Năm 2021, tỷ lệ tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) toàn tỉnh Yên Bái đạt 18,4% so với lực lượng lao động trong độ tuổi, tỷ lệ bao phủ BHYT đạt 92,58% dân số. Theo đó, số thu BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT) hàng năm đều đạt kế hoạch và số tiền nợ đóng BHXH, BHYT đã giảm dần trong những năm gần đây. Nhờ vậy, quyền lợi của người tham gia BHXH, BHYT dần được đảm bảo, góp phần quan trọng thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội, giảm nghèo và chăm sóc sức khỏe nhân dân trên địa bàn.
Để thực hiện tốt các chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước về BHXH, BHYT, phấn đấu hoàn thành mục tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT và thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh trong năm 2022 và các năm tiếp theo, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, các ban, sở, ngành, MTTQ và đoàn thể tỉnh tiếp tục quán triệt, lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện hiệu quả các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về BHXH, BHYT; trọng tâm là Nghị quyết số 28 về cải cách chính sách BHXH, Nghị quyết số 20 về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII; Kế hoạch hành động số 97 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về thực hiện Nghị quyết số 28 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về cải cách chính sách BHXH.
Tỉnh xác định rõ vai trò của BHXH, BHYT là hai chính sách quan trọng, là trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội, góp phần thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội; thực hiện tốt chính sách BHXH, BHYT là trách nhiệm của các cấp ủy, chính quyền, MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội, doanh nghiệp và người dân. Qua đó, cấp ủy, chính quyền các cấp sẽ tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT, coi đó là nhiệm vụ chính trị quan trọng.
Chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT đưa vào nghị quyết của cấp ủy, vào chương trình hành động lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm của từng địa phương gắn với vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị, địa phương trong tổ chức thực hiện chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn.
Tiếp đó là kiện toàn, nâng cao hiệu quả hoạt động của ban chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT ở cấp tỉnh, cấp huyện và ban chỉ đạo phát triển người tham gia BHXH, BHYT ở cấp xã. Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về BHXH, BHYT nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân về vai trò, lợi ích, ý nghĩa của việc tham gia BHXH, BHYT.
Đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền, vận động phù hợp với từng vùng, từng nhóm người tham gia để người dân tích cực tham gia BHXH tự nguyện, BHYT. Tích cực tuyên truyền, vận động người dân hạn chế làm thủ tục hưởng BHXH một lần và tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong tuyên truyền, thực hiện chính sách BHXH, BHYT gắn với đẩy mạnh cài đặt ứng dụng VssID - BHXH số.
Thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp nhằm mở rộng người tham gia BHXH bắt buộc, BHYT, nhất là đối với người lao động thuộc doanh nghiệp ngoài Nhà nước, hợp tác xã, tổ hợp tác, nhóm hộ kinh doanh cá thể, học sinh, sinh viên, người dân sinh sống ở khu vực nông thôn...
Song song với việc tích cực tuyên truyền, vận động các đối tượng tham gia BHXH, BHYT với nhiều hình thức đa dạng phải thường xuyên rà soát, phân loại đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, đối tượng tiềm năng tham gia BHXH tự nguyện, BHYT để tuyên truyền, vận động duy trì tham gia và phát triển đối tượng tham gia. Nghiên cứu ban hành chính sách phù hợp với điều kiện thực tế của tỉnh để hỗ trợ một phần mức đóng cho một số đối tượng tham gia BHXH, BHYT là người dân vùng đặc biệt khó khăn và người dân các xã, thôn, bản mới ra khỏi diện đặc biệt khó khăn theo Quyết định số 861 của Thủ tướng Chính phủ không còn thuộc diện được hưởng chính sách hỗ trợ đóng BHYT.
Đặc biệt, cần tăng cường vận động các nguồn lực xã hội hóa để hỗ trợ một phần mức đóng BHYT, BHXH tự nguyện cho một số đối tượng thuộc hộ cận nghèo, học sinh, sinh viên, đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống tại các vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn không được hưởng chính sách hỗ trợ đóng BHYT sau khi các xã, thôn, bản ra khỏi diện đặc biệt khó khăn. Các ngành, địa phương sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để tháo gỡ khó khăn và thực hiện chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp, nhất là những doanh nghiệp bị ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, giúp doanh nghiệp ổn định sản xuất, kinh doanh và tham gia BHXH, BHYT cho người lao động.
Bên cạnh việc công khai các doanh nghiệp, chủ sử dụng lao động trốn đóng, nợ đọng BHXH, BHYT kéo dài, cấp ủy, chính quyền các cấp sẽ lấy việc chấp hành quy định về BHXH, BHYT để đánh giá, khen thưởng các cơ quan, doanh nghiệp hàng năm.
Tăng cường phối hợp, kết nối thông tin, chia sẻ dữ liệu giữa BHXH tỉnh với cơ quan: thuế, kế hoạch và Đầu tư, các hội đoàn thể và các cơ quan liên quan trong việc tuyên truyền, vận động và thực hiện chính sách BHXH, BHYT để nâng cao hiệu quả quản lý và phát triển người tham gia BHXH, BHYT, tăng tỷ lệ người dân tham gia BHXH tự nguyện.
Tiếp tục đổi mới hoạt động và nâng cao chất lượng dịch vụ của hệ thống BHXH, BHYT, các đại lý thu BHXH; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đẩy mạnh cải cách hành chính, rút ngắn thời gian, đơn giản hóa quy trình, thủ tục tham gia và thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT của người dân.
Nâng cao chất lượng các cơ sở khám chữa bệnh BHYT trên địa bàn tỉnh, tăng cường công tác quản lý việc thanh toán chi phí khám, chữa bệnh BHYT nhằm ngăn chặn kịp thời tình trạng trục lợi quỹ BHYT. Tăng cường thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chính sách, pháp luật về lao động, BHXH, BHYT, nhất là việc đóng bảo hiểm cho người lao động tại các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp.
Kết hợp linh hoạt các hình thức thanh tra, kiểm tra, cụ thể là thanh tra, kiểm tra tự động, điện tử kết hợp với thanh tra, kiểm tra trực tiếp. Qua đó, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, nhất là các hành vi trốn, nợ, gian lận và trục lợi tiền BHXH, BHYT.
Cùng với các cấp ủy, tổ chức Đảng, chính quyền, MTTQ, các tổ chức đoàn thể các cấp trong công tác tuyên truyền, vận động, BHXH tỉnh sẽ chủ trì, phối hợp với các ban, sở, ngành, địa phương tham mưu triển khai thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước về BHXH, BHYT, Kế hoạch hành động số 97 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về thực hiện Nghị quyết số 28 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về cải cách chính sách BHXH.
Đồng thời, xây dựng và tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch phát triển người tham gia BHXH, BHYT hàng năm. Để hoàn thành tốt nhiệm vụ này, tỉnh đã chỉ đạo Sở Lao động - Thương binh và Xã hội phối hợp với BHXH tỉnh quản lý tốt đối tượng hưởng chế độ BHXH, bảo hiểm thất nghiệp, BHYT thuộc ngân sách Nhà nước đóng, hỗ trợ đóng. Thực hiện tốt công tác thanh tra, kiểm tra liên ngành tình hình thực hiện chính sách pháp luật về BHXH, BHYT và về lao động tại các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh.
Thanh Hương