Tháng 6/2021, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 861 phê duyệt danh sách các xã khu vực I, khu vực II, khu vực III thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025. Theo Quyết định này, giai đoạn 2021 - 2025, toàn tỉnh có 79 xã ra ngoài danh sách vùng II, III; số thôn đặc biệt khó khăn thuộc khu vực I, II giảm 104 thôn. Qua rà soát, toàn tỉnh có trên 170.000 người sẽ không còn nằm trong diện được cấp thẻ BHYT miễn phí, chiếm 21% tổng số người đang tham gia BHYT toàn tỉnh, giảm tỷ lệ bao phủ BHYT của toàn tỉnh từ mức 97% xuống còn 76,8%.
Để lấp đầy khoảng trống này, ngành bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh, BHXH huyện đã triển khai đồng bộ các giải pháp huy động sự vào cuộc của các ban, ngành, đoàn thể; kêu gọi các mạnh thường quân, các nhà hảo tâm cùng chung sức chia sẻ, hỗ trợ người dân mua thẻ BHYT và đẩy mạnh công tác truyền thông với nhiều hình thức phù hợp.
Ông Nguyễn Trí Đại - Giám đốc BHXH tỉnh cho biết: "Mở rộng độ bao phủ tham gia BHYT có ý nghĩa rất quan trọng và được xem là nhân tố đảm bảo an sinh xã hội, đòn bẩy phát triển kinh tế. Chính vì vậy, dù việc giảm đối tượng tham gia BHYT được ngân sách Nhà nước đóng nhưng không vì thế số người tham gia BHYT giảm. Ngay khi Quyết định số 861 có hiệu lực thi hành, ngành BHXH tỉnh tích cực triển khai việc rà soát đảm bảo đúng đối tượng; tập trung đề ra nhiều giải pháp, biện pháp, huy động các nguồn lực khác nhau nhằm hỗ trợ các đối tượng tiếp tục tham gia BHYT, trong đó chú trọng đẩy mạnh tuyên truyền, vận động để người dân không "rời bỏ” hệ thống BHYT”.
Mặc dù vậy việc tuyên truyền, vận động không hề đơn giản nhất là khi lâu nay đồng bào dân tộc thiểu số vốn có tâm lý được Nhà nước "bao cấp”, hơn nữa đa phần ở vùng sâu, vùng xa địa bàn đi lại hết sức khó khăn.
Để có thể gặp được người dân nhiều cán bộ BHXH đã "nằm vùng”, "gõ cửa” từng nhà dân, lựa điều kiện để tuyên truyền. Không chỉ phân tích cho người dân nhận biết giá trị của chính sách BHYT mà còn tư vấn tham gia BHYT đúng thời điểm để không bị gián đoạn quyền lợi được hưởng 5 năm liên tục.
Với những trường hợp khó khăn, không đủ điều kiện tham gia BHYT hộ gia đình, BHXH tỉnh đã rà soát chuyển sang nhóm đối tượng hỗ trợ ở chính sách khác để từ đó cấp thẻ BHYT miễn phí. Nhờ bền bỉ vận động, nhiều người dân đã tích cực tham gia BHYT.
Theo Quyết định số 861, từ ngày 1/7/2021, anh Hoàng Minh Toàn ở thôn Tho, xã Nghĩa Tâm, huyện Văn Chấn không thuộc diện được cấp thẻ BHYT miễn phí. Dù vậy anh vẫn lưỡng lự chưa muốn tham gia BHYT hộ gia đình một phần vì tâm lý chủ quan, một phần ảnh hưởng dịch bệnh, công việc bấp bênh nên anh cũng hạn chế chi phí. Tuy nhiên, khi được cán bộ BHXH huyện trực tiếp tư vấn, vận động anh đã quyết định tham gia BHYT hộ gia đình.
Anh Toàn phấn khởi chia sẻ: "Vừa qua tôi có chút vấn đề về sức khỏe, nhờ có thẻ BHYT nên tôi đã được chăm sóc và điều trị kịp thời. Nếu không có thẻ BHYT thì số tiền tôi phải thanh toán cho việc khám và điều trị lớn hơn rất nhiều so với số tiền mua thẻ BHYT hộ gia đình”.
Tương tự, chị Hoàng Thị Ban ở thôn Hợp Nhất, xã Nghĩa Tâm, huyện Văn Chấn cũng thuộc đối tượng không được cấp thẻ BHYT từ ngày 1/7/2021 chia sẻ: "Được cán bộ BHXH tuyên truyền tôi nhận thấy tham gia BHYT chính là bảo vệ sức khỏe và tài chính cho chính mình và người thân. Nay có thẻ trong tay tôi cảm thấy yên tâm hơn rất nhiều”.
Trên đây chỉ là 2 trong số hàng nghìn người được BHXH tỉnh vận động, tuyên truyền tham gia BHYT hộ gia đình hoặc chuyển đổi sang nhóm đối tượng khác để được nhận chính sách hỗ trợ khi tham gia BHYT. Theo BHXH tỉnh, đến nay, toàn tỉnh đã vận động được trên 116.000 người tham gia BHYT hộ gia đình và chuyển sang nhóm đối tượng đặc thù khác.
Tính đến nay, số người tham gia BHYT toàn tỉnh đạt 747.745 người, đạt 92,3% kế hoạch BHXH Việt Nam giao, tỷ lệ bao phủ BHYT đạt 89,9% so với dân số toàn tỉnh; tăng 13,1% so với thời điểm 01/7/2021. Cùng với chính sách BHYT, công tác phát triển BHXH tự nguyện cũng đạt nhiều kết quả tích cực. Dù ảnh hưởng dịch Covid-19, nhưng số người tham gia BHXH tự nguyện liên tục tăng.
Tính đến hết tháng 11/2021, tổng số người tham gia BHXH tự nguyện trên địa bàn toàn tỉnh là 22.563 người, tăng 1.250 người so với tháng trước, tăng 7.432 người so với cùng kỳ năm trước, đạt 93% kế hoạch BHXH Việt Nam giao. Dự kiến đến hết năm 2021 các mục tiêu, nhiệm vụ toàn ngành sẽ đạt và vượt so với chỉ tiêu mà BHXH Việt Nam giao.
Văn Thông
