”, để qua mỗi ngày, thực phẩm bẩn sẽ không còn “đất sống”.

Trước những bức xúc của dư luận, thời gian qua, công tác bảo đảm an toàn thực phẩm, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp luôn được quan tâm, các cơ quan chức năng đã tổ chức những chiến dịch cao điểm, triển khai rộng khắp và đạt được một số kết quả quan trọng. Qua đó, bước đầu ngăn chặn hiệu quả, xử lý nghiêm các trường hợp lưu thông, buôn bán, sử dụng chất cấm trong chăn nuôi...

Tuy nhiên, vấn đề bảo đảm VSATTP vẫn còn bức xúc nổi cộm khi việc sử dụng chất cấm trong chăn nuôi chưa được xử lý triệt để; tỷ lệ rau chứa tồn dư thuốc bảo vệ thực vật vẫn còn cao; tình trạng lạm dụng hóa chất, kháng sinh trong nuôi trồng thủy sản ảnh hưởng đến sức khỏe và niềm tin của người tiêu dùng...

Trước tình hình đó, thực hiện chỉ đạo của Ban Chỉ đạo liên ngành Trung ương về VSATTP, Ban Chỉ đạo liên ngành về VSATTP tỉnh Yên Bái đã ban hành kế hoạch triển khai với chủ đề: “Tiếp tục tăng cường SXKD, tiêu dùng thực phẩm an toàn”.

Ngoài các hoạt động thường xuyên bảo đảm chất lượng VSATTP, Tháng hành động năm 2016 còn là điểm nhấn trong năm, tạo nên đợt cao điểm, phát động một chiến dịch truyền thông đẩy mạnh các hoạt động vì chất lượng VSATTP và chủ động phòng ngừa ô nhiễm thực phẩm, hạn chế tối đa ngộ độc thực phẩm, đặc biệt là các vụ ngộ độc thực phẩm tập thể và các bệnh truyền qua thực phẩm do sử dụng sản phẩm thực phẩm không an toàn nói chung, rau và thịt nói riêng.

Mục tiêu của kế hoạch này, nhằm giải quyết căn bản bức xúc nổi cộm hiện nay là sử dụng chất cấm trong chăn nuôi; giảm thiểu mức tồn dư thuốc bảo vệ thực vật trong rau, quả; tồn dư hóa chất, kháng sinh trong thịt lợn, thịt gà, thủy sản nuôi, tạo niềm tin cho người tiêu dùng thực phẩm nông sản, thủy sản.

Đồng thời, nâng cao nhận thức của các tổ chức, cá nhân trong việc SXKD, tiêu dùng thực phẩm an toàn. Theo đó, việc triển khai kế hoạch bắt đầu từ khâu thúc đẩy, mở rộng sản xuất nông sản an toàn, đồng thời tạo dựng thị trường cho việc tiêu thụ sản phẩm an toàn, xử lý nghiêm các vi phạm trong kinh doanh và sử dụng chất cấm trong chăn nuôi, tập trung tạo đột phá, chuyển biến ở 4 lĩnh vực chính: chất cấm trong chăn nuôi; hóa chất, kháng sinh cấm trong nuôi trồng thủy sản; thuốc bảo vệ thực vật và phân bón hữu cơ, phân bón khác.

Thời gian vừa qua, đặc biệt là “Tháng hành động Vì VSATTP”, các cơ quan chức năng đã tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra bảo đảm VSATTP tại các cơ sở sản xuất, sơ chế, chế biến, nhập khẩu, lưu thông, buôn bán thực phẩm, đặc biệt là các chợ cung ứng rau, thịt, nông sản.

Đặc biệt, Ban Chỉ đạo VSATTP đã huy động sự hưởng ứng tham gia của các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp SXKD thực phẩm và các tổ chức, đoàn thể bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng cùng tham gia vào các hoạt động truyền thông, tuyên truyền về bảo đảm an toàn thực phẩm.

