Để việc xây dựng, ban hành và thực hiện hương ước, quy ước đảm bảo về nội dung, thời gian qua, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) đã tổ chức nhiều hội nghị tập huấn cho cán bộ văn hóa cơ sở và trưởng các thôn, bản, tổ dân phố về hướng dẫn, tuyên truyền, triển khai thực hiện Quyết định số 22 của Thủ tướng Chính phủ về xây dựng thực hiện hương ước, quy ước và các văn bản liên quan.
Năm 2019, Sở VH-TT&DL đã biên tập, in và phát hành 30.000 tờ rơi hướng dẫn, kiểm tra rà soát hương ước, quy ước trên địa bàn, gửi cơ sở làm tài liệu tuyên truyền. Theo đó, nhiều địa phương đã chủ động rà soát, triển khai thực hiện và đưa kết quả thực hiện hương ước, quy ước vào tiêu chuẩn bình xét các danh hiệu: gia đình, khu phố, làng văn hóa, đơn vị văn hóa…
Thực tế, từ khi có hương ước, quy ước, số gia đình đạt tiêu chuẩn văn hóa trên địa bàn tỉnh ngày càng tăng lên; chính sách dân số, kế hoạch hóa gia đình và chăm sóc, bảo vệ trẻ em được chú trọng; tỷ lệ sinh con thứ 3 ở một số địa phương giảm, 80% thôn, làng nhiều năm không có trường hợp sinh con thứ 3. Nhiều xã đã thành lập được tổ tự quản thu gom rác thải, bảo vệ môi trường, giữ gìn an ninh trật tự.
Qua đó, góp phần ngăn chặn và đẩy lùi các tệ nạn xã hội, xây dựng môi trường sống "sáng – xanh – sạch – đẹp”, thực hiện có hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới. Đặc biệt, thông qua việc thực hiện nghiêm các hương ước, quy ước, các lễ hội trên địa bàn tỉnh cũng đã được tổ chức theo hướng an toàn, tiết kiệm, phần "hội” ngày càng có nhiều trò chơi dân gian đặc sắc kết hợp với biểu diễn văn nghệ quần chúng, thu hút đông đảo người dân tham gia.
Một trong những địa phương đã trở thành điểm sáng trong triển khai thực hiện hương ước, quy ước trên địa bàn tỉnh thời gian qua là huyện vùng cao Mù Cang Chải. Đến nay, 100% các thôn, bản, tổ dân phố trên địa bàn huyện đều đã ký cam kết thực hiện những nội dung mà cá nhân, cộng đồng dân cư cần tích cực thực hiện như: tích cực thâm canh, tăng vụ, khai hoang mở rộng diện tích sản xuất ra nhiều lương thực; tích cực phát triển chăn nuôi theo hình thức nuôi nhốt kết hợp với trồng cỏ và tận dụng rơm rạ dự trữ thức ăn cho gia súc; trồng rừng, khoanh nuôi bảo vệ rừng; vận động con em đi học đều; tích cực thực hiện dân số - kế hoạch hóa gia đình, mỗi cặp vợ chồng nên có 1 hoặc 2 con; xây dựng bản làng, gia đình đạt tiêu chuẩn văn hóa.
Đồng thời, ký cam kết kiên quyết không thực hiện các việc: chặt phá, đốt rừng bừa bãi, khai thác, vận chuyển gỗ trái phép; sinh con thứ 3 trở lên; tảo hôn, kết hôn cận huyết thống; để chuồng trại gia súc, gia cầm gần nhà và thả rông gia súc; trồng cây thuốc phiện, tham gia vận chuyển, buôn bán, tàng trữ, sử dụng trái phép các chất ma túy; di cư tự do, theo tà đạo. Theo đó, các địa phương cũng có những quy định cụ thể về hình thức khen thưởng và xử phạt trong quá trình thực hiện.
Trên cơ sở những kết quả đạt được, thời gian tới Sở VH-TT&DL sẽ tiếp tục phối hợp với các địa phương triển khai thực hiện hương ước, quy ước phát huy hiệu quả; tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền về xây dựng hương ước, quy ước với nhiều hình thức đa dạng; gắn việc xây dựng và thực hiện quy ước với thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước và thực hiện tốt các cuộc vận động…
Hồng Oanh
