Hội Khuyến học tỉnh Yên Bái được thành lập và tiến hành tổ chức Đại hội lần thứ nhất vào năm 2004. Hội là thành viên của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh. Đến nay, Hội Khuyến học tỉnh Yên Bái đã phát triển rộng khắp ở tất cả 9 huyện, thị, thành phố với 180/180 xã, phường, thị trấn và lan tỏa tới tận các thôn, bản, làng, cụm dân cư, tổ dân phố cho đến các cơ quan, đơn vị trường học, doanh nghiệp, lực lượng vũ trang… trong toàn tỉnh. Hội hiện có trên 1.700 chi hội, ban khuyến học và hơn 85.000 hội viên, chiếm tỷ lệ trên 10% dân số của tỉnh.

Từ năm 2004 đến năm 2009, công tác khuyến học của tỉnh đã tập trung vào tổ chức các hoạt động khuyến khích và hỗ trợ giáo dục phát triển. Hội đã tích cực phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội trên địa bàn tỉnh vận động toàn dân đưa trẻ đến trường nhân ngày khai giảng năm học mới; vận động gia đình có trẻ không đi học ra lớp và vận động học sinh bỏ học trở lại lớp học.

Bà Trần Thị Thiệp - Chủ tịch Hội Khuyến học tỉnh và các đồng chí lãnh đạo Hội Khuyến học tỉnh trao hàng hỗ trợ cho học sinh khuyết tật huyện Lục Yên.

Trong 5 năm qua đã vận động được 15.800 học sinh ra lớp, học sinh bỏ học trở lại lớp học; giúp đỡ học sinh có hoàn cảnh khó khăn không bỏ học, vươn lên học khá, học giỏi và giúp đỡ học sinh khuyết tật ra lớp học hòa nhập cộng đồng; vận động học sinh Trường Trung học phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh tham gia xóa mù chữ cho đồng bào dân tộc thiểu số tại các thôn, bản; vận động nhân dân, phụ huynh học sinh đóng góp công sức, đất đai, tiền của xây dựng cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị dạy học, thực hiện kiên cố hóa trường lớp, xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia, xây dựng và thành lập trường học ngoài công lập; tích cực hưởng ứng cuộc vận động “Hai không”, “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”, “Mỗi thầy giáo, cô giáo là tấm gương sáng về phẩm chất đạo đức, tự học và sáng tạo” góp phần duy trì, phát triển, hình thành mạng lưới giáo dục trên địa bàn toàn tỉnh; duy trì và giữ vững chuẩn phổ cập giáo dục trung học cơ sở, thực hiện phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi vào năm 2009.

Lãnh đạo Sở Giáo dục - Đào tạo tặng bằng khen của UBND tỉnh cho các gia đình hiếu học - dòng họ khuyến học.

Các phong trào thi đua do Hội Khuyến học tỉnh Yên Bái phát động và làm nòng cốt tổ chức thực hiện như: xây dựng gia đình hiếu học, dòng họ khuyến học, nay gọi là dòng họ hiếu học; xây dựng làng, thôn, bản, xã, phường khuyến học, khu dân cư khuyến học; xây dựng đơn vị, doanh nghiệp khuyến học, khuyến tài đã khơi dậy truyền thống khuyến học khuyến tài đạt hiệu quả, năm sau cao hơn năm trước. Đến nay, toàn tỉnh có 6.134 gia đình hiếu học, tăng 5.822 gia đình so với năm 2004, trong đó có 27 gia đình hiếu học tiêu biểu; có 536 dòng họ khuyến học, tăng 344 dòng họ so với năm 2004, trong đó có 45 dòng họ tiêu biểu được khen thưởng.

Xây dựng quỹ khuyến học là điều kiện để Hội Khuyến học tỉnh Yên Bái làm tốt nhiệm vụ khuyến khích, hỗ trợ giáo dục; giúp đỡ trẻ em nghèo, con em của các gia đình thương binh, bệnh binh, liệt sỹ và trẻ em có hoàn cảnh khó khăn được tới trường học tập, góp phần thiết thực thực hiện công bằng trong giáo dục. Quỹ Khuyến học của tỉnh hàng năm duy trì trên 2,7 tỷ đồng và trao học bổng khen thưởng hàng năm chiếm tới 85% số quỹ. Trong 5 năm qua, toàn tỉnh đã khen thưởng cho 27.850 lượt học sinh, trao học bổng cho 16.000 lượt học sinh có hoàn cảnh khó khăn, học sinh thuộc diện gia đình chính sách; khen thưởng, trao quà cho 8.500 lượt giáo viên có hoàn cảnh khó khăn dạy tốt; quyên góp cho học sinh vùng bị ảnh hưởng thiên tai bão lũ hơn 85.000 cuốn vở.

