Các tổ chức công đoàn thường xuyên khảo sát nắm tình hình đời sống, việc làm; phối hợp với các cơ quan chức năng kiểm tra, giám sát việc thực hiện các chế độ, chính sách liên quan đến công nhân, viên chức, lao động (CNVCLĐ) và phản biện những nội dung còn thiếu, chưa sát, chưa đúng, chưa phù hợp với thực tiễn, từ đó kiến nghị những nội dung thiết thực, phù hợp với pháp luật và đời sống xã hội.
Từ năm 2020 đến nay, LĐLĐ tỉnh đã chủ trì thành lập 5 đoàn giám sát, giám sát về các nội dung: việc thực hiện tài chính công đoàn, thực hiện đối thoại, việc thực hiện các quy định của pháp luật về tiền lương, hợp đồng lao động, an toàn vệ sinh lao động, chính sách về bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động (NLĐ), giám sát việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở theo Nghị định số 4/2015/NĐ-CP ngày 9/1/2015 của Chính phủ.
Công đoàn cấp trên cơ sở phối hợp cơ quan chức năng tổ chức kiểm tra, giám sát 23 cuộc; 324 công đoàn cơ sở tổ chức tự kiểm tra, giám sát tại đơn vị về thực hiện pháp luật lao động, chế độ chính sách cho NLĐ. Sau khi giám sát, LĐLĐ tỉnh đã gửi các thông báo kết luận với các yêu cầu của đoàn giám sát đến các đơn vị được giám sát, các đơn vị phối hợp nhằm khắc phục những hạn chế trong việc thực hiện pháp luật lao động, Luật Công đoàn, Luật BHXH, Luật An toàn vệ sinh lao động...
Các đơn vị, doanh nghiệp được giám sát đã thực hiện tốt kiến nghị, đề xuất của đoàn giám sát, phát huy những ưu điểm, khắc phục kịp thời những sai sót, khuyết điểm để thực hiện tốt quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, CNVCLĐ; truy thu kinh phí công đoàn 2% của 2 doanh nghiệp với số tiền là 248 triệu đồng.
Ngoài ra, hoạt động giám sát của tổ chức công đoàn còn được thể hiện thông qua việc giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của CNVCLĐ gửi đến tổ chức công đoàn, tư vấn pháp luật, tham gia điều tra tai nạn lao động trên địa bàn và giám sát thông qua việc hướng dẫn, chỉ đạo thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở theo quy định tại Nghị định số 149/2018/NĐ-CP ngày 7/11/2018 của Chính phủ và Nghị định số 4/2015/NĐ-CP ngày 9/1/2015 của Chính phủ…
Công tác tư vấn pháp luật thực hiện có hiệu quả, có 18 lượt NLĐ được tư vấn trực tiếp tại Văn phòng Tư vấn LĐLĐ tỉnh; 312 lượt NLĐ được công đoàn cấp trên cơ sở và công đoàn cơ sở tư vấn pháp luật. Do ảnh hưởng của dịch Covid-19, lợi nhuận của nhiều doanh nghiệp trên địa bàn giảm, một số doanh nghiệp đã thu hẹp sản xuất, giảm lao động, đời sống của đoàn viên và NLĐ gặp nhiều khó khăn, LĐLĐ tỉnh đã chỉ đạo công đoàn các cấp phối hợp với lãnh đạo các doanh nghiệp thực hiện tốt chế độ chính sách cho NLĐ, đặc biệt NLĐ chấm dứt hợp đồng lao động, tạm dừng đóng BHXH; phối hợp với các cơ quan chức năng giám sát việc hỗ trợ, chi trả chính sách cho NLĐ theo đúng quy định của Nhà nước.
Triển khai thực hiện nội dung phản biện xã hội, LĐLĐ tỉnh đã ban hành hướng dẫn về quy trình và tổ chức các hình thức phản biện xã hội theo Quyết định số 217-QĐ/TW ngày 12/12/2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng phù hợp với tình hình thực tế.
Trong quá trình chỉ đạo, triển khai thực hiện, đa số các văn bản dự thảo, các chương trình, dự án liên quan tới quyền và lợi ích của đoàn viên, NLĐ đều được các cấp công đoàn tổ chức lấy ý kiến phản biện của CNVCLĐ.
LĐLĐ tỉnh đã tổ chức hội nghị phản biện xã hội đối với dự thảo Nghị quyết ban hành chính sách hỗ trợ phát triển sự nghiệp giáo dục và đào tạo trên địa bàn tỉnh Yên Bái, giai đoạn 2021 - 2025 với sự tham gia của 17 cơ quan, đơn vị, cá nhân; tham gia ý kiến vào 22 văn bản, dự án của các cơ quan, đơn vị liên quan đến quyền, lợi ích hợp pháp của NLĐ. Các cấp công đoàn đã phát huy trí tuệ của cán bộ, đoàn viên, NLĐ tích cực tham gia đóng góp 1.724 lượt ý kiến vào dự thảo các văn bản pháp luật.
Hoạt động giám sát, phản biện xã hội của các cấp công đoàn trong tỉnh thời gian qua đã phản ánh được tâm tư, nguyện vọng, đời sống, việc làm của công nhân, viên chức, lao động và thực tế hoạt động sản xuất, kinh doanh của các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp.
Từ đó tham mưu với cơ quan có thẩm quyền chỉ đạo, điều chỉnh kịp thời các chính sách, chương trình, kế hoạch sát với thực tiễn đời sống xã hội, tạo điều kiện cho các tập thể, cá nhân hoàn thành tốt nhiệm vụ và quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, CNVCLĐ được đảm bảo.
Thu Hiền