Nhằm giải quyết những vấn đề bức xúc, nổi cộm về VSATTP, trong công tác quản lý Nhà nước về VSATTP, hiện các ngành chức năng đang tích cực phối hợp để tăng cường công tác tuyên truyền, thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm về VSATTP, nhằm hướng đến mục tiêu 100% cán bộ lãnh đạo quản lý; đa số người trực tiếp SXKD, tiêu dùng hiểu và thực hành đúng về VSATTP.

Cán bộ Chi cục Quản lý chất lượng nông - lâm sản và thủy sản tỉnh Yên Bái kiểm tra độ an toàn trong mẫu rau hộ gia đình kinh doanh rau quả tại xã Âu Lâu, thành phố Yên Bái.

Đồng chí Hoàng Hữu Độ - Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh cho biết: “Hội đã tổ chức nhiều lớp tập huấn hướng dẫn, khuyến cáo hội viên không sử dụng chất cấm, chất bảo quản, phụ gia, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y ngoài danh mục cho các cơ sở SXKD, người tiêu dùng. Các cấp hội cũng lồng ghép nội dung VSATTP vào các phong trào, mô hình của hội, tiêu biểu như mô hình “chăn nuôi lợn an toàn”, “chi hội đẹp nhà, sạch đường, sạch đồng ruộng”...

Cũng theo đồng chí Hoàng Hữu Độ, mô hình này không những hướng đến tiêu chí vệ sinh môi trường đơn thuần mà còn góp phần từng bước xây dựng một nền nông nghiệp an toàn ngay từ khâu sản xuất ban đầu. Đó là vận động hội viên nông dân tích cực sử dụng hầm biogas trong chăn nuôi; sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo phương châm “4 đúng”: đúng thuốc, đúng lúc, đúng cách, đúng liều lượng; thu gom bao bì thuốc bảo vệ thực vật đã sử dụng vào các bể chứa rác để đảm bảo an toàn sức khỏe cho bản thân và người tiêu dùng.

Việc tập trung quản lý VSATTP “từ gốc” cũng được Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đặc biệt quan tâm. Đồng chí Trần Thế Hùng - Giám đốc Sở chia sẻ: “Bên cạnh việc tăng cường công tác lấy mẫu giám sát, tổ chức nhiều đoàn thanh tra, kiểm tra chuyên ngành về VSATTP, Sở cũng tập trung thực hiện tốt công tác phối hợp với các ngành, UBND cấp huyện thực hiện công tác quản lý Nhà nước đối với vật tư nông nghiệp nhằm huy động cộng đồng và cả hệ thống chính trị cùng tham gia quản lý chất lượng vật tư nông nghiệp".

"Ngành sẽ chỉ đạo các địa phương thực hiện công tác kiểm tra và giám sát cộng đồng, tích cực phát hiện, đấu tranh với các hành vi SXKD vật tư nông nghiệp kém chất lượng, thực hiện việc quản lý các hộ kinh doanh nhỏ lẻ; đồng thời hướng dẫn chỉ đạo các xã, hợp tác xã xây dựng các mô hình trình diễn, hướng dẫn nông dân sử dụng vật tư nông nghiệp hiệu quả, an toàn. Kiểm soát VSATTP từ gốc cần sự chung tay của các cấp, các ngành và toàn xã hội” - Giám đốc Hùng cho biết.

Việc quản lý vấn đề VSANTP từ cơ sở sản xuất ban đầu hết sức quan trọng, song để triển khai tốt cũng cần có một quá trình. Thiết nghĩ, trước mắt cần phải làm tốt khâu truyền thông và đào tạo cho cán bộ quản lý VSATTP từ cấp huyện đến cấp thôn cho đến từng hộ SXKD, tránh tình trạng triển khai ồ ạt, hình thức, hướng đến mục tiêu là từng bước giám sát tốt khâu sản xuất ban đầu, đặc biệt là khuyến khích người nông dân áp dụng công nghệ cao, tiên tiến, an toàn trong sản xuất, hướng đến xây dựng được một nền nông nghiệp sạch.

Thiên Cầm