Phần lớn thanh niên Yên Bái hiện nay có ý thức thái độ chính trị đúng đắn, sống có lý tưởng, có ước mơ, hoài bão, có ý thức đạo đức tốt, lối sống lành mạnh, biết tiếp thu, giữ gìn và phát huy các giá trị truyền thống, văn hóa dân tộc, đoàn kết, gắn bó, có trách nhiệm với cộng đồng, tin tưởng và tham gia tích cực vào công cuộc xây dựng quê hương đất nước.
Tuy nhiên, bên cạnh đó, vẫn còn một bộ phận thanh niên có tư tưởng trông chờ, ỷ lại, thiếu ý chí vươn lên trong cuộc sống, thích hưởng thụ, ngại lao động, vi phạm pháp luật, sa vào các tệ nạn xã hội.
Các cấp bộ Đoàn năm 2017 đã tổ chức 490 hoạt động tuyên truyền phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội, thu hút trên 56.000 lượt đoàn viên, thanh thiếu nhi và nhân dân tham gia với nhiều hoạt động tiêu biểu như: tập huấn, diễn đàn, tọa đàm, thi viết, thi sân khấu hóa, xây dựng các tiểu phẩm, trình diễn thời trang sáng tạo, chương trình giao lưu truyền thông, phát tờ rơi tuyên truyền... cao điểm như: Tháng thanh niên, Chiến dịch thanh niên tình nguyện hè, Chương trình tình nguyện mùa đông - xuân tình nguyện, Ngày Thế giới phòng chống ma túy, Ngày Thế giới phòng chống HIV/AIDS...
Năm 2017, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn đã tổ chức 4 chương trình truyền thông về phòng chống ma túy, tội phạm, phòng chống mua bán người tại các điểm: Nhà thiếu nhi tỉnh, huyện Văn Chấn, thị xã Nghĩa Lộ và huyện Trạm Tấu. Bên cạnh đó, xây dựng các mô hình câu lạc bộ (CLB) phòng chống tội phạm, phòng chống ma túy trong thanh thiếu niên.
Hiện nay, toàn tỉnh có trên 600 CLB thanh niên như: CLB phòng chống tệ nạn xã hội, CLB sức khỏe sinh sản/ kế hoạch hóa gia đình; CLB phòng chống ma túy, mại dâm; CLB tiền hôn nhân; hòm thư vì bạn, hòm thư tố giác tội phạm... nhằm làm tốt công tác tập hợp đoàn kết thanh niên, tuyên truyền, giáo dục pháp luật trong thanh thiếu niên tại cộng đồng...
Nhiều mô hình hoạt động rõ nét, có hiệu quả như: mô hình CLB "Tuổi trẻ pháp luật" ở xã Lang Thíp, huyện Văn Yên; CLB "Phòng chống ma túy, bảo đảm an ninh trật tự” ở phường Nguyễn Phúc, thành phố Yên Bái...
Đến nay, toàn tỉnh đã có 63 mô hình xã, phường, thôn, bản, tổ dân phố, chi đoàn không có thanh niên nghiện ma túy, tiêu biểu như: xã Nghĩa Phúc, phường Pú Trạng (thị xã Nghĩa Lộ); các xã Tân Lập, Lâm Thượng, Khai Trung (huyện Lục Yên); xã Thượng Bằng La (huyện Văn Chấn)...
Xây dựng và duy trì 200 đội thanh niên xung kích an ninh thường xuyên phối hợp với lực lượng công an xã, phường, thị trấn tổ chức tốt các hoạt động tuần tra và bảo đảm trật tự an toàn xã hội trên địa bàn dân cư; phát hiện, tố giác giúp cơ quan công an đấu tranh, triệt phá các ổ tiêm chích ma túy, bắt giữ các đối tượng có hành vi tàng trữ, sử dụng trái phép chất ma túy...
Trong các đợt tình nguyện, các đội thanh niên tình nguyện ứng trực, thanh niên tình nguyện tập trung, thanh niên tình nguyện hè đã đến các thôn, bản, từng hộ gia đình cùng ăn, cùng ở, cùng làm với bà con các xã vùng cao còn nhiều khó khăn của huyện Trạm Tấu, Mù Cang Chải... để tuyên truyền phòng chống tội phạm và phòng chống ma túy cho đoàn viên, thanh thiếu niên và nhân dân nhận thức được tác hại của ma túy, xóa bỏ cây thuốc phiện, dân số, sức khỏe sinh sản, đăng ký hộ tịch, hộ khẩu và giấy khai sinh cho trẻ sơ sinh, xóa bỏ các hủ tục lạc hậu…
Mặc dù đã thu được những kết quả khá tích cực nhưng Ban Thường vụ Tỉnh đoàn Yên Bái nhận thấy, việc tuyên truyền phòng chống ma túy trong thanh thiếu niên thời gian qua còn nhiều hạn chế. Nguyên nhân bởi Yên Bái là tỉnh miền núi, địa bàn rộng, địa hình phức tạp, đi lại khó khăn, trình độ dân trí không đồng đều, nhiều nơi vẫn còn phong tục tập quán lạc hậu; nguồn lực đầu tư về kinh phí và con người cho chương trình phòng chống tội phạm và tệ nạn ma túy còn hạn chế; đặc biệt, chưa có kinh phí để xây dựng và duy trì các hoạt động lâu dài của các mô hình, CLB phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy...
Thời gian tới, cần làm tốt công tác phối hợp giữa lực lượng công an và tổ chức Đoàn thành niên các cấp trong việc thực hiện Nghị quyết liên tịch số 03; duy trì hoạt động có hiệu quả và thành lập mới các mô hình, CLB, tổ, đội, nhóm, thanh niên tình nguyện, thanh niên xung kích an ninh, CLB phòng chống ma túy và các tệ nạn xã hội, mô hình xã, phường, thị trấn, thôn, bản, tổ dân phố, chi đoàn không có thanh niên nghiện ma túy...
Đẩy mạnh công tác phối hợp cảm hóa, giúp đỡ, giáo dục thanh thiếu niên sau cai nghiện hòa nhập cộng đồng bằng cách khảo sát, nắm tình hình người nghiện ma túy nói chung và số thanh thiếu niên nghiện ma túy nói riêng trên địa bàn toàn tỉnh để làm cơ sở cho việc phối hợp, giúp đỡ thanh thiếu niên nghiện ma túy cai nghiện và tái hòa nhập cộng đồng.
Lê Phiên