Là huyện miền núi cửa ngõ miền Tây của tỉnh, có vị trí quan trọng về chiến lược quốc phòng - an ninh và phát triển kinh tế - xã hội, Văn Chấn được xác định là địa bàn của tội phạm về ma túy.

Để công tác phòng chóng ma túy (PCMT) hiệu quả, hàng năm, UBND huyện Văn Chấn đã ban hànố nhiều văn bản chỉ đạo điều hành về phòng, chống tác hại của ma túy, trong đó có Quyết định số 138/QĐ - UBND ngày 27/4/2015 về thành lập Ban Chỉ đạo, phòng chống tội phạm, tệ nạn xã hội và xây dựng Phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” trên cơ sở hợp nhất Ban Chỉ đạo, phòng chống tội phạm; PCMT, mại dâm; phòng, chống HIV/AIDS và Ban Chỉ đạo xây dựng Phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”. Từ đó tới nay, Ban Chỉ đạo hoạt động nề nếp với 15 thành viên chính thức.

Cùng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ làm công tác PCMT được huyện quan tâm. Cụ thể, năm 2015, đã tập huấn cho 128 cán bộ, chuyên viên làm công tác phòng, chống tệ nạn xã hội cấp huyện, cấp xã (công an, tư pháp, y tế, lao động – thương binh và xã hội) về công tác lập hồ sơ áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc theo Nghị định số 221/2013/NĐ-CP của Chính phủ.

Năm 2016, huyện cử 2 cán bộ (lao động – thương binh và xã hội, tư pháp) tham gia tập huấn chuyên sâu về áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc tại tỉnh Lào Cai.

Trung tâm Y tế huyện cử 31 cán bộ y tế tham dự lớp tập huấn nội dung Thông tư số 17/2015/TTLT-BYT-BLĐTB&XH-BCA quy định về thẩm quyền, thủ tục xác định tình trạng nghiện ma túy, đồng thời cử 5 cán bộ y tế đi đào tạo, cấp chứng chỉ điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone để thực hiện nhiệm vụ điều trị thay thế tại Cơ sở điều trị Methadone huyện Văn Chấn...

Trong phòng chống tác hại ma túy, công tác đấu tranh PCMT là biện pháp hữu hiệu nhất. Thời gian qua, lực lượng công an đã đấu tranh triệt xóa được 17 điểm buôn bán, sử dụng ma túy, trong đó xã Hạnh Sơn 3 điểm, xã Thượng Bằng La 2 điểm, xã Phúc Sơn 3 điểm, xã Suối Bu  2 điểm, xã Cát Thịnh 2 điểm, xã Nghĩa Sơn 1 điểm, xã Tân Thịnh 1 điểm, xã Gia Hội 2 điểm và thị trấn Nông trường Liên Sơn 1 điểm.

Từ đầu năm 2015 đến tháng 2/2017, lực lượng công an đã tiếp nhận, phát hiện, bắt giữ 84 vụ/ 139 đối tượng vi phạm pháp luật về ma túy. Đã tiến hành giải quyết 78 vụ/ 131 đối tượng. Qua công tác đấu tranh đã phát hiện, thu giữ 138,749 gam hêrôin, 1.206,23 gam thuốc phiện, 1,02 gam ma túy đá; 75 triệu đồng cùng nhiều tang vật, phương tiện liên quan đến hoạt động phạm tội.

Mặc dù đã đạt được một số kết quả đáng ghi nhận trong công tác đấu tranh PTMT nhưng do điều kiện tự nhiên và xã hội mà tình hình tội phạm ma túy ở Văn Chấn có những diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều nguy cơ cao. Cụ thể, dù tình hình tái trồng cây thuốc phiện đã được xóa bỏ nhưng chưa thực sự bền vững do đời sống của một bộ phận người dân ở vùng cao còn hết sức khó khăn, dễ bị mua chuộc, lôi kéo phạm tội về ma túy.

Đối tượng nghiện ma túy trên địa bàn tuy có giảm nhưng không đáng kể (hiện nay là 262 người nghiện có hồ sơ quản lý), đáng báo động đối tượng nghiện ngày càng có diễn biễn phức tạp, tập trung chủ yếu ở lứa tuổi lao động, thế hệ trẻ, là nguyên nhân gây ra những vụ án hình sự trên địa bàn.

Bên cạnh đó, một số cấp ủy, chính quyền cơ sở chưa quan tâm đúng mức đến công tác đấu tranh PCMT, nhất là việc cai nghiện và quản lý sau cai. Thời gian qua, địa phương chưa xã hội hóa mạnh công tác PCMT, chưa thu hút được các nguồn lực xã hội tập trung cho công tác này. Công tác tuyên truyền PCMT chưa sâu, nội dung hình thức có lúc, có nơi chưa phù hợp, hiệu quả chưa cao...

Để nâng cao hơn nữa hiệu quả đấu tranh PCMT trên địa bàn, huyện Văn Chấn cần tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục PCMT, trong đó chú trọng tuyên truyền đến tận thôn bản, địa bàn dân cư, các trường học, nhóm đối tượng có nguy cơ cao. Cùng đấu tranh hiệu quả với việc buôn bán, tổ chức sử dụng mà túy và tái trồng thuốc phiện, cần đẩy mạnh xã hội hóa công tác PCMT, phối hợp các các ban, ngành, đoàn thể chính trị xã hội tập trung nhằm ngăn chặn phát hiện và xử lý triệt để tệ nạn ma túy.

Bên cạnh đó, cần đa dạng hóa hình thức cai nghiện (tại gia đình, cộng đồng, cơ sở cai nghiện tập trung); đồng thời, có những giải pháp để giải quyết việc làm cho người sau cai nghiện và phòng chống tái nghiện. UBND huyện cần tiếp tục chỉ đạo các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện và UBND các xã, thị trấn thực hiện công tác lập hồ sơ áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc và điều trị thay thế bằng Methadone; đồng thời, tổ chức và quản lý tốt việc cai nghiện ma túy tại gia đình, cộng đồng và hòa nhập cộng đồng cho người đã cai nghiện ma túy. Huyện cần tiếp tục quan tâm công tác đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn cho cán bộ làm công tác PCMT cấp huyện, cấp xã... để nâng cao hiệu quả công tác PCMT trong tình hình mới.

Nguyễn Đình