Xác định rõ, công tác giải quyết, nâng cao chất lượng xét xử các loại vụ án là nhiệm vụ chính trị quan trọng hàng đầu, với 4 giải pháp trọng tâm, đột phá, tập trung chỉ đạo, giải quyết dứt điểm các vụ án phức tạp, được dư luận xã hội đặc biệt quan tâm, tòa án nhân dân (TAND) hai cấp tỉnh Yên Bái đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ năm 2018 với kết quả thụ lý gần 3.630 vụ, việc các loại; giải quyết 3.577 vụ, việc; đạt tỷ lệ 98,8%.
So với năm 2017, số án hình sự giảm 39 vụ, 95 bị cáo, tuy nhiên, tình hình tội phạm trên địa bàn tỉnh vẫn còn diễn biến phức tạp, khó lường.
Năm 2018, toàn tỉnh xảy ra 15 vụ/15 bị cáo phạm tội "Giết người”; 18 vụ/19 bị cáo phạm các tội xâm hại tình dục phụ nữ, trẻ em; 6 vụ/12 bị cáo phạm tội "Mua bán người”; 182 vụ/249 bị cáo về tội ma túy…
Trong số các bị cáo phạm tội đã xét xử, phần lớn ở độ tuổi từ 18 - 30. Việc xét xử các vụ án hình sự được TAND hai cấp tỉnh đưa ra giải quyết đúng hạn luật định, chất lượng tranh tụng tại các phiên tòa được nâng cao theo đúng tinh thần cải cách tư pháp.
Đối với các vụ án lớn, trọng điểm đều được TAND hai cấp tỉnh xin ý kiến cấp có thẩm quyền và có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan tiến hành tố tụng, giải quyết trên cơ sở quy định của pháp luật kịp thời và nghiêm minh.
Đặc biệt, năm 2018, TAND hai cấp tỉnh đã tổ chức 16 phiên tòa xét xử lưu động tại địa phương nơi xảy ra vụ án; phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng chủ động thông tin tuyên truyền về công tác xét xử, nâng cao ý thức, tinh thần đấu tranh phòng, chống tội phạm trong nhân dân.
Do đặc thù là một tỉnh miền núi, điều kiện kinh tế còn khó khăn, trình độ dân trí chưa đồng đều nên TAND hai cấp tỉnh xác định, việc tăng cường các phiên tòa xét xử lưu động sẽ góp phần quan trọng trong công tác truyên truyền, phổ biến, giáo dục kiến thức pháp luật với nhân dân và khuyến khích TAND cấp huyện thực hiện.
Trong công tác xét xử các vụ án dân sự, TAND hai cấp tỉnh đã dẫn các đương sự thực hiện đúng nghĩa vụ về cung cấp chứng cứ, tài liệu của vụ án; công tác hòa giải tiếp tục được chú trọng và thực hiện có hiệu quả…
Qua đó, bảo đảm việc giải quyết án nhanh chóng, góp phần thắt chặt tình đoàn kết, tình làng nghĩa xóm của nhân dân. Theo đó, năm 2018 vừa qua, nhờ làm tốt công tác hòa giải, TAND hai cấp tỉnh đã giúp được 2.191 vụ, việc các nguyên đơn tự giác rút đơn khởi kiện, không phải đưa án ra xét xử và giảm tối đa các mâu thuẫn, tranh chấp của nhân dân trong tỉnh.
Năm 2018, TAND tỉnh thụ lý 17 vụ án hành chính, giải quyết 15 vụ; TAND cấp huyện thụ lý 5 vụ án hành chính, giải quyết 4 vụ. Đối với việc giải quyết các vụ án hành chính, TAND hai cấp tỉnh chú trọng tổ chức đối thoại giữa người khởi kiện với người bị kiện; quan tâm làm tốt công tác phối hợp với các cơ quan liên quan xây dựng hồ sơ vụ án, thu thập chứng cứ, tài liệu cần thiết, bảo đảm xét xử không kéo dài, tốn kém công sức, chi phí…
Thực tế công tác xét xử trong năm qua cho thấy, số lượng vụ, việc TAND hai cấp tỉnh thụ lý tăng không cao nhưng tính chất các vụ, việc ngày càng phức tạp. Song, TAND hai cấp tỉnh đã lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết đạt 98,8% các vụ án thuộc thẩm quyền; tổ chức hơn 100 phiên tòa rút kinh nghiệm, không kết án oan cho người không phạm tội, không bỏ lọt tội phạm, bảo đảm các phiên tòa được diễn ra khách quan và đúng quy định của pháp luật.
Năm 2019, với các chỉ tiêu cụ thể đã đề ra, TAND hai cấp tỉnh tiếp tục triển khai thực hiện nghiêm túc các văn bản chỉ đạo của Đảng về cải cách tư pháp; chủ động tham gia tích cực, hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng; làm tốt công tác kiểm tra, thanh tra công vụ đối với TAND cấp huyện kịp thời phát hiện, khắc phục và rút kinh nghiệm những hạn chế, sai phạm; tăng cường công tác xây dựng Đảng; hoàn thiện hệ thống tòa án tinh gọn, hoạt động hiệu quả, hiệu lực; xây dựng đội ngũ công chức mà trọng tâm là đội ngũ thẩm phán TAND hai cấp tỉnh thực sự trong sạch, vững mạnh, có đức, có tài, chính trực, bản lĩnh chính trị vững vàng.
Đồng thời, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, tiến tới xây dựng Tòa án điện tử gắn với đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính; nâng cao chất lượng công tác thông tin, đa dạng hóa hình thức tuyên truyền pháp luật; đẩy mạnh các phong trào thi đua theo chủ đề xuyên suốt "Phụng công, thủ pháp, chí công, vô tư”…
Mai Linh