Sau thời gian gấp rút chuẩn bị, ngày 29/11/2006, Bộ trưởng Bộ Công an chính thức ký Quyết định số 1899/2006/QĐ-BCA quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy của Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường (nay là Cục Cảnh sát môi trường). Đến ngày 6/3/2007, Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường chính thức đi vào hoạt động.
CSMT là lực lượng chuyên trách thuộc công an nhân dân thực hiện chức năng phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn, đấu tranh chống tội phạm và vi phạm hành chính về môi trường; chủ động, phối hợp phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm, vi phạm pháp luật về tài nguyên và an toàn thực phẩm có liên quan đến môi trường.
Phát huy truyền thống quý báu của lực lượng công an nhân dân, lực lượng CSMT luôn hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, góp phần to lớn vào sự nghiệp bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội. Hiện thực hóa mục tiêu và quan điểm chỉ đạo của Ðảng và Chính phủ, Bộ Công an đã có nhiều văn bản chỉ đạo về đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật về môi trường.
Nổi bật là ngày 29/11/2006, Bộ trưởng Bộ Công an Lê Hồng Anh đã ký Quyết định số 1899/2006/QÐ-BCA, thành lập lực lượng cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường và ngày 17/9/2007 đã ký Quyết định số 1081/2007/QÐ-BCA về thành lập các phòng cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường trực thuộc công an các tỉnh, thành phố.
Từ đây đã hình thành một cơ quan chuyên trách trong phòng ngừa, đấu tranh tội phạm môi trường thống nhất từ Trung ương xuống địa phương.
Hơn 10 năm xây dựng và trưởng thành, lực lượng cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường đã dần khẳng định được vai trò quan trọng và tính hiệu quả trong công tác phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm và vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường.
Toàn lực lượng đã kịp thời phát hiện và khám phá hàng vạn vụ việc vi phạm pháp luật về môi trường, tiến hành xử phạt hành chính, chuyển cơ quan điều tra đề nghị khởi tố hàng nghìn vụ án lớn nhỏ, xử phạt hành chính, thu nộp hàng nghìn tỷ đồng vào ngân sách; tích cực phối hợp với các cấp, các ngành tích cực tuyên truyền về Luật Bảo vệ môi trường, đã huy động được cả hệ thống chính trị, của quần chúng nhân dân và phát huy sức mạnh của toàn xã hội trong việc hỗ trợ lực lượng cảnh sát môi trường đấu tranh với tội phạm và hành vi vi phạm pháp luật về môi trường.
Hoạt động của CSMT được Ðảng, Nhà nước và nhân dân tin cậy, đánh giá cao. Ghi nhận những công lao to lớn đó, Đảng, Nhà nước và Bộ Công an đã trao tặng nhiều phần thưởng cao quý cho các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác chuyên môn.
Cùng với cả nước, lực lượng CSMT Công an tỉnh Yên Bái đã ra đời và đi vào hoạt động, dù còn non trẻ nhưng luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo của Đảng ủy, Ban Giám đốc và các cơ quan trực thuộc Bộ Công an, sự phối hợp có hiệu quả của các cơ quan, đơn vị trong và ngoài lực lượng cùng công an tại địa phương… khắc phục khó khăn, vươn lên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, đấu tranh ngăn chặn có hiệu quả với tội phạm về môi trường cũng như các vi phạm khác. Hàng chục vụ án, hàng trăm vụ việc vi phạm được lực lượng CSMT phát hiện, xử lý đã góp phần giữ gìn sự tôn nghiêm của pháp luật, bảo vệ môi trường trong lành và ngăn chặn kịp thời dịch bệnh, mất an toàn vệ sinh thực phẩm.
Thực tiễn cho thấy, tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường vẫn diễn biến phức tạp. Việt Nam cũng như nhiều nước đang phát triển khác đang trở thành 'bãi chứa” rác thải xuyên biên giới từ các nước phát triển, cùng với đó là vấn nạn mất vệ sinh an toàn thực phẩm gây nhức nhối xã hội, ảnh hưởng đến sức khỏe con người; nạn phá rừng, săn bắt động vật, thực vật hoang dã diễn ra bừa bãi, chưa có kịch bản ứng phó hữu hiệu với biến đổi khí hậu... là những thách thức về môi trường mà nước ta đang phải đối mặt.
Tại Yên Bái, những vấn đề về khai thác trái phép tài nguyên, khoáng sản, khai thác lâm sản, vấn đề về dịch bệnh trên gia súc, gia cầm hay những chất thải nguy hại từ các nhà máy, xí nghiệp… là những vấn đề nổi cộm nhất.
Nhận thức sâu sắc những nguy cơ tiềm ẩn từ vấn đề ô nhiễm môi trường, lực lượng cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường nói chung và Yên Bái nói riêng cần khẩn trương nhập cuộc, triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm, đồng thời phát hiện những sơ hở, thiếu sót trong hệ thống pháp luật, cơ chế chính sách, quản lý điều hành để kịp thời tham mưu cho lãnh đạo, chỉ huy để chấn chỉnh, xử lý kịp thời.
Riêng trong năm 2019 này, thực hiện kế hoạch và nhiệm vụ được giao, lực lượng CSMT, Công an Yên Bái đã kiểm tra, phát hiện 128 vụ việc vi phạm pháp luật về môi trường, tài nguyên và an toàn vệ sinh thực phẩm; đặc biệt đã khởi tố xử lý hình sự 2 vụ (2 đối tượng), xử phạt hành chính 125 vụ (5 tổ chức, 120 cá nhân) với số tiền 420 triệu đồng; tiến hành tịch thu, tiêu hủy 1.626 kg nội tạng động vật không rõ nguồn gốc, 860 lít rượu không có tem nhãn mác…
Thiếu tá Đặng Trần Hoàng - Trưởng phòng CSMT, Công an tỉnh cho biết: "13 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, hàng trăm lượt cán bộ, chiến sỹ lực lượng CSMT Công an Yên Bái đã được Đảng ủy, Ban Giám đốc, được Bộ Công an và Tỉnh ủy, UBND tỉnh trao tặng giấy khen, bằng khen… đó là những bông hoa tươi thắm trong Phong trào thi đua "Vì an ninh Tổ quốc”.
Kỷ niệm Ngày thành lập lực lượng cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường là dịp để mỗi cán bộ, chiến sỹ không ngừng rèn luyện, ra sức phấn đấu, tranh thủ thuận lợi, khắc phục khó khăn để làm tốt công tác tham mưu cho Đảng ủy, Ban Giám đốc Công an tỉnh trên lĩnh vực được giao; chủ động phối hợp với các cơ quan, đơn vị, huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị và quần chúng nhân dân vào nhiệm vụ giữ gìn, bảo vệ môi trường sống của chúng ta.
Nhận thức rõ nhiệm vụ trước mắt cũng như lâu dài của mình sẽ phải đối mặt nhiều khó khăn, thách thức; càng ngày việc phát hiện tội phạm và vi phạm pháp luật về môi trường càng khó khăn hơn, do đối tượng vi phạm luôn biết rút kinh nghiệm, thủ đoạn đối phó cũng ngày một tinh vi hơn...; bên cạnh đó, vấn đề bảo vệ môi trường có lúc, có nơi bị xem nhẹ vì quan điểm ưu tiên phát triển kinh tế…, toàn thể cán bộ, chiến sỹ lực lượng cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường sẽ ra sức rèn luyện, phấn đấu cho môi trường trong lành và an toàn”.
Lê Phiên