Lãnh đạo Bưu điện tỉnh trao học bổng “Chắp cánh tài năng Việt” cho các học sinh vùng cao có hoàn cảnh khó khăn vươn lên trong học tập.

Đồng thời, Hội đã vận động các nhà hảo tâm, các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh, Quỹ Khuyến học Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam… trao các loại học bổng: “Vòng tay đồng đội”, “Vun đắp ước mơ xanh”, “Nâng niu tài năng Việt”, “Chắp cánh ước mơ”, “Tiếp sức cho em đến trường”… trị giá trên 2 tỷ đồng. Tháng 5 năm 2010, Hội Khuyến học tỉnh Yên Bái phối hợp với Công ty cổ phần Bảo hiểm Bưu điện Việt Nam, Bưu điện tỉnh Yên Bái tổ chức trao quà “Vun đắp ước mơ xanh” cho 320 học sinh tiểu học, học sinh trung học cơ sở thuộc diện nghèo trị giá 1,6 tỷ đồng; Quỹ Khuyến học tỉnh trao 500 suất học bổng cho học sinh nghèo vượt khó trong dịp Đại hội Khuyến học tỉnh Yên Bái lần thứ II. Hội cũng đã phối hợp với ngành giáo dục và đào tạo, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh, các tổ chức thành viên của Mặt trận Tổ quốc tỉnh xây dựng điểm và nhân ra diện rộng hoạt động của trung tâm học tập cộng đồng ở các xã, phường; vận động người lớn tuổi tham gia học tập kiến thức chăm sóc sức khỏe, dân số - kế hoạch hóa gia đình, luật pháp, tiến bộ khoa học kỹ thuật phục vụ sản xuất, kinh doanh, xóa đói giảm nghèo… Đến nay, toàn tỉnh có 176/180 xã, phường có trung tâm học tập cộng đồng và năm 2009 đã huy động được trên 925.000 lượt người tham gia học tập.

Xã Hán Đà (Yên Bình) - một trong những điển hình khuyến học, khuyến tài với nhiều gia đình hiếu học và dòng họ khuyến học.
Ảnh: Một giờ học của cô và trò Trường THCS Hán Đà. (Ảnh: Quỳnh Nga)

Hoạt động của Hội Khuyến học tỉnh Yên Bái trong 5 năm qua không chỉ tích cực hỗ trợ, khuyến khích sự nghiệp giáo dục và đào tạo của tỉnh phát triển bền vững, hiệu quả mà còn khơi dậy, tiếp tục làm rạng ngời truyền thống hiếu học, khuyến học. Đồng thời qua đó tạo điều kiện thuận lợi, tạo cơ hội giúp cho tất cả mọi người đều được học tập, học tập suốt đời, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của địa phương. Các hoạt động và kết quả đó chính là hành động tích cực, thiết thực xây dựng nguồn nhân lực có tri thức của tỉnh Yên Bái, đáp ứng tốt yêu cầu trong thời kỳ công nghiệp hóa - hiện đại hóa và hội nhập kinh tế toàn cầu. Những kết quả đạt được của Hội Khuyến học tỉnh những năm qua cũng đã thiết thực góp phần phát huy yếu tố con người - con người có tri thức cao trong sức mạnh của cả cộng đồng để xây dựng Yên Bái trở thành một tỉnh phát triển toàn diện.

Phụ nữ vùng cao được tập huấn nâng cao kiến thức, góp phần xây dựng một xã hội học tập. (Ảnh: Văn Tuấn)

Phát huy những kết quả đó, trong nhiệm kỳ 2010 - 2015, Hội Khuyến học tỉnh Yên Bái tiếp tục phát huy tính năng động, sáng tạo, nhiệt tình trong công tác của cán bộ, hội viên; nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng Hội trở thành lực lượng nòng cốt; liên kết, phối hợp với các cấp ủy Đảng và chính quyền, các lực lượng của cả xã hội đưa công tác khuyến học, khuyến tài trở thành phong trào nhân dân rộng rãi; vận động toàn dân tham gia xây dựng, phát triển sự nghiệp giáo dục và đào tạo; tạo thêm nhiều cơ hội để người dân tham gia học tập, ai cũng có một hình thức học tập thường xuyên, tạo ra những chuyển biến tích cực, rõ nét trong công tác khuyến học và xây dựng tỉnh Yên Bái trở thành một xã hội học tập.