Vừa thông tuyến khám chữa bệnh, vừa tăng giá dịch vụ y tế để kết cấu thêm vào chi phí tiền lương theo Thông tư liên tịch số 37/2015/TTLT-BYT-BTC quy định thống nhất giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế (BHYT) giữa các bệnh viện cùng hạng trên toàn quốc là những nguyên nhân gây bội chi quỹ BHYT. Trong khi Quỹ BHYT luôn trong tình trạng quá tải do phải chi trả lớn thì hiện nay nhiều cơ sở y tế vẫn luôn tìm mọi cách để trục lợi từ Quỹ BHYT bằng nhiều hình thức khác nhau. 

Bệnh viện Y học cổ truyền (YHCT) tỉnh Yên Bái là bệnh viện chuyên khoa đầu ngành về khám chữa bệnh (KCB) bằng YHCT trên địa bàn tỉnh. Bệnh viện có gần 90 cán bộ, y, bác sỹ với 10 khoa phòng, 120 giường bệnh, trên 4.600 thẻ BHYT đăng ký KCB ban đầu.

 

Từ đầu năm đến nay, Bệnh viện đã tiếp nhận 5.000 lượt KCB, trong đó hầu hết là bệnh nhân điều trị nội trú. Theo thống kê của Bệnh viện, 6 tháng đầu năm, công suất sử dụng giường bệnh vượt trên 50% so với cùng kỳ năm 2016. Mới chỉ trong 7 tháng của năm 2017, Bệnh viện đã vượt Quỹ BHYT trên 5 tỷ đồng.

 

Trước tình trạng bội chi Quỹ BHYT tại Bệnh viện này tăng cao, vừa qua BHXH tỉnh Yên Bái đã tổ chức thanh tra, kiểm tra đột xuất đối với các trường hợp bệnh nhân điều trị nội trú thì phát hiện có 30% số lượng bệnh nhân có hồ sơ đăng ký điều trị nội trú nhưng không có mặt tại Bệnh viện.

 

Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, bà Nguyễn Thị Dung - Phó Giám đốc YHCT tỉnh Yên Bái giải thích: "Với đặc thù điều trị những bệnh mãn tính như: đau vai, đau gáy, đau tay, đau đầu... bệnh nhân vẫn đi lại được bình thường nên buổi tối Bệnh viện không thể kiểm soát được bệnh nhân nhà gần bỏ về. Cũng do chế độ thông tuyến, những bệnh nhân ở tuyến 2 chuyển đến không được khám kê đơn về mà phải vào nhập viện điều trị mới được thanh toán BHYT thế nên tất cả các trường hợp bệnh nhân có nhu cầu điều trị thì Bệnh viện phải đưa vào điều trị nội trú. Bệnh viện mong muốn có thông tư cho các bệnh viện đặc thù như YHCT có dịch vụ điều trị nội trú ban ngày, bệnh nhân chỉ cần đến làm các dịch vụ kỹ thuật xong là về, không nhất thiết phải ở lại buổi tối”.

Tình trạng khai báo điều trị nội trú nhưng lại không có bệnh nhân không chỉ xảy ra ở Bệnh viện YHCT tỉnh. Trong tháng 7 vừa qua, BHXH tỉnh Yên Bái đã kiểm tra tại 14/17 cơ sở y tế có điều trị nội trú thì 100% cơ sở KCB tuy chỉ định điều trị, sử dụng ngày, giường KCB nội trú nhiều, nhưng thực tế tỷ lệ bệnh nhân điều trị nội trú tại bệnh viện chỉ đạt từ trên 50% - 70%.

 

Theo thống kê của BHXH tỉnh Yên Bái, 6 tháng đầu năm 2017, Hệ thống thông tin giám định BHYT đã tiếp nhận gần 700.000 lượt hồ sơ điện tử, với số tiền chi KCB tại tỉnh và cả chi đa tuyến là gần 400 tỷ đồng, vượt trên 100 tỷ đồng so với dự toán BHXH Việt Nam giao.

 

Bên cạnh nguyên nhân một số người dân đã lợi dụng chính sách thông tuyến KCB để đi KCB nhiều lần tại các cơ sở y tế khác nhau thì còn do áp dụng giá dịch vụ y tế có yếu tố tiền lương khiến nhiều cơ sở tìm cách thu hút bệnh nhân bằng cách đầu tư trang thiết bị hiện đại hơn nên chi phí KCB và số lượt bệnh nhân đến KCB cũng tăng thì giá tiền giường tăng từ 2 - 4 lần so với trước đây đang là nguyên nhân được các cơ sở y tế lợi dụng để chỉ định điều trị nội trú kéo dài gây ảnh hưởng lớn đến Quỹ BHYT của tỉnh.

Theo báo cáo của BHXH tỉnh, chỉ mới hết quý II toàn tỉnh đã sử dụng hơn 70% số Quỹ BHYT khiến cho nguy cơ bội chi Quỹ trong năm 2017 là rất lớn.  Trước tình trạng này, ngành BHXH tỉnh Yên Bái đang triển khai nhiều giải pháp hạn chế tình trạng lạm dụng Quỹ BHYT trong KCB BHYT như: tiếp tục tăng cường phối hợp với ngành y tế và các cơ sở y tế để chia sẻ thông tin và xử lý kịp thời những bất cập trong quá trình thực hiện công tác KCB BHYT; bố trí nhân lực để thực hiện việc thường xuyên giám định tại các cơ sở y tế nhằm kiểm tra, xác định bệnh nhân đúng người, đúng thẻ; chốt số lượt bệnh nhân đến KCB ngoại trú và nội trú ngay trong ngày; tiếp tục tăng cường kiểm tra bệnh nhân điều trị nội trú tại các khoa phòng trong và ngoài giờ hành chính; đề nghị các bệnh viện giảm ngày điều trị nội trú, đối với những trường hợp bệnh nhẹ không đưa vào điều trị nội trú; kiên quyết không thanh toán giường bệnh vượt kế hoạch sử dụng; đề nghị các cơ sở KCB sử dụng các loại thuốc có giá hợp lý...

Cùng với các giải pháp của ngành chức năng thì các cơ sở KCB BHYT cần gắn trách nhiệm của bác sỹ với việc chống lạm dụng, gây lãng phí cho bệnh nhân và Quỹ BHYT. Bên cạnh đó, người tham gia BHYT cũng cần tham gia vào quá trình giám sát việc kê đơn thuốc, sử dụng dịch vụ kỹ thuật trong KCB của bác sỹ để hạn chế tình trạng lạm dụng Quỹ BHYT. Bởi trên thực tế, phần lớn người tham gia BHYT phải chi trả một phần chi phí KCB và khi bác sỹ lạm dụng kỹ thuật cao, thuốc đắt tiền trong điều trị thì số tiền người bệnh đồng chi trả cũng tăng theo.

Hồng Duyên