Công tác tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật (PBGDPL), đảm bảo an ninh trật tự (ANTT), an toàn xã hội và xây dựng Phong trào "Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc (BVANTQ)”, luôn có vị trí, vai trò vô cùng quan trọng đảm bảo ANTT, an toàn xã hội, an ninh quốc gia.

Thời gian qua, bám sát quan điểm, chủ trương, nhiệm vụ về PBGDPL trong đoàn viên, thanh niên (ĐVTN), Ban Thường vụ Tỉnh đoàn luôn chủ động nghiên cứu, tìm tòi những mô hình mới góp phần xây dựng ý thức công dân; đảm bảo mọi chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước đều được phổ biến kịp thời, đầy đủ đến toàn thể ĐVTN, tạo sự chuyển biến tích cực về nhận thức và ý thức tôn trọng, chấp hành pháp luật của tuổi trẻ, góp phần xây dựng Phong trào "Toàn dân BVANTQ”.

Thời gian qua, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn Yên Bái đã tập trung công tác chỉ đạo, hướng dẫn các cơ sở Đoàn đẩy mạnh các hình thức tuyên truyền, phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội trên các kênh thông tin đại chúng nhằm nâng cao nhận thức về vai trò, trách nhiệm của ĐVTN và người dân trong tuyên truyền, phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội; đồng thời, thực hiện tốt các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về công tác PBGDPL trong thanh, thiếu niên; chỉ đạo lồng ghép các nội dung tuyên truyền, giáo dục pháp luật với Phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”, thường xuyên duy trì tổ chức các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao, tuyên truyền vận động ĐVTN tích cực tham gia thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội, duy trì mô hình phổ cập tin học và truy cập Internet lành mạnh. Tổ chức tuyên truyền thực hiện không tảo hôn, không kết hôn cận huyết thống, không thách cưới cao, không sinh con thứ 3 trở lên, không xuất, nhập cảnh trái phép đến 100% ĐVTN.

Thực hiện chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh đoàn, năm 2020, các cấp bộ Đoàn trong tỉnh đã tổ chức gần 200 đội thanh niên tình nguyện tham gia đảm bảo ANTT và phục vụ đại hội đảng bộ các cấp: chỉ đạo thành lập 10 đội với 100 đội viên chính thức và 20 đội viên dự bị để nắm bắt tình hình tư tưởng của ĐVTN và tham gia phối hợp với đơn vị chức năng đảm bảo ANTT, an toàn giao thông trong những ngày diễn ra Đại hội Đảng bộ tỉnh; duy trì 173 đội thanh niên tự quản đảm bảo ANTT tại các khu dân cư; các đội thanh niên tình nguyện tham gia hướng dẫn giao thông tại các chốt đèn trọng điểm, tổ chức cho ĐVTN ký cam kết không vi phạm tệ nạn xã hội và an toàn giao thông; thành lập các đội hình thanh niên tình nguyện hỗ trợ công tác giao thông, bảo đảm ANTT tại các khu vực vào các ngày cao điểm diễn ra kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông quốc gia, kỳ thi cao đẳng, đại học năm 2020. Chỉ đạo tổ chức Đoàn trong khối lực lượng vũ trang nêu cao tinh thần trách nhiệm, thường xuyên tổ chức tuần tra, bám sát địa bàn, phát hiện, ngăn chặn và bắt giữ những đối tượng có hành vi vi phạm pháp luật, bảo đảm ANTT. Tích cực phối hợp với hội đồng nghĩa vụ quân sự các cấp vận động 380 ĐVTN trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự viết đơn tình nguyện nhập ngũ năm 2020.

Có thể nói, việc lồng ghép, kết hợp nội dung giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống và giáo dục pháp luật cho thanh niên được đoàn thanh niên từ tỉnh đến cơ sở quan tâm, đầu tư qua những mô hình, phần việc cụ thể, chính điều đó đã mang lại những "luồng gió mới”, vừa nâng cao nhận thức chính trị của ĐVTN vừa xây dựng ý thức thượng tôn pháp luật của công dân. 

Tuy nhiên, công tác tuyên truyền, vận động ĐVTN tham gia đảm bảo ANTT, xây dựng Phong trào "Toàn dân BVANTQ” có những khó khăn và tồn tại lớn, cụ thể là: tình trạng vi phạm pháp luật trong thanh niên vẫn xảy ra; công tác tuyên truyền, PBGDPL, vận động ĐVTN tự giác tham gia vào các mô hình, tổ, đội thanh niên xung kích tham gia giữ gìn ANTT, đảm bảo trật tự an toàn giao thông chưa thật sự hiệu quả; kinh phí phục vụ cho các hoạt động tuyên truyền cũng như công tác phối hợp thực hiện PBGDPL nói chung và việc xây dựng, duy trì các mô hình thanh niên tự quản về ANTT và phòng, chống tội phạm ở cơ sở còn nhiều hạn chế; hình thức tuyên truyền, giáo dục cho ĐVTN đã có nhiều đổi mới, song có lúc, có nơi đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên của Đoàn các cấp còn thiếu và yếu về trình độ, kỹ năng. 

Hoạt động tiếp xúc, gặp gỡ trực tiếp với những người có uy tín trong cộng đồng dân cư như: chức sắc, chức việc tôn giáo, già làng, trưởng bản để họ đồng tình với chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước, từ đó mà tích cực tham gia thuyết phục, giáo dục những thanh thiếu niên yếu thế, thanh niên chậm tiến ở làng xóm, khu dân cư, thôn, bản chưa được thường xuyên, chưa phát huy được vai trò của những người uy tín trong công tác vận động quần chúng nói chung và vận động thanh, thiếu niên, nhất là thanh thiếu niên ở vùng có tính chất đặc thù tham gia bảo đảm ANTT tại cơ sở. Sự kết hợp tuyên truyền, giáo dục rộng rãi với tuyên truyền, giáo dục cá biệt còn nhiều khó khăn và hạn chế. 

Để tiếp tục phát huy hơn nữa hiệu quả trong công tác tuyên truyền, vận động ĐVTN tham gia đảm bảo ANTT, xây dựng Phong trào "Toàn dân BVANTQ”, các cấp bộ Đoàn cần tiếp tục kết hợp hoạt động giáo dục pháp luật với hoạt động phong trào để tăng cường giáo dục qua thực tiễn, tác động đến từng đối tượng thanh thiếu nhi; lồng ghép nội dung giáo dục pháp luật vào các phong trào, cuộc vận động do Trung ương Đoàn phát động; duy trì và củng cố lực lượng báo cáo viên, tuyên truyền viên về pháp luật; kết hợp nhịp nhàng hiệu quả giữa các hình thức tuyên truyền như: kết hợp tuyên truyền miệng, tuyên truyền trực quan, tuyên truyền thông qua các cuộc hội thảo, tọa đàm… các hình thức PBGDPL, phù hợp với nhu cầu, lứa tuổi, trình độ của đối tượng được PBGDPL và truyền thống, phong tục, tập quán tốt đẹp của dân tộc. Việc tuyên truyền PBGDPL phải được thực hiện kịp thời, có trọng tâm, có trọng điểm, xác định đối tượng cụ thể và gắn chặt với nhiệm vụ chính trị của các địa phương, cơ quan, tổ chức, đơn vị.